In dit document vind je alle uitwerkingen van de casussen uit blok 1.2 Circulatie en Ademhaling 1.
Veel gebruikte bronnen: Marieb, Guyton, Prometheus en Bouman
Circulatie en Ademhaling I Maastricht University
2019-2020
Casus 1 – Hart en bloedvaten
Leerdoel 1; de anatomie van het hart, bloedvaten en de bloedsomloop.
Het hart is eigenlijk het transport systeem van ons lichaam en werkt als een pomp waardoor
al het bloed door het lichaam geduwd wordt. Het hart bestaat uit 2 zijdes die beide een eigen
bloedsomloop hebben maar wel heel nauw samenwerken.
Bloedsomloop
• Links is deel van de systemische circulatie, het
linkeratrium ontvangt zuurstofrijk bloed uit de aders
vanuit de longen en via de aorta gaat die zuurstofrijke
bloed door het hele lichaam. Op deze manier komt het
zuurstof met alle andere voedingsstoffen bij de juiste
weefsels terecht. → grote bloedsomloop
• Rechts is del van de longcirculatie, het rechteratrium
ontvangt zuurstofarm bloed uit de holle aders van het
lichaam en via de longslagader gaat dit zuurstofarme
bloed naar de longen. Daar wordt het CO2 uit het
bloed gehaald en komt er O2 in het bloed. → kleine
bloedsomloop
De zuurstof die via de ingeademde lucht in de longen komt,
kan via de haarvaatjes dan gemakkelijk opgenomen worden. Het zuurstof kan in het bloed
alleen getransporteerd worden wanneer het gebonden is aan een rode bloedcel.
Anatomie van het hart
Het atrium is het ontvangst gedeelte van het hart en
de hartkamers werken als een pomp mechanisme,
vanuit de atria stroomt het bloed naar de kamers en
vanuit daar wordt het bloed in de slagaders
gepompt.
Het hart ligt in het mediastinum dat is de mediale
holte van de thorax en ligt dan vervolgens schuin
tussen de longen in. De apex ofwel de punt wijst
dan ook richting de linker heup. Apex = Ictus cordis
ligt in de 4e/5e intercostaal ruimte.
Het hart is omgeven door het pericardium, dit is een
zak als het ware die bestaat uit 2 lagen:
1. Fibreus pericardium: dit is de buitenste laag die losjes er om heen zit en die zorgt
voor bescherming en het voorkomen van overlopen van het hart.
2. Sereus pericardium: dit is de binnenste laag die strak om het hart heen zit, het is een
dun laagje maar bestaat wel uit 2 delen.
o Parietale laag
o Viscerale laag (ook wel epicardium)
o Tussen deze 2 lagen bevindt zich de pericardiale holte die voornamelijk
bestaat uit vocht.
,Circulatie en Ademhaling I Maastricht University
2019-2020
Over het hart lopen verschillende vetlaagjes:
1. Anterior coronaire sinus
2. Posterior coronaire sinus
3. Algemene coronaire sinus → de coronaire arteriën lopen hier doorheen.
Anterior en posterior sinus scheiden linker en rechter ventrikel van elkaar.
De hartwand bestaat uit verschillende lagen en de belangrijkste functie is om samen het hart
van bloedvaatjes te voorzien.
• Epicard is de buitenste laag die de spierlaag van het hart beschermd
• Myocard is de middelste laag die bestaat uit spieren (de spierlaag dus)
• Endocard is de binnenbekleding van het hart, deze laag bestaat voornamelijk uit
endotheel en bindweefsel.
De linker en rechter harthelft worden van elkaar gescheiden gehouden door het septum.
Tussen de 2 atria zit dan het interatrial septum en tussen de 2 ventrikels zit het interventrikel
septum.
Om te kunnen samentrekken dus om zijn functie te kunnen voltooien heeft ook de hartspier
bloed nodig. Deze bloed toe- en afvoer wordt geregeld door de kransslagaders en
kransaders. Vlak boven de aortaklep ontspringen de kransslagaders vanuit de aorta. Er is
zowel een linker- als een rechterkransslagaders zodat het gehele hart van bloed wordt
voorzien.
• Linker kransslagader vertakt later nog verder in de ramus circumflexus en de ramus
interventricularis
o Circumflexus loopt om het hart heen en voorziet aan de linker kant van het
hart de zijkant en de achterkant van bloed.
o Interventricularis anterior loopt over de voorkant van het hart heen tussen de
2 ventrikels en voorziet de voorkant geheel van bloed.
• Rechter kransslagader is verantwoordelijk voor de bloedtoevoer van de rechter
zijkant en de achterzijde.
Wanneer de haarvaatjes in het myocard het zuurstof hebben afgegeven wordt het bloed
weer verzamelt in de cardiale aderen (kransaders) en samen vormen deze aders de
coronaire sinus die dan vervolgens uitmondt in het rechter atrium.
De coronaire sinus komt het hart binnen via de posterior zijde ter hoogte van het interatriaal
septum.
Zowel links als rechts in het hart heeft het zowel een boezem (atrium) als een kamer
(ventrikel). Het linkeratrium ontvangt zuurstofrijk bloed vanuit 4 longaders en het
rechteratrium ontvangt zuurstofarm bloed via de bovenste en onderste holle ader (superior
,Circulatie en Ademhaling I Maastricht University
2019-2020
en inferior vena cava) en de coronaire sinus, dit zijn aders die bloed verzamelen dat van het
myocard afkomt.
De wand van de ventrikels is vele malen dikker en sterker dan die van de atria omdat deze
ruimte zorgen voor het pompmechanisme. In het ventrikel zitten ook een aantal papillaire
spieren die zorgen voor het functioneren van de kleppen. Dan is de linker kant ook nog net
iets dikker dan de rechterkant omdat de linkerkant het hele lichaam van bloed moet voorzien
dus moet krachtiger pompen (de hoeveelheid bloed die gepompt wordt is hetzelfde maar er
moet krachtiger gepompt worden omdat het bloed een langere weg moet afleggen) . De
rechterventrikel pompt bloed in de longslagader waardoor er in de longen gaswisseling kan
plaats vinden waarbij het bloed zuurstofrijk gemaakt wordt. De linkerventrikel pompt bloed in
de aorta die vervolgens vertakt in meerdere slagaders die door het hele lichaam verdeeld
raken.
Hartkleppen
Om goed te kunnen functioneren is het belangrijk dat het bloed in het hart maar 1 kant op
stroomt. Dit eenrichtingsverkeerd wordt verzorgd door de kleppen in het hart die de
openingen tussen de atria & ventrikels en ventrikels & slagaders reguleren.
AV-kleppen (atrioventriculair) zijn de kleppen tussen het atrium en het ventrikel die ervoor
zorgen dat al het bloed dat in de ventrikel is gepompt niet terug stroomt richting het atrium
• Rechter AV-klep = tricuspidalis klep, bestaat uit 3 flexibele stukje van het
endocardium die versterkt worden door bindweefsel
• Linker AV-klep = mitrale klep of bicuspidalis klep en deze klep bestaat maar uit 2
stukjes.
Aan ieder stukje van de AV-kleppen zijn chordae tendineae gebonden, dit zijn kleine witte
collageenkoordjes. Wanneer het hart ontspannen is en de boezems dus aan het vollopen
zijn dan zijn de AV-kleppen open zodat het bloed al rustig kan stromen. Wanneer de
ventrikels dan samentrekken worden die kleppen bij elkaar gedrukt waardoor ze sluiten en
het bloed dus 1 kant op gepompt wordt.
SL (semilunaire) kleppen zitten tussen de ventrikels en de aorta en de longslagader, deze
kleppen dienen om ervoor te zorgen dat het bloed dat in deze slagaders gepompt wordt niet
, Circulatie en Ademhaling I Maastricht University
2019-2020
terug zakt naar de ventrikels. Zowel tussen de linkerventrikel en de aorta als tussen de
rechterventrikel en de longslagader zit zo een klep en beide hebben 3 kleine flexibele
onderdeeltjes.
Wanneer de ventrikels beginnen samen te trekken stijgt de druk in de kamers waardoor deze
kleppen geopend worden en de AV-kleppen sluiten.
Een incompetente klep of een valvular stenosis (waarbij de klep minder flexibel wordt)
zorgen ervoor dat het hart vaker moet pompen en krachtiger moet pompen en maken op
lange termijn het hart zwakker.
Bloedvaten
Slagaders – arteriolen – capillairen – venule – ader
Vanuit het hart komt de aorta die vertakt in meerdere
slagaders, dit zijn bloedvaten die zuurstofrijk bloed naar de
organen transporten (de enige slagader die geen
zuurstofrijkbloed transporteert is de longslagader!). Slagaders
hebben een dikke en elastische spierwand waarin in de
hartslag duidelijk voelbaar is. Doordat deze bloedvaten
rechtstreeks van het hart afkomen, is de druk hoog. Als de
druk in de ventrikels namelijk stijgt gaan de SL kleppen open
en wordt het bloed in de slagader gepompt, door de elastische wand kan het bloedvat deze
druk opvangen en zo het bloed rond laten stromen. Slagaders lopen stroomafwaarts en
hebben dus geen kleppen nodig.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julieferon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €20,49. Je zit daarna nergens aan vast.