Gedetailleerde samenvatting van casus 5 van het keuzevak effectieve bestanddelen van psychologische behandelingen in het ziekenhuis. Alle bronnen zijn gebruikt. De bronnen zijn ingedeeld onder de leerdoelen.
Casus 5 - Psychofarmacologie
Leerdoel 1: Wat zijn hart- en vaarziekten en wat zijn de symptomen?
Hart- en vaatziektes:
Coronaire hartziekte (CAD): grootste doodsoorzaak in ontwikkelende landen voor mannen
en vrouwen.
Onderliggende oorzaken: atherosclerose = een proces dat bloedvaten verstopt met
afzettingen van vet, cholesterol en andere stoffen. Het is het ergst als de bloedvoorraad naar
het hart wordt afgesloten.
Klinische manifestaties CAD: acuut coronair syndroom, bestaande uit een hartinfarct (MI)
en onstabiele angina evenals stabiele angina pectoris. MI = hartaanval necrose = cel sterfte.
Leerdoel 2: Wat is de link tussen hart- en vaatziekten en depressie?
Er is een sterke associatie met depressie als comorbiditeit. Mensen met een hartziekte hebben
een 2 zo hoog risico op depressie als mensen zonder hartziekte. Het risico staat in verhouding
tot de zwaarte van de depressie.
Prevalentie: 17-27% van de mensen met CAD hebben depressie. Er is een significante
associatie tussen co morbide depressie en verhoogde mortaliteit, morbiditeit,
gezondheidskosten en een mindere kwaliteit van leven en toewijding aan behandeling.
Mechanisme: er zijn vele biologische en gedragsmatige mechanismes vastgesteld die CAD en
depressie linken. De accumulatie van gedrag risicofactoren (roken, fysieke inactiviteit) en co
morbide mentale stoornissen (hypertensie, diabetes, obesitas) bij depressie kunnen de ontwikkeling
en het verloop van CAD beïnvloeden. Gezamenlijke risicofactor: psychosociale stress.
Farmacologische interventies voor depressie beïnvloeden mogelijk de fysiologische paden die
depressie en CAD linken. Psychologische behandelingen beïnvloeden mogelijk ook de
fysiologische processen (onduidelijk). Psychologische interventies verbeteren mogelijk niet
alleen de depressie uitkomsten bij mensen met CAD, maar mogelijk ook de medische
uitkomsten (aanmoedigen gezondere levensstijl).
Biologische mechanismen
1. Dysregulatie van de HPA-as: depressie is geassocieerd met hyperactiviteit van de HPA-as
wat leidt in over-stimulatie van het sympathische zenuwstel. Het sympathische
zenuwstelsel verhoogt catecholamines (adrenaline, noradrenaline) en cortisol. Een teveel
aan cortisol leidt tot verzwakte verminderde HPA-activiteit en minder feedback controle
er is geen onderdrukking cortisol afscheiding.
, De abnormaliteiten leiden tot een onbalans in sympathische en parasympatische activiteit,
wat resulteert in schommelingen in hartslag en bloeddruk. Ook leiden hoge niveaus van
catecholamines tot een verhoogde irritatie aan de hartspier wat leidt tot verstoringen in de
hartslag.
2. Verstoringen in cardiale autonome toon: depressie heeft een nadelige invloed op de
autonome klank en hartslagvariatie van het hart. Het risico op ventriculaire aritmieën
wordt hoger. Dit is een oorzaak van MI.
3. Verstoringen in bloedstollingsmechanisme: bij depressie treden er verstoringen op in de
bloedplaatjes functie, wat leidt tot vasculaire schade, thrombusvorming en verhoging van
het risico op toekomstige coronaire gebeurtenissen. SSRI normaliseert dit.
4. Vasculaire endotheliale dysfunctie coronaire bloedvaten: het is onduidelijk of dit komt
door depressie, antidepressiva of de combinatie.
5. Immuunsysteem activatie: een verhoogde subacute inflammatoire immuunrespons is
geassocieerd met depressie en dit kan bijdragen aan coronaire arterie atherosclerose.
6. De vasculaire depressie hypothese: cerebrovasculaire aandoeningen kunnen verband
houden met depressieve symptomen, met name bij ouderen. Patiënten met CHZ hebben
vaak ook een cerebrovasculaire aandoening, omdat atherosclerose een aandoening is die
het hele vasculaire systeem beïnvloedt. Depressie is een klinische manifestatie van de
verstoring van de cerebrale bloedstroom.
Gedragsmechanisme: mensen met depressie adopteren een minder gezonde levensstijl wat
het risico op cardiovasculaire ziekte verhoogt. Ook ondernemen ze minder fysieke activiteit
en volgen ze minder goed een dieet op. Ook komt roken meer voor.
Opvolging behandeling: mensen met depressie zijn 3x zo waarschijnlijk om hun behandeling
niet op te volgen. Ook levensstijl modificatie medicatie wordt minder opgevolgd. Hoe erger
de depressie, hoe minder naleving (ongeacht kennis). Ook zijn er cognitieve afwijkingen in
geheugen en aandacht die kunnen leiden tot het niet volgen van het regime.
Sociale support: sterke, consistente relatie tussen sociale support en de ontwikkeling van
CAD en slechte prognostische uitkomsten bij CAD. Zowel structurele als functionele steun.
Depressieve mensen maken minder gebruik van de bestaande bronnen.
Etiologische studies: alle reviews concludeerden dat er sterk en consistent bewijs is dat
depressie sterk onafhankelijk samenhangt met CAD. Het populatie-toewijsbare risico van de
gecombineerde psychosociale factoren was 33%, 9% van deze zijn toe te schrijven aan
depressie.
Prognostische studies: alle reviews concludeerden dat er sterk en consistent bewijs is dat
depressie geassocieerd is met verhoogde mortaliteit door alle oorzaken en/of fatale en niet-
fatale CHZ-gebeurtenissen bij mensen met bestaande CAD.
Leerdoel 3: Hoe behandel je depressie bij hart- en vaatziekten?
Inventariseren somatische comorbiditeit:
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper manonvdstarre. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.
