Samenvatting voor het boek biologie voor jou voor VWO 4. Geschreven in het leerjaar 2023/2024. Deze samenvatting gaat alleen over thema 1, de inleiding in de biologie.
Met stofwisseling worden alle chemische reacties in een organisme bedoeld.
Bij deze reacties spelen enzymen een belangrijke rol, ze versnellen de reacties.
Dit heet katalyseren. Als het organisme geen levensverschijnselen vertoont, is
het dood, dingen die nooit hebben geleefd noem je levenloos.
Elk individu heeft een unieke levensloop. De levensloop start na het ontstaan
van het organisme, daarna begint een organisme te ontwikkelen. Je kan een
levensloop verdelen in verschillende fasen. Hoewel individuen van een soort
sterven, blijft de soort voortbestaan. Dit noem
je de levenscyclus van een soort.
Biotische factor: een factor van het leven
op het leven (roofdieren etc.)
Abiotische factor: invloed van het levenloze
op het leven (hoeveelheid regen)
Als er op hoger organisatieniveau een
nieuwe eigenschap ontstaat die er op het
lagere organisatieniveau niet is, noem je
dat een emergente eigenschap.
, Paragraaf 2
Organen, weefsels en cellen
Een orgaanstelsel bestaat uit een aantal organen dat samen een bepaalde functie
uitoefent.
Organen zijn opgebouwd uit weefsels. Bij meercellige organismen ontstaan bij de
ontwikkeling verschillende typen cellen. Deze cellen hebben allemaal een andere
vorm en een andere functie. Een groep cellen met dezelfde vorm en functie noem je
weefsel.
- Dekweefsel (epitheel): Bekleedt en beschermt inwendige en uitwendige
lichaamsoppervlakken. Het kenmerk van het dekweefsel is dat cellen vaak
rechthoekig zijn en dat ze dicht tegen elkaar aan liggen
- Zenuwweefsel: In je organen en zenuwstelsel, je hersenen, je ruggenmerg en je
zenuwen. De zenuwcellen geven informatie door door vertakte uitlopers die
een netwerk vormen
- Spierweefsel: Langgerekte cellen die kunnen samentrekken
- Bindweefsel: Geeft steun en vorm aan het organisme en aan afzonderlijke
organen. Het verbindt lichaamsdelen en vult ruimte tussen organen op. Bij
bindweefsel liggen cellen verder uit elkaar met daartussen vezels en
tussencelstof
Bij veel weefsels liggen de cellen niet direct
tegen elkaar aan, maar zit er tussencelstof
tussen. De functie van de tussencelstof
hangt af van het type weefsel.
Bij organismen is er een verband tussen de
vorm en de functie van de biologische
eenheden (cellen en weefsels) waaruit ze zijn
opgebouwd.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sophiehetterscheid1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,48. Je zit daarna nergens aan vast.
