Illustratie anedieproblimatiek:ediezaaeeK.einediezaaeeVaneT.e
In een wijk een Zuid-Holland zwerf een zekere meneer K. Meneer K. is een jaar of 40. Is verslaafd
aan drugs en hij verblijf in die wijk af en toe bij zijn bejaarde vader. Die vader is op zijn beurt
verslaafd aan alcohol. Meneer K. verkoopt af en toe dope. Er komen aan de deur van de vader allerlei
drugskopers. Dat levert drugsoverlast op van mensen die s ’nachts luidruchtg zijn maar vooral ook in
achtertuinen urineren. Op enig tjd zegt ook de vader tegen zijn zoon dat kan echt niet meer, ik krijg
hier problemen mee, omwonenden klagen en ik word dadelijk mijn huurwoning uitgezet. Meneer K.
verlaat de woning. Op dat moment komt er een zeker meneer T. die meldt zich bij de vader van K
met de mededeling ik kan wel een paar nachten in jouw huis verblijven om te voorkomen dat je nog
last hebt van je zoon. Meneert K. is daar niet amused over.
Hij komt naar het huis van zijn vader en trapt een ruit in (strafaar feit: vernieling). Polite komt erbij
neemt meneer K. mee.
Meneer K. gaat na zijn heenzending weer meteen terug naar de woning. Maar nu lag er tegen de
zijkant van die woning een trapleer. Hij gaat via het dakraam naar binnen en hij komt binnen in de
slaapkamer van zijn vader die zijn roes ligt uit te slapen midden op de dag. Hij tref daar ook een
grote metalen pijp aan en met die metalen pijp gaat hij naar beneden. Benden in de woonkamer tref
die meneer T. aan. Het eerst wat die doet is meneer T. een enorme ros met die pijp tegen het hoofd
geven. Ontaardt in een worsteling waar al gauw blijkt dat meneer T. leterlijk en fguurlijk de
bovenliggende partj is. Meneer K. ligt op enig moment met zijn rug op de grond met meneer T. op
hem en die geef hem nog een paar stevige klappen.
Meneer T. zegt dat meneer K. moet blijven liggen anders trekt hij een oog eruit. Meneer K. probeert
vervolgens overeind te komen. Daarop trekt meneer T. het oog van meneer K. eruit en gooit het weg.
Op het moment dat hij dat doet zegt hij: ‘in het land der blinden is een oog koning’.
- Meieer K. werd er van verdacht om meneer T. van het leven te hebben willen beroven
poging tot doodslag door met die stalen pijp tegen zijn hoofd te slaan. Hij kreeg uiteindelijk 12
maanden celstraf en een aantal maanden voorwaardelijk waarbij de psychische en fysieke
gevolgen van dit gebeuren voor hem zelf in de overweging zijn betrokken.
- Meieer T. heef zich schuldig gemaakt aan zware mishandeling art. 302 Sr. Meneer T. voerde
aan dat hij eerder werd aangevallen, en dus moest hij zichzelf wel verdedigen. Hij handelde uit
noodweer(exces). Dit verweer werd door de rechtbank verworpen. Aan meneer T. werd onder
meer een gevangenisstraf en tbs opgelegd, hij werd verminderd toerekeningsvatbaar
bevonden. Niet geheel ontoerekeningsvatbaar als in art. 39 Sr maar wel verminderd.
‘Groinmonel’ vai strafrechtelijke aaisprakelijkhein: gedrag plegen waarmee een
delictsomschrijving wordt vervuld (een strafaar feit wordt begaan).
- Hoe verhouden strafuitsluitngsgrond zich schematsch tot het strafare feit? Om die vraag te
beantwoorden moet je kijken naar het grondmodel van strafrechtelijke aansprakelijkheid.
Bij strafuitsluitigsgroinei gaat het om ne situate nat je eei nelictsomschrijviig hebt vervuln
(strafbare feit hebt begaai)n maar nesoinaiks iiet strafbaar beit. Het gaat nus om ne iiperkiig
vai strafbaarhein.
Iiperkiig vai strafbaarhein: ondanks het vervullen van de delictsomschrijving geen
strafaarheid.
o VB. doodslag art. 287 Sr, als jij een ander opzittilijeevan het leven beroof vervul je de
delictsomschrijving van doodslag en daarmee is de widirrichtilijehiide anejouwe
gidrageinebiginsilegigi ine(ii strijn met het recht + verwijtbaar = aai jouw schuln te
, wijtei).eOmdatedateinebiginsilewidirrichtilijeeiseinedieschulde anediedadiretiewijtine
hoifeinediedilictsomschrij ingediiewidirrichtilijehiideine irwijtbaarhiideduseniitetie
wordineopginomin neze wornei veroinersteln aaiwezig te ziji als ne
nelictsomschrijviig is vervuln.
Nu kunnen zich omstandighidine oordoinediiemaeinedatediewidirrichtilijehiideaanehitegidrage
eomtetieont allin. Of die maken dat de verwijtbaarheid aan de zijde van de dader ontbreekt. Die
omstandigheden bewerkstelligen een uitzondering op de hoofdregel dat met het vervullen van de
delictsomschrijving de strafaarheid in beginsel is gegeven. Dat zijn uitzonderlijke/ exceptonele
omstandigheden strafuitsluitngsgronden dus.
Als het gaat om strafuitsluitigsgroinei dan weet u dat wij dat wij daarin twee categorieën
onderscheiden.
- Rechtvaarnigiigsgroinei: rechtvaardigen het gedrag en oitiemei wenerrechtelijkhein aai
ne genragiig. Kortom: jij mag doen wat jij doet, dat is niet in strijd met een onderliggende
norm.
- Schulnuitsluitigsgroinei: noei verwijtbaarhein vai ne naner vervallei. Kortom: je mag niet
doen wat je doet, dat is wederrechtelijk maar er valt jou onder deze specifeke omstandigheden
geen verwijt van te maken.
Waar rechtvaardigingsgronden aanknopen bij de normstelling. Knopen schulduitsluitngsgronden aan
bij de specifeke individuele persoon van de dader.
Soortei Delictsomschrijviigei:
1. Ineaaltypische n.o.: strafuitsluitngsgronden komen aan de orde bij 3ie raageart.e350eS .
2. Niet-ineaaltypische n.o. met wenerrechtelijkhein als bestainneel:
o Richt aardigingsgrondin bij 1ie raageart.e350eS
o Schulduitsluitngsgrondinebije3ie raageart.e350eS
3. Niet-ineaaltypische n.o. met schuln (culpa) als bestainneel: strafuitsluitngsgronden bij 1ie raage
art.e350eS .eDe culpa omvat zowel de wederrechtelijkheid als de verwijtbaarheid vrijspraak.
1. Ineaaltypische nelictsomschrijviig:
o Art. 287 is een voorbeeld van een ideaaltypische d.o.
Ineaaltypische n.o. = eei n.o. waarii ne wenerrechtelijkhein of ne schuln iiet als bestainneel is
opgeiomei OVAR
Niet in de wetelijke d.o. opgenomen dus iiet bestainneel maar elemeit.
Ongeschreven voorwaarde voor strafaarheid. Dat betekent formeelrechtelijk of de vraag of er
sprake is van een strafuitsluitngsgrond ongeacht of het gaat om een rechtvaardigings- of
schulduitsluitngsgrond in art. 350 Sv aan de orde bij het derde vraagpunt. Het vraagpunt naar de
strafaarheid van de verdachte.
2. Niet-ineaaltypische n.o. met wenerrechtelijkhein als bestainneel:
o Richt aardigingsgrondin bij 1ie raageart.e350eS e(biwijs raag);
o Schulduitsluitngsgrondinebije3ie raage(schuld raag).
3. Niet-ineaaltypische n.o. met (culpa) schuln als bestainneel: strafuitsluitngsgronden bij 1ie raage
art.e350eS e(biwijs raag)eeVrijspraak.
De culpa omvat zowel de wederrechtelijkheid als de verwijtbaarheid.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Ir90. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.