Samenvatting

Samenvatting Leerdoelen gezondheidspsychologie uitgewerkt met begrippen

1 keer verkocht

Instelling
Open Universiteit (OU)

Boek
Health Psychology

Dit is een uitwerking van de leerdoelen genoemd op Brightspace samen met de woordenlijst. Samen met deze uitwerking heb ik het tentamen in 1 keer behaald.

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 84 pagina's

Bekijk voorbeeld

Heel boek samengevat? Nee
Wat is er van het boek samengevat? Onbekend
Geupload op 16 november 2023
Aantal pagina's 84
Geschreven in 2023/2024
Type Samenvatting

woordenlijst
gezondheidspsychologie
samenvatting
open universiteit

Leerdoelen gezondheidspsychologie
Hoofdstuk 1
● verschillende visies op het begrip ‘gezondheid’ beschrijven. Kernwoorden: ziekte,
gezondheid, symptomen, ziekte-gezondheidscontinuüm, biomedisch model,
biopsychosociaal model
Gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden en
niet alleen de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijke gebreken. In het
ziekte-gezondheid continuum is gezondheid dominant. Aan het ene uiteinde is ziekte of
verwonding dominant. Dit bestaat uit een vernietigend proces, karakteristieken, tekenen,
symptomen of beperkingen van ziekte. Aan het andere uiteinde ben je optimaal gezond.

In het biomedisch model kun je alle ziektes en fysiologische processen uitleggen als
storingen in fysiologische processen door verwondingen, bacteriële infecties, virale infecties
of een biomedisch onevenwicht.
Volgens het biopsychosociaal model is er een rol voor biologische factoren, psychologische
factoren en sociale factoren in de vatbaarheid (werking) van de behandeling en het omgaan
met de ziekte.
Biologische factoren zijn de genetische materialen en processen die we erven van onze
ouders en de functie en structuur van iemands lichaam. Het is het efficiënt, effectief en
gezond functioneren van de lichaamssystemen wat afhangt van hoe hun componenten met
elkaar samenwerken en interageren.

● beschrijven hoe de begrippen ‘gezondheid’ en ‘ziekte’ in verschillende perioden in de
geschiedenis werden opgevat
- vroege culturen: fysieke en mentale ziekte veroorzaakt door mysterieuze krachten,
ook wel geesten. Trephination is als er gaten in de schedel worden gemaakt om op
die manier de geesten te laten ontsnappen. Er zijn geen geschreven bewijzen uit die
tijd.
- Oude Grieken en Romeinen: volgens Hypocrates (humoral theory) bevat het lichaam
4 vloeistoffen (humor) waarvan de verhouding in evenwicht moet zijn om gezond te
zijn. Ziekte treedt dus op wanneer de balans tussen de humors verstoord is. Griekse
filosofen (Plato) vonden dat lichaam en geest afzonderlijke entiteiten (geheel) waren.
- Middeleeuwen: de invloed van de kerk vertraagde de wetenschappelijke vooruitgang
erg. Volgens de kerk had elk mens een eigen vrije wil, mensen waren losgekoppeld
van natuurkundige wetten en enkel blootgesteld aan die eigen wil en die van God.

, Het lichaam werd als heilig beschouwd en dissectie (ontleding) kon niet. De ideeën
over ziekte werden religieus en het geloof in demonen (geesten) keerde terug. In de
13e eeuw verwierp Thomas van Aquino het idee dat lichaam en geest afzonderlijke
entiteiten waren en stelde dat ze samenwerken.
- Renaissance en daarna: René Descartes: het lichaam werkt als een machine en
communiceert met de geest via de pijnappelklier. De geest verlaat het lichaam bij het
overlijden en dieren hebben volgens hem geen geest. In de 18e en 19e eeuw
werden de basics van het lichaam functioneren duidelijk en ontdekte men dat
bepaalde micro-organismen bepaalde ziektes veroorzaakten. Midden 19e eeuw
begint ook de chirurgie opmars te maken nadat men antiseptica en anesthesie
introduceert in de geneeskunde.

● de belangrijkste ziektematen beschrijven en gebruiken. Kernwoorden: morbiditeit,
prevalentie, incidentie

De levensstijl van patiënten veroorzaakt vaak het ziektebeeld, bijvoorbeeld dronken
bezoekjes aan de intensieve care of het slechte eetpatroon van mensen. Risicofactoren voor
het ontwikkelen van ziekte zijn biologie en gedrag. Bij morbiditeit is er een afwijking in de
gezondheid.
Prevalentie is het aantal zieken of ziektes in een populatie/ bevolking op een bepaald
moment of het aantal personen dat een bepaalde ziekte op een bepaald moment of
gedurende een bepaalde periode heeft. Prevalentie wordt opgegeven als er een aantal
gevallen per duizend of honderdduizend zijn. Incidenten zijn een aantal nieuwe gevallen
gedurende een bepaalde periode. Je berekent dit ten opzichte van de populatie waarin de
aandoening zich kan voordoen, niet ten opzichte van de totale bevolking.

● het belang van de discipline psychologie in de problematiek rond ziekte en
gezondheid uitleggen. Kernwoorden: chronische aandoeningen, kosten van de
gezondheidszorg, lifestyle en gedrag, persoonlijkheid en ziekte

Infectieziekten zijn acute ziekten die veroorzaakt worden door de beschadigende inwerking
van micro-organismen in het lichaam als bacteriën en virussen.
Doelen van de gezondheidspsychologie:

- promotie en behoud van gezondheid: bestuderen van (schadelijk) gedrag om school
en mediacampagne te ondersteunen.
- Voorkomen en behandelen van ziekte: psychologische principes kunnen toegepast
worden in de preventie van ziekte. Ernstig zieke mensen kunnen dan weer baat/
voordeel hebben bij psychologische ondersteuning.
- Identificeren van oorzaken en diagnostische verbanden tussen gezondheid, ziekte en
gerelateerde dysfuncties.
- Analyse en verbetering van gezondheidssystemen en beleid.

Chronische ziektes zijn het belangrijkste gezondheidsrisico. Mensen veranderen zelf ook,
omdat we meer bewust zijn van symptomen en gemotiveerder om waakzaam te zijn over de
eigen gezondheid. Infectieziektes nemen af als mensen een betere levensstijl aannemen,
terwijl tegenwoordig de levensstijl van de patiënt juist zorgt voor de hoge medische kosten,
bijvoorbeeld door de dronken of drugs bezoekjes aan de intensieve care.

,Persoonlijkheid is iemands cognitieve, affectieve en gedragsneigingen die relatief stabiel
blijven over de tijd en in situaties. Er zijn ook links ontdekt tussen persoonlijkheid en
gezondheid:

- Mensen die minder gewetensvol zijn hebben een verhoogd risico om vroeger te
overlijden.
- Mensen die veel positieve gevoelens ervaren leven langer.
- Hoge mate van angst, depressie, vijandigheid en pessimisme worden in verband
gebracht met een verhoogd risico op vroeg overlijden en de ontwikkeling van
verschillende ziektes.

De link tussen persoonlijkheid en ziekte is geen eenrichtingsweg. Ziekte kan ook iemands
gemoedstoestand bepalen.

● aangeven welke wetenschappen aan gezondheidspsychologie verwant zijn en wat
het verschil is tussen de verschillende vakgebieden. Kernwoorden:
psychosomatische geneeskunde, sociale geneeskunde, epidemiologie, medische
sociologie en antropologie, gezondheidswetenschappen

Bij psychoanalyse stelde Sigmund Freud dat de symptomen geconverteerd (veranderen) uit
onbewuste emotionele conflicten, ook wel conversies hysteria.
Behavioral medicine is een interdisciplinair veld met invloeden uit de psychologie, sociologie
en verschillende takken van de geneeskunde. Dit komt uit het behaviorisme wat voorstelde
dat menselijk gedrag uit 2 soorten leren komt:

- klassieke conditionering: geconditioneerde stimulus lokt door associatie een respons
uit.
- Operante conditionering: consequenties van belang en straf zorgen voor een
verandering van gedrag.

Biofeedback therapie zorgt ervoor dat fysiologische processen worden opgevolgd door de
persoon zelf om er controle over te krijgen door middel van operante conditionering,
feedback als beloning. Behaviorisme is een van de belangrijke basissen in de
gezondheidspsychologie.
Bij een holistische benadering hebben alle aspecten van iemands leven en lichaam een
effect op ziekte en gezondheid en dienen ze als geheel bekeken te worden.
Sociale geneeskunde houdt zich bezig met publieke, preventieve gezondheidszorg. Het
focust zich op de volksgezondheid en het zorgsysteem.
Epidemiologie is de wetenschappelijke studie naar het voorkomen en de frequentie van
ziekte en verwonding.
Medische sociologie is de sociologische analyse van maatschappelijke fenomenen die een
relatie hebben met de gezondheid van de mens.
Antropologie is een wetenschap die de mens in al zijn aspecten bestudeert.
Gezondheidswetenschappen is een multidisciplinair vakgebied gericht op wetenschappelijk
onderwijs en onderzoek naar gezondheid en gezondheidszorg. De nadruk ligt op de
gezondheid binnen populaties en de interactie met hun omgeving.

● beschrijven wat gezondheidspsychologie inhoudt, wat haar aandachtsgebieden zijn
en wat de achterliggende visie is. Kernwoorden: biopsychosociaal model.

, Gezondheidspsychologie kijkt naar de relatie tussen psychische, sociale en biologische
factoren en aan de andere kant naar de interactie tussen gezondheid en ziekte. Je kijkt
hierbij ook naar gedrag, zoals alledaags gedrag en hoe een patiënt met zijn of haar ziekte
omgaat. Hoe kun je dit verbeteren als gezondheidspsycholoog?
Gezondheidspsychologie heeft ook een rol in de preventie van ziekte, het leren omgaan met
een ziekte en het hebben van een gezonde levensstijl. Een gezondheidspsychologie doet dit
door middel van preventies. Om een preventie op te stellen moet je vaststellen wat het
probleem is? Welke factoren hangen samen met dat probleem? En welke factoren kun je
beïnvloeden? Als je dit weet kun je een preventie opstellen, toepassen en evalueren.
Doelen van de gezondheidspsychologie zijn:

- promotie en behouden van gezondheid
- Voorkomen en behandelen van ziekte
- Identificeren van oorzaken en diagnostische verbanden tussen gezondheid, ziekte en
gerelateerde dysfuncties
- Analyse en verbetering van gezondheidssystemen en beleid.

Het biopsychosociaal model stelt dat er een rol is voor biologische factoren en voor
psychologische en sociale factoren in de vatbaarheid voor, de behandeling van en het
omgaan met de ziekten.

Begrippen hoofdstuk 1
Behavioral Medicine: Medische gedragswetenschappen=
Bestudering van gedrag vanuit de medische/ gezondheidsoptiek

Chronic disease: Chronische ziekte=
Ziekte die zich vaak over lange periode uitstrekt. Ziekte is vaak al lange tijd aanwezig
voordat deze zich klinisch openbaart.

Compliance: Compliance/therapietrouw

Congenital abnormalities: Congenitale afwijkingen=
Afwijkingen en ziekten ontstaan door geboorteafwijkingen of abnormale groei en
ontwikkeling

Diphtheria: difterie

Epidemiology: epidemiologie=
Wetenschap die de frequentie van ziekten bestudeert

Etiology: etiologie=
Wetenschap die de oorzaken van ziekten bestudeert

Gender perspective: genderperspectief=
Geslachtelijke verschillen bezien vanuit met name het sociaal- culturele perspectief

Gland: klier

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, creditcard of je Stuvia-tegoed en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Direct to-the-point

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.