In deze samenvatting staat alle belangrijke informatie uit hoofdstuk 11 uit het boek anatomie en fysiologie. Deze informatie is zeker nog tot ruim in 2026 actueel. Na het doornemen van deze samenvatting heb je alle belangrijke informatie doorgenomen.
1. Algemene werking van hormonen.............................................................................................................. 3
Steroïdhormonen en eiwithormonen...................................................................................................................4
a. Steroïdhormonen.........................................................................................................................................4
b. Eiwithormonen............................................................................................................................................4
Regelkringen.........................................................................................................................................................5
2. Het hypothalamus-hypofysesysteem.......................................................................................................... 6
3. Hypofyse.................................................................................................................................................... 6
a. Neurohypofyse.................................................................................................................................................6
Antidiuretisch hormoon...................................................................................................................................7
Oxytocine.........................................................................................................................................................7
b. Adenohypofyse.................................................................................................................................................8
Glandotrope hormonen...................................................................................................................................8
Effecthormonen...............................................................................................................................................9
7. Eilandjes van Langerhans.......................................................................................................................... 13
Insuline...............................................................................................................................................................13
Glucagon............................................................................................................................................................13
8. Bijnieren.................................................................................................................................................. 14
Bijnierschors.......................................................................................................................................................14
a. Mineralocorticosteroïden..........................................................................................................................14
b. Glucocorticosteroïden...............................................................................................................................15
c. Geslachtshormonen...................................................................................................................................15
Bijniermerg.........................................................................................................................................................16
a. Adrenaline..................................................................................................................................................16
b. Noradrenaline............................................................................................................................................17
Vegetatieve functies: Zowel sympathisch als parasympatisch geïnnerveerd, dienen voor het
levensonderhoud van de lichaamscellen en moeten goed op elkaar zijn afgestemd om te
zorgen dat het lichaam als één geheel functioneert.
=Circulatie, spijsvetering, uitscheiding, ademhaling en begrenzing door de huid.
Sympathische zenuwstelsel: Het ‘gaspedaal’.
-Actief, fight or flight, fright or freeze
-Alert, stress systeem in actie, lever geeft suiker af, hartslag en RR stijgen, verhoogde
bloedstolling, gespannen buik en blaasspieren en arm en beenspieren etc.
Parasympatische zenuwstelsel: De ‘acculader’.
-Passief, rust, rest and digest
-Ademhaling normaal, herstelsysteem in actie, zweten stopt, hartslag en RR nemen af,
voedsel weer verteerd, spierspanning daalt, etc.
Er zijn 2 regulerende stelsel dat de afstemming van de vegetatieve functies verzorgen,
namelijk het hormonale stelsel en het zenuwstelsel.
Hormonale stelsel: Gebaseerd op de werking van hormonen (zijn chemische
boodschapperstoffen).
Worden aan het bloed afgegeven en treden elders in het lichaam sturend op
Werkt meestal trager dan het zenuwstelsel, maar de effecten zijn vaak wel van
langere duur
Zenuwstelsel: Werkt met impulsen, dat zijn elektrische signalen die in fractie van een
seconde een bepaald effect teweegbrengen.
De sturing komt veel sneller tot stand dan bij hormonen, maar het effect duurt veel
korter.
Door wederzijdse beïnvloeding werken het hormonale stelsel en het zenuwstelsel intensief
samen. Ze ondersteunen elkaar in de totstandkoming van de gewenste effecten.
1. Algemene werking van hormonen
Een hormoon is een chemische boodschapperstof die door gespecialiseerde kliercellen
wordt geproduceerd, aan het bloed wordt afgegeven en elders in het lichaam zijn werking
heeft. Het is dus een vorm van interne secretie.
Interne secretie: Het product wordt altijd aan het inwendige milieu afgegeven.
Externe secretie: Het product wordt altijd aan het uitwendige milieu afgegeven.
- Zweet, traanvocht, etc.
In het menselijk lichaam komen meer dan 50 verschillende soorten hormonen voor. De
meeste worden gemaakt door endocriene cellen of door neurosecretoire cellen.
Endocriene cellen: Gespecialiseerde kliercellen, die zich alleen maar bezighouden
met de productie van een bepaald hormoon. Zijn meestal gestructureerd tot een
hormoonklier, die dan ook wordt aangeduid met endocriene klier.
-Een aantal endocriene klieren produceert meer dan 1 soort hormoon. Er kunnen
tegelijkertijd tientallen verschillende hormonen in de bloedbaan circuleren.
-Endocriene organen en endocriene cellen zijn tot klierweefsel gegroepeerd.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper annasenna. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,83. Je zit daarna nergens aan vast.
