• 3 algemene dingen die gesteld kunnen worden
1. Iedereen wordt beïnvloed door levenservaring, zowel burgers als criminologen en
politici:
▪ Criminologen + Politici → Neutraal beleid opstellen
2. Als stelling 1 klopt – Zal bij verandering van de samenleving → Kijk op criminaliteit
veranderen:
▪ Sociale context speelt een belangrijke rol bij het ontstaan van theorieën
3. Huidige theorieën die nu waar lijken, zijn ook beïnvloed door huidige samenleving:
▪ Latere generaties zullen hier wellicht op terugkijken, zoals nu wordt
teruggekeken op ‘onnozele’ theorieën van vroeger
Eerste criminologische theorieën
• 2 stromingen – Fundament – Moderne criminologie
o Klassieke School
▪ Verlichting
• Straffen → Rechtvaardig + Net waar genoeg om te weerhouden
o Rationele Keuze theorie
o Positivistische School
▪ Geneeskunde → Wat maakt iemand crimineel? (Lombroso)
• Oplossingen – Biologie
, • Chicago School (+/- 1930, naast positivistische school)
o Criminaliteit verklaren vanuit sociale omstandigheden waarin iemand verkeert
▪ Crisis VS → Meer criminaliteit → 3 nieuwe theorieën
1. Controle theorie (Gebaseerd op Chicago S.)
2. Differentiële associatietheorie (Gebaseerd op Chicago S.)
3. Anomie-strain theorie
• Deze 3 theorieën → “Mainstream” criminologische theorieën
Ontstaan – Kritische theorieën
• Jaren ’60 – Veranderende sociale context van de Amerikaanse samenleving
o Effect van conflict en macht op criminaliteit en het strafrechtssysteem
▪ Theorieën
• Labeling theorie
• Conflict theorie
• Feministische theorie
• Theorieën over witteboordencriminaliteit
Theorieën – Conservatieve tijdperk
• Jaren ’80 → VS – Reagan & Bush – Politiek rechts
o Conservatievere kijk op criminaliteit
▪ Criminaliteit = Schuld van het individu zelf
• → Conservatieve theorieën
• Tegenhanger – Conservatieve stroming + Andere eerdere theorieën
o Stroming → Alle elementen van criminaliteit begrijpen
▪ Routine activiteiten theorie
• Focus → Gelegenheid die nodig is voor het plegen van een delict
o Niet alleen de dader → Situationele preventie
• Andere theorieën – Jaren ‘80
o Rationele keuze theorie + Afschrikkingstheorie
▪ Verschil – Conservatieve theorie:
• Conservatieve theorie → Zware straffen
Criminologische theorieën – 21e eeuw
• Mix van oude en nieuwe denkwijzen
o Nieuwe focuspunten:
▪ Bio-sociologisch perspectief
▪ Levensloopcriminologie
Voorbeeld – Scared straight
• Jongeren → Gevangenis (Bang gemaakt om delinquent gedrag te voorkomen)
o Resultaat → Blijft gelijk / Neemt iets toe
o Verklaring - Zelfbeeld van jongeren ingedeukt (geïntimideerd) → In echte wereld
anders laten zien – Niet bang voor anderen
Voorbeeld – Belastingfraude
• Kans op belastingfraude in de jaren na inspectie neemt toe → bomb crater effect
,Waarom komen theorieën vandaan?
• Persoonlijke ervaringen
• Media – Ervaringen van anderen
• Autoriteit – Ouders / Leraren
• Consensus – Traditie / Religie / Politieke stroming
Wat is een theorie?
• Wetenschappelijke theorieën zijn voorlopige antwoorden op kennisvragen, gebaseerd op
nauwkeurig omschreven samenhangen tussen observeerbare gebeurtenissen.
o Voorlopige
▪ Scepticisme:
• Nieuw empirisch onderzoek kan feiten opleveren die niet in
overeenstemming zijn met de huidige theorie
▪ Algemene uitspraken
• Algemene uitspraken waarop de theorie gebaseerd is, kunnen zelf
onderwerp van nieuwe verklaringen worden gemaakt.
o Antwoorden op kennisvragen
▪ Context:
• Welke kennisvragen worden op een bepaald moment als probleem
ervaren?
▪ Karl Popper (1985)
• Doel wetenschap = Uitleg geven over wat uitleg nodig heeft
▪ Antwoord = Startpunt van beleid
• Theorie gebaseerd op onjuiste premissen kunnen ‘werken’
▪ Theorieën = Nooit volledige accurate beschrijving van de werkelijkheid
• Map is not the territory
o Theorie is een versimpeling van de werkelijkheid
▪ Géén enkele wetenschapper is 100% objectief
• Reden → Het ligt eraan waar de focus op ligt
o Nauwkeurig omschreven samenhangen
▪ Wetenschappelijke theorieën moeten zo zijn opgesteld dat toetsbare
hypothesen kunnen worden afgeleid
o Observeerbare gebeurtenissen
▪ Theorieën moeten gebaseerd zijn op observeerbare gebeurtenissen
• Bij gebrekkige operationalisatie voldoet een theorie hier niet aan.
o Theorie → Voldoende geoperationaliseerd
, Elementen – Theorie
• Object
o De eenheden waarover de theorie uitspraak doet
• Explanans
o De ‘verklaring’ / Het mechanisme / Oorzaak
▪ Mensbeeld
• Explanandum Voorbeeld – Elementen van een theorie
o Dat wat de theorie verklaart
Jongens met delinquente vrienden zijn vaker
zelf delinquent
Operationalisatie
• Het vertalen van theoretische eigenschappen in waarneembare variabelen
o Object
▪ Eenheden waarover uitspraak wordt gedaan
• Steekproefkader
o Explanans
▪ Verklarend mechanisme
• (On)volledige weergave van theoretische concepten
o Explanandum
▪ Criminaliteit
• Onder/over-rapportage
• Gedrag individu / Gedrag strafrechtelijk systeem
• Verklaringsniveau
Verklaringsniveaus
• Micro-theorieën
o Individuele verschillen
▪ Individueel gedrag / Sociaal proces
• Macro-theorieën
o Samenleving en groepspatronen in crimineel gedrag
▪ Epidemiologie / Sociale structuur
o Macro-theorieën verklaren verschillen tussen groepen, maatschappelijke klassen,
buurten en samenlevingen m.b.v. verschillen in hun sociale of culturele kenmerken
Voorbeeld – Verklaringsniveaus
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AC98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,89. Je zit daarna nergens aan vast.