WC1 – algemene bouw en compartimentering cellen, en de relatie tot
functies
Zelfstudieopdracht WC1
Moleculen met vet backbone worden gemaakt door SER.
Opdracht 1
1.1) DNA zit in de kern ipv los in cytoplasma + eerste organel ontstaat.
1.2) Beetje door elkaar en overlappend:
- DNA zit veiliger opgeborgen
- Zo is het vacuolaire systeem ontstaan
- Veel checkpoints bij maken van eiwitten, telkens als je naar nieuw compartiment gaat wordt er
gecheckt of het goed is om verder te worden gestuurd.
- met organellen kan je complexere functies uitoefenen in de cel in gecompartimentiseerde gebieden:
- Regulatie van gen-expressie door translocatie transcriptiefactoren -> Bv door nucleair envelop
- Secretie van eiwitten, en de regulatie daarvan
- Synthese en expressie van transmembraan eiwitten
- Endocytose
- Organel-specifieke milieus, geoptimaliseerd voor specifieke taken -> zoals lysosomen vgm die
eiwitten afbreken bi een specifieke pH.
- Scheiding opeenvolgende taken, vergelijkbaar met een lopende band.
- Oppervlaktevergroting! RER met allemaal ribosomen eraan in eu is meer opp vergeleken met
pro want daar zitten veel minder ribosomen aan het celmembraan.
1.3) nucleaire envelop, golgisysteem, autofagosoom, endosoom, lysosoom, transportblaasjes, ER
1.4) Hoe: via transportblaasjes. Dit systeem staat met elkaar in verbinding door membraantransport met
blaasjestransport of direct verbonden zoals nucleus en Golgi die voor een deel versmolten zijn.
Waarom: modificaties, ze kunnen hun eigen rol vervullen die ze hebben in eiwitsynthese.
Opdracht 2
2.1) Een soort metaal die gebruikt wordt bij kleuring van TEM, deze bindt lipiden, dus je ziet membranen
en lipid droplets zwart. Je weet dit ook omdat het celmembraan 1 lijntje is. Als het eiwitten zou binden,
zouden het twee lijntjes zijn omdat aan de buiten- en binnenkant van de fosfopilidelaag eiwitten zitten.
Je ‘kleurt’ niet echt want er zit geen kleur in. Weerkaatsen van elektronen is zwart en opnemen is wit.
2.2) A = Golgi, B = RER
2.3) Plasmacellen maken antilichamen en dit zijn een soort eiwitten dus je hebt veel RER nodig want die
maakt eiwitten.
,2.4) Genen die coderen voor antilichamen worden getranscribeerd door RNA-polymerase -> mRNA
wordt naar cytosol gebracht via kernporie -> daar bindt het met ribosoom in cytosol en alleen het begin
wordt getranslateerd, alleen bij het N terminaal waar de signaal sequentie zit die zegt dat ie naar het
RER moet -> ribosoom en RER gaat naar RER -> translatie aan het RER afgemaakt, zodat het als het klaar
is in het lumen van ER valt en de signaal sequentie er hierbij afvalt -> in RER komen de lichte en zware
eiwitketens bij elkaar met eiwitvouwing en disulfidebruggen, en er vindt N-glycosilatie plaats -> met
vesikel naar cis Golgi -> in Golgi vindt er O-glycosilatie plaats en voortzetting N-glycosilatie -> trans Golgi
-> naar exosoom (vesikel tussen Golgi en celmembraan) -> naar plasmamembraan -> secretie
Een antilichaam bestaat uit 4 peptideketens, 2 lichte en 2 zware ketens. Deze worden allevier apart
gemaakt in RER. In het RER worden deze ketens aan elkaar gemaakt met disulfidebruggen. Want
vuistregel: vouwing eiwit gebeurt al in RER!
Je hebt in verhouding veel meer RER dan Golgi dus de eiwitten verblijven het langst in RER, daar gebeurt
nl het meest.
2.5) Euchromatine, de lichte kleur, want dat zit niet zo strak gewikkeld. Naar verhouding is er best
weinig euchromatine vergeleken met heterochromatine!!! Dit komt omdat het een hele
gespecialiseerde cel is dus maar een deel van het DNA is actief!!
Opdracht 3
3.1) Collageen is een onderdeel van het ECM en zorgt dus voor stevigheid en samenhang daarvan.
Collageen is een belangrijk lijmvormend eiwit in het lichaam. Het geeft structuur en elasticiteit aan haar,
nagels, botten, spieren en gewrichten. Het zorgt daarnaast voor de stevigheid en elasticiteit van de huid.
3.2)
1. Pre-procollageen = losse peptides gemaakt in RER
2. Hydroxylering van lysines en prolines van procollageen
3. Procollageen = 3 losse peptide strengen zijn aan elkaar in RER
4. In ECM wordt procollageen omgezet tot collageen, dus procollageen wordt exocytose gedaan.
5. Collagenases (of collageen peptidase) zorgen ervoor dat extracellulair de zijkanten worden
afgeknipt, de N en C terminus staartjes -> tropocollageen
6. Covalente binding door de hydroxylgroepen op lysines en prolines, waardoor nog meer vouwing
-> collageen
3.3) Een extracellulaire matrix eiwit genaamd fibronectine linkt de cel met collageen door de integrines
in de cel. Zo gaat het van in de cel naar buiten de cel:
Cytoskelet (in cel) -> integrine (in celmembraan) -> fibronectine (half in membraan en half in ECM) -
>collageen (in ECM)
Opdracht 4
4.1) Dat komt omdat bij de bovenste er een kleuring is toegepast die vet kleurt, namelijk osmium
totroxide, en bij de onderste niet.
Uranyl acetaat is nog een soort kleuring, maar dan bindt het aan eiwitten. Hierbij krijg je dus 2 lijntjes als
plasmamembraan.
,4.2) Energie en bouwstoffen omdat je de vrije vetzuren om kan zetten in acetyl-CoA en de gycerol de
glycolyse in kan brengen door het om te zetten in een intermediate ervan. Vet zit bv in celmembraan ->
bouwstof. Isolatie ook, door vet waardoor je warm blijft.
4.3) Glycerol + 3 vetzuren aan elkaar met esterbindingen. Worden gevormd in het cytosol van de cel
dmv vetzuursynthese uit acetyl-CoA en glycerol.
Antwoord: het is een uitstulping van het ER membraan, het is 1 laag lipiden in een rondje met allemaal
vetten erin. ->
Opdracht 5
5.1) tyrosinase wordt gemaakt in RER nadat het gen is omgezet in mRNA in de nucleus en via nucleaire
porien naar cytosol -> ribosoom in cytosol -> RER, het enzym wordt gemaakt in het membraan van ER en
zakt in het lumen als het klaar is -> Golgi -> melanosoom
5.2) Exo en daarna endocytose met een vesikel die zich verplaatst tussen de twee cellen
Alle soorten manieren:
, 5.3) Melanoom
Opdracht 6
6.1) De witte rand (best dik) tussen het zwarte bot en de ruimte met alle deeltjes (organellen) erin, want
hier zitten die blaasjes en:
Alle zwarte lijntjes zijn celmembraan, die vormen blaasjes waarin een heel zuur milieu is. De
osteoclasten doen zo hun werk met bot afbreken extracellulair.
Die blaasjes zijn lysosomen nagebootst, want ook zuur milieu en afbraak.
6.2) Lysosoom. Door exocytose waarbij het membraan van de lysosoom versmelt met het
plasmamembraan waardoor de enzymen naar buiten komen.
6.3) osteoporose. Dit zou je kunnen behandelen door osteoclasten te doden.
Opdracht 7
7.1) A: microvilli
B: Mito
C: SER dat overloopt in RER
D: Golgi
E: RER
