Samenvatting
Samenvatting Rechtssociologie (Jaar 2 Criminologie Universiteit Leiden)
- Instelling
- Universiteit Leiden (UL)
In dit document staat de kern van elk artikel dat moet worden gelezen voor het vak Rechtssociologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
1 beoordeling
Door: karlienvandermeulen • 10 maanden geleden
Voorbeeld van de inhoud
Eindsamenvatting – RechtssociologieWeek 1 – Positionering van de rechtssociologie a.d.h.v. sociale
werking en sociale genese
Taekema – Het nut van samenwerking tussen rechtsfilosofie, rechtssociologie en
rechtswetenschap
Waarom pleit Taekema voor de combinatie van rechtssociologie, rechtsfilosofie en
rechtswetenschap om een sterker begrip van de rechtsstaat te krijgen?
• Combinatie – Sterker begrip van de rechtsstaat
o Er is een meer empirisch en institutionele benadering van het begrip ‘rechtsstaat’
nodig om de complexiteit (totstandkoming en werking) van het recht en juridische
processen te begrijpen en duiden
▪ Rechtsstaat
• Essentially contested concept
o Er is géén meningsverschil over wat er onder het begrip valt,
maar er is wel een meningsverschil over wat de kern vormt
van het begrip
• Wat zijn de voor- en nadelen van elke discipline?
o Rechtssociologie
▪ Voordelen
• Empirische en methodologische meerwaarde
• Focus op daadwerkelijk ervaren normen en juridische normen
o Dit laat zien wat mensen ervaren en nodig hebben
o Erkenning van een meer pluralistisch (klassiek & modern)
rechtsbegrip om realistisch te kunnen reflecteren
• Contextuele beschrijving van de maatschappelijke praktijk
▪ Nadeel
• Empirische sociologie zonder stevig theoretisch fundament kan
blijven hangen in een betekenisloze beschrijving
o Rechtsfilosofie
▪ Voordelen
• Bottom-up benadering
• Conceptuele argumentatie
• Verbinding met morele waarden
▪ Nadelen
• Filosofische theorievorming zonder juridische en sociologische
analyse kan verzanden in een herhaling van zetten
• Erkent niet goed de verwevenheid van nationaal en internationaal
recht
o Rechtswetenschap
▪ Voordelen
• Bottom-up benadering
• Kritische analyse van instituties
, ▪ Nadelen
• Juridische analyse zonder theorievorming en empirische voeding kan
leiden tot ongefundeerde normatieve uitspraken
Wat kan rechtssociologie bieden (i.c.m. Hertogh & Weyers)?
• Rechtssociologie
o Noodzakelijke empirische basis leveren voor de rechtsstaatgedachte door deze te
koppelen aan de normatieve verwachtingen van burgers
Weyers – Verdergaan met de sociale-werkingsbenadering
Mobilisering van het recht
• Griffith
o Naleving van regels
o Verklaren of legitimeren van gedrag/claims met behulp van een regel
• Sociale werking van het recht
o Mobilisering van het recht is een mogelijke analyse die gebruikt kan worden
▪ Primaire mobilisering
• Persoon maakt zelf gebruikt van een regel
▪ Secundaire mobilisering
• Anderen die een regel gebruiken om een gedragsverandering bij
iemand anders te bewerkstelligen
o Speciale secundaire mobilisering
▪ Speciaal aangesteld iemand – Politieagent
o Algemene secundaire mobilisering
▪ Medeburgers
• Belang – Begrip van de sociale werking
o Begrip hebben van de sociale werking van het recht is van belang bij het evalueren
van wetgeving
SASV
• Semiautonome sociale velden
o Taaiheid
▪ Kracht van het semiautonome veld
o Primaire groep
▪ Hoe meer een SASV op een primaire groep lijkt des te groter is de sociale
gelijkheid en hoe afhankelijker de leden van elkaar zijn, des te effectiever is
de sociale controle
o Des te taaier het SASV → Des te lastiger is het voor wetgevers om regels op te
leggen
Hertogh & Weyers – Recht van onderop: het perspectief van de rechtssociologie
Wat is de meerwaarde van rechtssociologie?
• Meerwaarde – Rechtssociologie
o Op basis van theoretisch en empirisch onderzoek inzicht bieden in de
maatschappelijke context van het recht
, ▪ Consequenties – 3 stellingen
• Recht = Mensenwerk
o Sociaal karakter
o Onderdeel van de maatschappij
• Recht & Staat zijn niet onlosmakelijk met elkaar verbonden
o → Pluralistisch karakter
• Invloed van het recht staat ter discussie
o Effectiviteit & Legitimiteit
▪ Niet altijd de bedoelde effecten
Waarom pleitten Hertogh & Weyers voor het ‘recht van onderop’?
• 2 kenmerken – Rechtssociologie
o Rechtssociologen kijken naar het recht vanuit de maatschappij (bottom-up)
o Rechtssociologie maakt gebruik van een ruimer rechtsbegrip
▪ Ook geïnteresseerd in niet-officieel recht
Dekker – Strafbaarstelling van straatintimidatie en het risico van etnisch profileren
Sociale genese van het recht & belang van de sociale context
• Sociale genese van het recht
o Totstandkoming van het recht
▪ Belangrijke factoren
• Politiek
• Economische en technologische ontwikkelingen
• Juridische professionals
• Rechtscultuur
o Rechtsopvatting van de burgers
• Sociale context
o De sociale context is dus heel belangrijk, want de factoren worden beïnvloed door de
sociale context
Framing
• Perspectief waarmee informatie wordt gepresenteerd
o Strafbaarstelling van straatintimidatie – Frankrijk vs. Nederland → Sociale genese
▪ Verschillende initiatie factoren & rechtvaardigingsgronden voor de
wetgeving
• Nederland → Overlast-repressief
• Frankrijk → Feministisch-repressief
• Frame-extension – Frankrijk
o Continuüm van geweld
▪ Activisten en ambtenaren gebruiken het begrip ‘continuüm’ om
straatintimidatie te conceptualiseren als product van dezelfde mannelijke
dominantie die ook ten grondslag ligt aan aanranding en verkrachting
• Straatintimidatie strafbaar stellen om escalatie te voorkomen
, Week 2 – Systeem en leefwereld, Street-Level Bureaucracy &
Handhaving
Habermas – A very short introduction
Hoe zijn de leefwereld en het systeem met elkaar verbonden? Probeer beide kort uit te leggen en
leg vervolgens de verbinding.
• Leefwereld
o Onze alledaagse wereld die we met anderen delen
▪ Symbolische & culturele reproductie van de samenleving
• Gedeelde betekenissen & inzicchten
▪ Leefwereld = Autonoom
• Eigen keuze in middelen en doelen
▪ Leefwereld = Zelfvoorzienend
▪ Leefwereld kan functioneren als een verdedigingsmuur tegen sociale
desintegratie en conflict
o Communicatief handelen
▪ Streven naar consensus door middel van communicatie
• Systeem
o 2 subsystemen
▪ Geld
▪ Macht
o Systeem
▪ Bestuur bestel en is de materiele reproductie van de samenleving
• Productie & circulatie van goederen
▪ Het systeem helpt het bij elkaar houden van de complexe samenleving
▪ Strategisch handelen
• Wat is voor jou de best mogelijke uitkomst
• Verbinding – Leefwereld & Systeem
o Systeem zorgt ervoor dat de leefwereld mogelijk is, maar leefwereld is de basis
▪ Kolonisering van de leefwereld
• Procedures en regels van het systeem nemen de overhand,
waardoor het systeem stopt met de leefwereld te dienen
o Gevolg – Social pathologies
▪ Afname in anomie
• Gedeelde normen en waarden en
betekenissen
▪ Desintegratie
• Afname in sociale banden
▪ Vervreemding
• Stijging in gevoel van hulpeloosheid en er
niet bij horen
▪ Demoralisering
• Geen verantwoordelijkheid nemen voor
eigen handelen of sociale fenomenen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper AC98. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 73918 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen