Duidelijke samenvatting van Tijdvak 9 Wereldoorlogen. De kenmerkende aspecten staan er in vermeld. De onderzoeksvragen zijn per paragraaf uitgewerkt. Met deze samenvatting hoef je je boek niet meer open te doen:)
Geschiedenis Tijdvak 9 samenvatting
Tijdvak van de wereldoorlogen (1900-1950) Moderne tijd
Kenmerkende aspecten:
37. Het voeren van twee wereldoorlogen.
38. De crisis van het wereldkapitalisme.
39. Het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme en
fascisme/nationaalsocialisme.
40. De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van
massaorganisatie.
41. Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en
de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering.
42. Racisme en discriminatie die leidden tot genocide, in het bijzonder op de joden.
43. De Duitse bezetting van Nederland.
44. Vormen van verzet tegen het West-Europa imperialisme.
Tijd van de wereldoorlogen (1900-1950)
Oriëntatie
Nederland deed niet mee aan de Eerste Wereldoorlog, maar had wel last van de gevolgen.
Toen de Duitsers bij de Tweede Wereldoorlog binnenvielen was Nederland vijf jaar bezet.
Toen de Oostenrijkse troonopvolger Ferdinand werd vermoord begonnen de conflicten en
ontstond de Eerste Wereldoorlog. De gevolgen waren voor alle landen vreselijk. De
allesoverheersende gedachte dat er nooit meer een wereldoorlog mocht plaatsvinden, kon
echter niet bewaarheid worden. De speciale vredesverdragen waren zo wurgend dat daaruit
nieuwe internationale conflicten voortkwamen. Er waaide een grote economische crisis
vanuit VS naar Europa toe. In Duitsland kwam Hitler aan de macht. Hitler wou Duitsland
weer een machtig land maken. Door Hitler ontstond er weer een oorlogsdreiging. Op 1
september 1939 brak de Tweede Wereldoorlog uit. De oorlog was in het oosten van Europa
en was gericht op het vernietigen van het communisme en de joden. Ook wel de Holocaust
genoemd.
9.1 Van eeuwenwisseling naar wereldoorlog (1900-1914)
Onderzoeksvraag: Hoe zagen de internationale verhoudingen eruit voor de Eerste
Wereldoorlog? Er waren 2 bondgenootschappen:
‐ Triple Entente: Frankrijk, Groot-Brittannië en Rusland
‐ Duitsland en Oostenrijk-Hongarije
Kern
Er brak een nieuw tijdperk aan, auto’s verschenen en er kwam directe communicatie via een
telefoon. Maar niet overal ging het zo snel als in de VS. In Rusland stond het
industrialisatieproces nog haast stil. Groot-Brittannië was rond de eeuwwisseling het
machtigste land ter wereld. Duitsland was een wereldmacht in opkomst, de Duitse techniek
stond hoog aangeschreven. Internationaal gezien had Duitsland problemen met Frankrijk.
Het probleem was voor Frankrijk dat ze Elzas-Lotharingen hadden verloren in de Frans-Duitse
oorlog, daardoor konden ze Duitsland niet bijbenen.
, Een nieuwe grootmacht: Duitsland
In de periode 1900-1914 streden Groot-Brittannië en Duitsland om de macht in Europa. De
VS was het modernste land, veel mensen trokken uit Europa naar de VS voor werk. Maar de
politieke band tussen de VS en Europa was toen minder hecht. De oorzaak was hiervoor de
Amerikaanse politiek van isolationisme. Ze hielden zich niet bezig met de politiek van het
buitenland maar handel dreven ze wel met Europa. Ze richtten zich liever op eigen
werelddeel. West-Europa was het centrum van de wereld op gebied van economie en
politiek. De Duitse industrie groeide enorm sinds de vorming van het keizerrijk in 1871.
Vergeleken met de Britse industrie was die van Duitsland modern. Rond 1900 was Duitsland
een land om internationaal gezien rekening mee te houden. Duitsland keek jaloers naar de
successen van het Britse imperium. Toen Wilhelm ll in 1889 begon met de bouw van een
moderne vloot, begon er een wapenwedloop met Groot-Brittannië. Er volgden vele
vlootwetten.
Bondgenootschappen en wraak
Brittannië ging op zoek naar een partner op het vasteland als gevolg van de wapenwedloop.
Frankrijk was degene die hun partner werd en samen hadden ze een vriendschapsverdrag:
de Entente Cordiale(1904). Frankrijk wou Elzas-Lotharingen ooit veroveren. In 1892 sloot
Frankrijk een bondgenootschap met Rusland, waardoor Duitsland ingeklemd was tussen
twee vijanden. Langzaam groeide het vriendschapsverdrag uit tot de: Triple Entente(1907).
Rusland was geen sterk land op militair gebied, ook waren ze nog maar aan het begin van de
industriële revolutie. Internationaal gezien liep Rusland ernstig gezichtsverlies op toen het
een oorlog tegen Japan verloor(1904-1905). Duitsland was rond 1910 de belangrijkste steen
des aanstoots. Frankrijk, Groot-Brittannië, Rusland en Servië maakten zich zorgen. De
Duitslands bondgenoot Oostenrijk-Hongarije veroverde in 1908 de Balkan.
9.2 De Eerste Wereldoorlog (1914-1918)
Onderzoeksvraag: Wat waren de oorzaken van de economische wereldcrisis van 1929 en
waarom duurde deze crisis zo lang?
Oorzaken:
1. Protectionisme= beschermen eigen economie. Amerika hief hoge invoerrechten voor
buitenlandse producten. Europa ging dit ook doen waardoor de Amerikanen veel minder
konden exporteren.
2. Overproductie in de landbouw= Men bleef net zoveel produceren als in de eerste
wereldoorlog dan er daadwerkelijk nodig was. Men bleef zitten met een teveel aan
producten waardoor ook de prijzen ver omlaag gingen.
3. Ongelijke inkomens= Een kleine groep rijken en een hele grote groep armen. Deze
arme groep werd aangemoedigd om producten te kopen met geleend geld. Denk aan de
uitspraak “Buy now, pay later”.
4. Speculatie met aandelen= veel mensen gingen handelen in aandelen en leenden daar
zelfs geld voor om dit te kunnen betalen.
5. Geen toezicht van de overheid op de banken= Er waren geen regels en veel mensen
en bedrijven konden zo veel leningen afsluiten en er werd niet gecontroleerd of ze dit wel
konden veroorloven.
Amerika had na de Eerste wereldoorlog veel geld geleend aan Europa. De
economieën waren met elkaar verweven. Toen de beurs instortte nam Amerika de Europese
landen mee in zijn val.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brittholsink. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.