1. Introductie tot management en organisaties ................................................................................................. 6
Inleidend overzicht .............................................................................................................................................. 6
Wat is management? .......................................................................................................................................... 7
Wat is management? ...................................................................................................................................... 7
Wat doen managers? ...................................................................................................................................... 7
Wat zijn de belangrijkste kwaliteiten van een manager? ............................................................................... 7
2. Organisaties en organiseren ........................................................................................................................... 9
Wat is een organisatie? ....................................................................................................................................... 9
Definitie Schein ............................................................................................................................................... 9
Wat is de purpose van een organisatie? ......................................................................................................... 9
Waarom organisaties bestaan ........................................................................................................................ 9
Purpose, missie, visie, goals .......................................................................................................................... 10
Structuur ........................................................................................................................................................... 10
Definitie Schein ............................................................................................................................................. 10
Formele stuctuur ........................................................................................................................................... 10
Informele structuur ....................................................................................................................................... 11
Formele vs informele organisatie.................................................................................................................. 11
Organisaties in relatie tot anderen ............................................................................................................... 11
Organisaties: de omgeving ............................................................................................................................ 12
Evolutie van het organisatiedenken .................................................................................................................. 12
Heruitvinden van organisaties ...................................................................................................................... 12
Verschillende stadia – Laloux cultural model ................................................................................................ 13
De organisatie van de toekomst ....................................................................................................................... 15
3. Management en managing ........................................................................................................................... 16
Wat is management & wat is een manager? .................................................................................................... 16
Management ................................................................................................................................................. 16
Wat is een Manager? .................................................................................................................................... 16
Management volgens Mintzberg ...................................................................................................................... 17
Rollen van een manager volgens Mintzberg ................................................................................................. 18
De paradox van managen ............................................................................................................................. 19
Evolutie van het management modellen .......................................................................................................... 19
1
, Taylorisme – Scientific Management ............................................................................................................ 19
Max Weber/ Henri Fayol - bureaucratie ....................................................................................................... 20
4 industriële revoluties ................................................................................................................................. 20
Historische achtergrond van management ....................................................................................................... 21
Historische achtergrond ................................................................................................................................ 21
Klassieke benadering..................................................................................................................................... 21
Kwantitatieve aanpak van management....................................................................................................... 23
Gedragsbenadering ....................................................................................................................................... 24
Hedendaagse benaderingen ......................................................................................................................... 24
4. Organisatiestructuren en agility .................................................................................................................... 26
Ontwerpen van organisatiestructuren .............................................................................................................. 26
Taakspecialisatie – Taylor.............................................................................................................................. 26
Taakcoördinatie ............................................................................................................................................ 27
Hiërarchie ...................................................................................................................................................... 28
Span of control .............................................................................................................................................. 29
Centralisatie en Decentralisatie .................................................................................................................... 30
Formalisering................................................................................................................................................. 30
De organisatiestructuur .................................................................................................................................... 31
Agility ............................................................................................................................................................ 31
Mechanische of organische organisatie ........................................................................................................ 31
De vijf kenmerken van wendbare organisaties McKinsey ............................................................................. 32
Strategie en structuur ................................................................................................................................... 33
Algemene organisatiestructuren....................................................................................................................... 34
Klassieke structuren ...................................................................................................................................... 34
Hedendaagse organisatiestructuren ............................................................................................................. 34
Algemene organisaties .................................................................................................................................. 35
Uitdagingen voor organisatieontwerp .......................................................................................................... 36
H5: Strategisch management ................................................................................................................................ 38
Het belang van strategisch management ......................................................................................................... 38
Het strategisch managementproces ................................................................................................................. 38
De externe omgeving ........................................................................................................................................ 40
De algemene omgeving ................................................................................................................................. 41
De invloed van de omgeving op strategische keuzes .................................................................................... 41
Matrix van onzekerheid in de omgeving ....................................................................................................... 42
De interne omgeving ..................................................................................................................................... 42
Soorten organisatiestrategieën ......................................................................................................................... 42
Concernstrategie ........................................................................................................................................... 42
2
, Concurrentievoordeel ................................................................................................................................... 44
Waardestrategieën van Tracy en Wiersema (1995)...................................................................................... 44
Strategie op functioneel niveau .................................................................................................................... 45
Strategisch management in de huidige omgeving ............................................................................................ 45
E-business...................................................................................................................................................... 45
Big data als strategisch wapen ...................................................................................................................... 45
H6. Organisatieverandering .................................................................................................................................. 46
Wat is organisatieverandering? ........................................................................................................................ 46
Wat is verandering? ...................................................................................................................................... 46
Wat is verandering? ...................................................................................................................................... 47
Twee zienswijzen .......................................................................................................................................... 47
Weerstand bij verandering ............................................................................................................................... 49
To change or not to change?......................................................................................................................... 49
De Kübler-Ross veranderingscurve ............................................................................................................... 49
Het DAD fenomeen ....................................................................................................................................... 50
Performantie van veranderingsprogramma’s ............................................................................................... 50
Hoe omgaan met weerstand? ....................................................................................................................... 50
Case Philip Morris International........................................................................................................................ 51
Philip Morris international ............................................................................................................................ 51
Transformeren voor altijd - Challenges ......................................................................................................... 51
H7. Besluitvormingsprocessen in organisaties ...................................................................................................... 54
Het rationeel besluitvormingsproces ................................................................................................................ 54
Rationeel besluitvormingsproces .................................................................................................................. 54
Bounded rationality en intuïtie ......................................................................................................................... 57
Bounded rationality ...................................................................................................................................... 57
Intuïtieve besluitvorming .............................................................................................................................. 57
De “Somatic Marker” hypothese .................................................................................................................. 57
Systeem 1 en systeem 2 – Kahneman ........................................................................................................... 58
Type problemen en besluitvorming .................................................................................................................. 58
Eenvoudige problemen ................................................................................................................................. 58
Ingewikkelde problemen ............................................................................................................................... 59
Complexe problemen .................................................................................................................................... 59
Chaotische problemen .................................................................................................................................. 59
Stijl van besluitvorming ..................................................................................................................................... 60
Dimensies van beslisstijlen ............................................................................................................................ 60
Vertekening en fouten in besluitvorming ......................................................................................................... 60
Veel voorkomende fouten en vertekeningen in besluitvorming .................................................................. 60
3
, ‘Debiasing’ van een onderneming................................................................................................................. 61
H8. Organisatiecultuur .......................................................................................................................................... 63
Wat is organisatiecultuur? ................................................................................................................................ 63
Hoe ontstaat een organisatiecultuur? .......................................................................................................... 63
Hoe werknemers zich een cultuur eigen maken ........................................................................................... 64
Case Bombardier (lezen voor examen!) ........................................................................................................ 65
Het belang van organisatiecultuur .................................................................................................................... 65
Organisatiecultuur en management taken ................................................................................................... 66
Cultuur als risico ............................................................................................................................................ 66
Sterke versus zwakke culturen ...................................................................................................................... 66
Geert Hofstede’s Culture's Consequences (1982) ........................................................................................ 67
Het concurrerende waarden model & Organizational Culture Assessment Instrument (OCAI) ....................... 68
Het concurrerende waarden model .............................................................................................................. 68
Organizational Culture Assessment Instrument (OCAI) ................................................................................ 68
Dynamische aard van organisatiecultuur ...................................................................................................... 70
H9. Leiderschap in organisaties ............................................................................................................................ 72
Defining leadership ........................................................................................................................................... 72
Klassieke benadering – als leider word je geboren ........................................................................................... 72
Vroeg leiderschapsonderzoek (vóór 1950) ................................................................................................... 72
Recenter onderzoek ...................................................................................................................................... 72
Leiders kunnen getrained worden ................................................................................................................ 72
SL paradigma ................................................................................................................................................. 73
Evolutie in leiderschap .................................................................................................................................. 74
Recente benaderingen – gedeeld leiderschap .................................................................................................. 75
5 leiderschapsrollen ...................................................................................................................................... 75
Verticaal vs gedeeld leiderschap ................................................................................................................... 77
Shift op 4 levels ............................................................................................................................................. 77
Authentiek leiderschap ................................................................................................................................. 77
Paradox inspired ........................................................................................................................................... 78
Paradigmaverschuivingen in leiderschapstheorieën ........................................................................................ 78
Wat determineert de identiteit van de leider ............................................................................................... 78
Onderwijzen van leiderschapsontwikkeling (vs leiderschap) ........................................................................ 79
H10. Network Governance .................................................................................................................................... 80
Denken en spreken in netwerken (definities en terminologie) ........................................................................ 80
Wat zijn organisatienetwerken? ................................................................................................................... 80
Waarom zou je een organisatienetwerk inzetten? ....................................................................................... 81
Hoe werken organisatienetwerken? ............................................................................................................. 82
4
, Basismodel netwerkbestuur Provan & Kenis (2008) ......................................................................................... 83
The network governance stance ................................................................................................................... 83
Herziening basismodel (van den Oord et al., 2023) .......................................................................................... 85
H11. Crisis Governance in organisaties ................................................................................................................. 88
Wat is crisis?...................................................................................................................................................... 88
Een event of een proces? .................................................................................................................................. 88
Visies ............................................................................................................................................................. 88
Crisis als een complex proces ........................................................................................................................ 89
Turbulente omgeving .................................................................................................................................... 89
Wat is crisis management? ............................................................................................................................... 90
Verschilt dit bij een crisisorganisatie? ........................................................................................................... 91
Beslissingen nemen onder extreme druk ...................................................................................................... 91
The universal problem of management ........................................................................................................ 91
Crisismanagement steunt op 4 pijlers ........................................................................................................... 92
Met welk probleem worden we geconfronteerd? ........................................................................................ 93
Wat is crisis governance? .................................................................................................................................. 93
Turbulentie .................................................................................................................................................... 94
Uitdagingen ................................................................................................................................................... 94
5
, 1. INTRODUCTIE TOT MANAGEMENT EN ORGANISATIES
Organisatie is een levend organisme dat voortdurend in beweging is
Systems thinking: kijken naar systemen en linken binnen het systeem
die ervoor zorgen dat het systeem beweegt
Chaos: normaal iets, chaos komt eerder voor dat een perfecte
wereld
INLEIDEND OVERZICHT
Een paradoxaan perspectief: twee zaken met elkaar proberen laten verzoenen. We gaan voor resilian om meer
weerbaar te zijn, meer buffers aanleggen.
Operational excellence: buffers verwijderen
Managing objectives
Doelstellingen
• Vaag formuleren
o Soepel maken
• Scherp formuleren
o Goal-oriented
Motivatie
• Intrinsiek: komt uit de persoon zelf
• Extrinsiek: motivatie die niet uit jezelf komt zoals bonus
Beslissingen
• Hiërarchisch
• Collectief
Innovatieomgeving: 6 paradoxen in omgeving die bezig is met continue innovatie
• Per individu of collectief?
• Improvisatie vs structuur
o Mag improvisatie volop ontwikkelen
o Te veel structuur -> kan creativiteit belemmeren
6
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarieVincke. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.