Uitgebreide samenvattingen van de literatuur voor studiedag 4 (Gedragstherapeutisch proces: initieel, behandelfase en afronding & terugvalpreventie) van de opleiding 'Basiscursus Cognitieve Gedragstherapie Kind & Jeugd' van Forta Opleidingen.
De volgende literatuur is hierin te vinden:
* H6 u...
Inhoudsopgave
Boek: Inleiding tot de gedragstherapie (Hermans, Raes & Orlemans, 2018) ............................................................................. 3
Hoofdstuk 6, De empirische cyclus ......................................................................................................................................... 3
6.1. Inleiding ....................................................................................................................................................................... 3
6.2. De empirische cyclus ................................................................................................................................................... 3
6.3. De empirische cyclus binnen de gedragstherapie ....................................................................................................... 3
6.4. De empirische cyclus en aandacht voor het functionele ............................................................................................. 3
6.5. Tot besluit: het gedragstherapeutisch proces in de praktijk ....................................................................................... 3
Hoofdstuk 11, Evaluatie ......................................................................................................................................................... 4
11.1. Inleiding ..................................................................................................................................................................... 4
11.2. Therapie als een n=1 studie ....................................................................................................................................... 5
11.3. Hoe vaak evalueren? ................................................................................................................................................. 5
11.4. Analysemethoden...................................................................................................................................................... 5
11.5. Tot besluit .................................................................................................................................................................. 6
Boek: Geïntegreerde cognitieve gedragstherapie. Handboek voor theorie en praktijk (Korrelboom & Ten Broeke, 2014) ...... 6
Hoofdstuk 2, Invloeden vanuit de praktijk; integratie van gedragstherapie met cognitieve therapie ................................... 6
2.3. Cognitieve therapie ..................................................................................................................................................... 6
Hoofdstuk 7, Cognitief-gedragstherapeutisch proces; een overzicht .................................................................................... 8
7.1. Inleiding ....................................................................................................................................................................... 8
7.2. Niveaus en fases in het cognitief-gedragstherapeutisch proces ................................................................................. 8
7.3. Eerste fase: diagnostiek ............................................................................................................................................... 8
7.3.3. Definitieve hulpvraag en behandeldoel .................................................................................................................. 12
7.3.4. Voorlichting over het ziektebeeld en de behandeling ............................................................................................ 12
7.3.5. Ontwikkelen en vaststellen van een behandelplan ................................................................................................ 12
7.4. Tweede fase: interventies ............................................................................................................................................. 12
7.4.1. Therapeutische oefeningen en andere interventies............................................................................................... 12
7.4.2. Evaluatie en bijstellen............................................................................................................................................. 12
7.5. Derde fase: afsluiting ..................................................................................................................................................... 12
7.5.1. Evaluatie ................................................................................................................................................................. 13
7.5.2. Afsluiten van therapie ............................................................................................................................................ 13
7.5.3. Afsluiten van mislukte behandelingen ................................................................................................................... 13
7.5.4. Voortzetten van noodzakelijke maar ‘uitzichtloze’ behandelingen ........................................................................ 13
7.6. Conclusies ...................................................................................................................................................................... 13
Boek: Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen (Prins, Bosch & Braet, 2018) ...................... 13
Hoofdstuk 9, Gedragstherapie bij adolescenten .................................................................................................................. 13
9.1. Inleiding ..................................................................................................................................................................... 13
9.2. Algemene principes bij de behandeling van adolescenten ....................................................................................... 14
9.3. Specifieke kenmerken en de behandeling van adolescenten .................................................................................... 14
9.4. Therapeutische technieken ....................................................................................................................................... 14
9.5. De rol van de ouders ................................................................................................................................................. 15
1
,Boek: Behandeling van angststoornissen bij kinderen en adolescenten (S. Bögels, 2008) ...................................................... 15
Hoofdstuk 3, Technieken voor cognitieve gedragstherapie bij kinderen ............................................................................. 15
3.1. Structuur.................................................................................................................................................................... 15
3.2. De therapeutische relatie .......................................................................................................................................... 16
3.3. Opsporen van negatieve gedachten .......................................................................................................................... 16
3.4. Uitdagen .................................................................................................................................................................... 16
3.5. Kansberekening ......................................................................................................................................................... 16
3.6. Taartdiagram ............................................................................................................................................................. 17
3.7. Meerdimensionaal en genuanceerd evalueren ......................................................................................................... 17
3.8. De helpende gedachte............................................................................................................................................... 17
3.9. Experimenten ............................................................................................................................................................ 17
3.10. Helpend gedrag ....................................................................................................................................................... 18
3.11. Exposure .................................................................................................................................................................. 18
3.12. Beloning ................................................................................................................................................................... 18
3.13. Rollenspellen ........................................................................................................................................................... 18
3.14. Problemen en valkuilen ........................................................................................................................................... 18
2
, Boek: Inleiding tot de gedragstherapie (Hermans, Raes & Orlemans, 2018)
Hoofdstuk 6, De empirische cyclus
6.1. Inleiding
Elke gedragstherapeut brengt zijn/haar persoonlijkheid, specifieke vooropleiding, interesses et cetera mee in de therapie.
Daardoor kunnen er merkbare verschillen zitten in de stijl en werkwijze. In die grote verscheidenheid zijn ook
overeenkomsten te vinden, er is een algemene werkwijze die de empirische cyclus
volgt.
6.2. De empirische cyclus
Gedragstherapeuten gaan te werk op een wijze die vergelijkbaar is met die van
wetenschappers. Het gedragstherapeutisch proces is gemodelleerd naar de
empirische cyclus die wetenschappers volgen bij hun onderzoeken.
1. Fase 1: Probleemstelling.
2. Fase 2: Gegevens verzamelen (observeren en theorievorming).
3. Fase 3: Hypothesen opstellen (voorspellen) die vervolgens empirisch getoetst
worden.
4. Fase 3: Toetsen van de hypothese (bijv. middels experiment)
5. Fase 4: Evaluatie. Resultaten van de toetsing terugkoppelen naar de
voorspelling.
6.3. De empirische cyclus binnen de gedragstherapie
In de praktijk noemen we bij gedragstherapie de fasen van de empirische cyclus wel
anders:
1. Fase 1: Aanmeldingsprobleem.
2. Fase 2: Informatieverzameling (observeren en theorievorming middels
holistische theorie en functieanalyse)
3. Fase 3: Behandelplan (hypothese of voorspelling). De hypothese die de
therapeut maakt op basis van de HT of FA wordt concreet vorm gegeven in
het behandelplan.
4. Fase 4: De hypothesen worden getoetst middels therapeutische
methoden/technieken, of terwijl, interventies.
5. Fase 5: Evalueren.
Gedragstherapeutisch proces vormt een empirische cyclus:
• Het volgen van de empirische cyclus maakt duidelijk dat (gedrags)therapie
veel meer is dan alleen maar het toepassen van behandeltechnieken.
• De fase van evaluatie heeft een cruciale plaats in het gedragstherapeutisch
proces. Er wordt altijd gekeken of het effect heeft.
• Het evalueren van een behandeling is alleen maar mogelijk indien men
vooraf de behandeldoelen duidelijk heeft geconcretiseerd.
• Ook in de communicatie met de patiënt is concretisering zeer belangrijk, om
transparant te zijn.
• Hoewel de behandeling beschouwd wordt als een experiment met 1
individu (N=1 studie) zal het duidelijk zijn dat dit praktijkexperiment nooit
het sterk ‘gecontroleerde’ karakter van een laboratoriumexperiment zal
hebben.
6.4. De empirische cyclus en aandacht voor het functionele
De empirische cyclus is niet de drijvende kracht binnen niet-gedragstherapeutische stromingen. Vaak is de verzameling van
relevante informatie erg beperkt of beperkt de hypothesevorming zich tot het stellen van een diagnose of worden
behandeldoelen onvoldoende concreet geformuleerd waardoor er amper geëvalueerd kan worden.
De kookboekaanpak (bepaalde probleem heeft een vaste aanpak) zien we veel terug bij klinische diagnoses, gebaseerd op
de DSM- of ICD-categorisatie. Echter, het is niet altijd zo dat een bepaalde aanpak bij een bepaald probleem de beste
aanpak is. eenzelfde probleem zal immers niet altijd eenzelfde behandeling vergen. De kern van een psychologisch
probleem is niet gelegen in de uiting ervan, maar in de functie die het probleem heeft. En dit verschilt van mens tot mens.
Daarnaast zorgt de kookboekaanpak ook voor problemen bij complexere problematiek waar meerdere problematieken
spelen. Er moet veel meer rekening worden gehouden met de betekenis en functie van het gedrag.
6.5. Tot besluit: het gedragstherapeutisch proces in de praktijk
De empirische cyclus is in de literatuur op meerdere manieren uitgewerkt voor de praktijk. Therapie uitoefenen is een
levenslang leerproces.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper xjeaninexx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,19. Je zit daarna nergens aan vast.
