SWK 5 deeltoets 1: Jeugdrecht
Behaalde cijfer: 8,0
In document:
Hoorcolleges aantekeningen
Boek aantekeningen bij hoorcolleges
Oefenvragen uit hoorcolleges
,Hoorcollege 1: Recht en kinderrechten
Lees Jeugdrecht in de praktijk, Inleiding, Lees Verandering door verbinding, hfst . 7 en Lees Deel B, D
en E van de 5e NGO Kinderrechtenrapportage 2015-2020 via: op einde!
- De studenten zijn op de hoogte van belangrijke kenmerken van het Nederlandse rechtssysteem, zoals
de verschillende rechtsgebieden;
- De studenten kennen de beginselen van het procesrecht die je tegenkomt als jeugdprofessional;
- De studenten kennen belangrijke beginselen van het Internationale Verdrag inzake de Rechten van het
Kind (IVRK) op het gebied van jeugdrecht en jeugdzorg.
Recht
- Geheel van alle rechtsregels wat je wel en niet mag doen
Regels vind je terug in: rechtsbronnen
1. verdragen (landen onderling)
2. wetten (nationale afspraken)
3. Jurisprudentie (uitspraken rechters)
4. Gewoonte (iets wat we normaal vinden in de maatschappij)
Jeugdwet: preventie, betere samenwerking domeinen
Samenplaatsing broers en zussen, afbouw gesloten jeugdzorg
, Richtlijnen over handelen volgt uit wetten: beroepscode sociaal werk
Rechtsgebieden jeugdwet
- Privaat (civaat of burgerlijk) : Burgers onderling
(gezag, met name jeugdrecht komt Dees voor, huur)
- Strafrecht: straffen, jeugdstrafrecht
- Bestuursrecht: hoe land wordt bestuurt hoe de gemeente geregeld, besluitvorming
- Staatsrecht: door staat geregeld, koning vakantie minister regelt
Materieel recht VS formeel recht
- Materiaal: Inhoudelijke regels alle rechten en plichten gezag en omgang
- Formeel: regelt het materiele recht, proces ervan
Procesrecht
Regelt processen van recht- formeel recht= hoe gaat het
Civiele zaken (kindermaatregelen, jeugdstrafrecht): verzoekschrift, rechter beschikking
- Verzoek om omgangsregeling te wijzigen of tot ondertoezichtstelling kinderrechter
Strafzaken: dag aanvaarding, rechter vonnis
- Jeugdige wordt gedag aanvaard en moet bij kinderrechter komen
Welke rechter is bevoegd
- 1e aanleg laagste rechter, rechtbank kinderrechter, kantonrechter (scheidingen) , politierechter
- Voor zowel kinderbeschermingszaken als jeugdstrafrecht kinderrechter. En anders zou je in
hoger beroep kunnen gaan. hoge raad
Kinderrechten
Rond 1900 1e wetten ter kinderbescherming
- 1901 eerste kinderwetten
Kinderrechten namen vlucht na wo11 oprichting VN
Kinderrechten verdrag 1989 met 54 artikelen
- Ook aan kinderen werden mensenrechten toegekend
Vier basisbeginselen
- Artikel 2 – non discriminatie (gelijkheidsbeginsel)
- Artikel 3- belang van het kind (eerste overweging, pedagogisch)
- Artikel 6- recht op leven en ontwikkeling
- Artikel 12- participatie/ hoor recht (kinderen betrokken beslissingen)
Alle rechten voor echt alle kinderen
Daarnaast specifieke bepalingen, over o.a vluchtelingenkinderen kinderen in de jeugdzorg,
kinderen in gevangenissen..
3 functies kinderrechtenverdrag (artikel)
Verdragsartikelen worden op 3 manieren gebruikt
1. Juridisch middel: in rechtszaken beroep op kinderrechten
- Art 9: recht omgang, 25 terugplaatsing, 37 gesloten plaatsing
2. Sociaal politiek: plicht voor overheid en doorwerking in beleid
- Onderdeel van beleidsplannen ( art 3)
3. Pedagogische boodschap: opvoeders professionals
- Hoe ga je om met kinderen in een land wat vinden we belangrijk
- Artikel 3 belang kind
belang van kind
Hoe weet je het belang van kind
, Het belang van kind vul je in met andere kinderrechten
- In belang van het kind om in een gezin om te groeien 3,20
- In belang van kind om omgang te hebben met ouders na uithuisplaatsing of hoofverblijf bij een
van beide ouders 3,9
- In belang van kind om niet gestraft te worden, maar heropvoeding en gedragsverandering centraal
3,37,40
- In belang van kind om betrokken te worden bij beslissing die over hem gaan 3,12
- Leidraad daarbij: best interest of the child model van kalverboer (bic model)
Voorwaarden optimale ontwikkeling afwezigheid voorwaarden kan risico zijn
Jeugdzorg in kinderrechtenperspectief
Art. 2 alle rechten gelden voor alle kinderen (non-discriminatie)
Art. 3 belang van het kind: vul je pedagogisch in, belang kind 1 e overweging
Art. 12 participatie: betrek kinderen bij besluiten, wijs hen op rechten
Art. 5 & 18: ouders verantwoordelijk, overheid helpt: kinderbescherming en jeugdhulp
Art. 19: bescherming tegen kindermishandeling
Art. 20: kinderen in gezinnen, pleegzorg tenzij niet anders kan
Art. 25 periodieke toetsing uithuisplaatsing
Art 37. Kinderen in gevangenissen laatste middel
Art. 39 bijzondere zorg aan slachtoffers: kinderbeschermingsmaatregelen
Art 40. Jeugdstrafrecht vanaf 12 jaar: van 12-23 jaar
Minder gericht op vergelding, meer op gedragsverandering met pedagogische aanpak
Hoe doet Nederland het
Huiswerk deel b,d e van ngo rapportage kinderrechten in NLd
Kinderrechten comité in Geneve houdt toezicht op naleving IVRK
Eens per 5 jaar rapporteert Nederland over stand van zaken
- Schaduwraportage NGO’s
- Sessies bij VN
Concluding observations 5e rapportage VN comite
- Kidsrights index 26 juni 2023: Nl van plek 4 naar 20
Kinderrechten
Bewust kinderrechten (als professional)
- Kinderen betrekken, mening, hoor ze, koppel, vertrouwenspersoon, kinderrecht
- Uithuisplaatsing: denk aan recht om bij ouders op te groeien, eerst alle hulp thuis inzetten en
indien uithuisplaatsing werk aan terugplaatsing
- Woont kind niet meer thuis? Denk aan recht op omgang. Kan het niet onbegeleid, dan begeleid
- Denk aan zo thuis mogelijk opgroeien: netwerk, pleegzorg, gezinshuis dan pas instelling
- Plaats broers en zussen samen, in gezinshuizen
- Minder gericht op straffen denk aan gedragsverandering
Samenvatting hoorcollege
Beschikking- sievel rechter burgers onderling uitspraak
Vonnis strafrechter uitspraak
Procesrecht: hoe een rechtszaak begin, verzoeks beschikking , strafrecht
4x Algemene beginselen, rechtsgebieden, procesrecht en jeugdrecht
Privaat recht/sievel- regels onder burgers onderling voornamelijk Nl
Strafrecht- sancties regelen en regelt straffen
Bestuursrecht- hoe de overheid bestuurt, bvb gemeente beslist drempels
Jeugdrecht regels positie jeugdigen
Procesrecht welke rechten heb je, inhoudelijk
Staatsrecht hoe de staat in Nederland geregeld is, koning beslist vakantie premier aangesproken
Samenvatting boek
, Nationaal toezicht kinderrechten comité in Geneve ziet toe of er aan kinderrechten gehouden wordt
Ze kijken naar bescherming, participatie, voorzieningen en preventie
Praten met kinderen informatieverstrekking aan jeugdige, nagaan of informatie begrepen wordt,
laat jeugdige aan woord, wegen van verkregen informatie, bespreken beslissing
1.c, want civiele zaken met
verzoekschrift, privaatzaken,
uitspraak van strafrechter
heet vonnis)
2.b, formeel recht niet
inhoudelijk, maar proces recht
wel inhoudelijk.
3.c, geheel van rechtsregels
dat positie van jeugdigen
regelt
1a
2a
3c, alle rechten voor
alle kinderen
4b, belang om
ouders wel te zien
, Hoorcollege 2: Ouderschap en gezag jeugdwet
Lees Jeugdrecht in de praktijk, hfst. 1 en hfst. 2.1 t/m 2.4, Lees Verandering door verbinding, hfst. 6
- De studenten kennen de begrippen ‘juridisch ouderschap’ en ‘gezag’, zij kennen de verschillen tussen
deze termen en het uitgangspunt na een echtscheiding;
- Zij weten wat de termen betekenen voor het werk van de jeugdprofessional;
- De studenten zijn op de hoogte van de contouren van de Jeugdwet en de organisatie van de jeugdhulp
in Nederland.
Juridisch ouderschap:
Welke rechten geef je je kind mee?
- Naamrecht, erfrecht (als ouder dood is) , onderhoudsplicht
- Je krijgt ook rechten: informatierecht, recht op omgang
Gezag
Formele zeggenschap over een kind, beslissingsbevoegdheid
- Volgens de wet verantwoordelijk voor je kind denk aan toestemming geven school
(Belangrijk: rechten hebben ouders, recht op informatie en recht op omgang tenzij niet belang kind)
(Gezag voor jeugdhulp in vrijwillig kader)
Juridisch ouderschap
Moeder sterke wettelijke positie, is er altijd volgens de wet, ‘’ uit wie het kind geboren is’
Dus ook als het een draagmoeder is
Vader gecompliceerder, nl alleen vader binnen huwelijk., daarnaast moet je wat doen om vader te
worden. Bvb achternaam erfden.
Rechtsgevolgen van ouderschap: je geeft rechten mee aan je kind
- Erfrecht, naamrecht, onderhoudsplicht tot 21 jaar
Belangrijk: juridisch ouder heeft (ook al geen gezag)
1. Recht op omgang- IVRK en Bw ze mogen hun kind wel zien
2. Recht op informatie- AVG, jeugdwet ze mogen belangrijke gebeurtenissen weten
Gezag = formele rechtsbevoegdheid
Art 1:245 BW: minderjarigen staan onder gezag
Waarom zij zijn niet handelingsbekwaam, iemand anders is beslissingsbevoegd
Gezag houdt in:
1. Verantwoordelijk voor opvoeding en verzorging
2. Beheer van vermogen (spaargeld)
3. Juridische handelingen verrichten (ziekenhuis)
Er moet in gezag worden voorzien, anders moet een voorziening worden getroffen als ouders
komen overleiden dan voogd in beeld.
Vormen van gezag: eenhoofdig, gezamenlijk gezag, Voogdij ( bij een ander, instelling bvb)
Gezaghebbende betrekken bij jeugdzorg, vanuit hulpverleningsperspectief en wettelijk perspectief
- Vrijwillig kader: toestemming nodig van ouders met gezag voor jeugdhulp
In geval van echtscheiding: stelregel beide ouders gezag, tenzij
klemcriterium de hulp aan kind als ene ouder niet bevoegd is.
De praktijk - Hoe komen we ouderschap en gezag tegen in de praktijk
Ouderschap
- Onderhoudsplicht: juridisch vader alimentatieplichtig(geld), bij weigering via LBIO
- Informatierecht: moeder zonder gezag moet worden geïnformeerd door school
