Elke VPK wil ‘pijnvrije’ patiënt, maar wat staat er dan in de weg?
- Gebrek aan tijd
- Geen beschikbare medewerking
- Angst voor complicaties
- Miskenning van impact van pijn
- Onvoldoende kennis van mogelijkheden
- Ontbreken van procedures en tools
Extra aandacht voor pijnmanagement, extra onderzoek en meer kennis ® niet geleid tot verbetering.
Zorguitdagingen:
- Tijd
- Stressbronnen
- Verschillende pathologieën
- Leeftijd/ervaring
- Levensbedreigende risico’s
Sleutels tot succesvolle zorg:
- Omgeving/anticipatie
- Protocollen
- Toegang tot verschillende therapeutische middelen
- Evaluatie, re-evaluatie, …
2. Wat is pijn?
= onplezierige sensorische en/of emotionele ervaring die in verband wordt gebracht met actuele of potentiële
weefselbeschadiging.
= dat wat de persoon die het heeft zegt dat het is, en voorkomt als de persoon zegt dat het voorkomt.
Is een eerdere ervaring met pijn nodig om pijn te kunnen ervaren?
- Dagelijks leerproces ® ervaringsleren
- Pijngeheugen ontwikkelt zich eerste 6 maanden
- Vanaf ongeveer 18 maanden ontwijkend gedrag bij pijndreiging
- Hoe ouder kind, hoe beter oorzaak van pijn begrijpen
Effecten van pijn:
- Korte termijn ® gedragsveranderingen
- Lange termijn ® psychologische gevolgen
- Belangrijke rol voor zingevingsfactoren
- Pijn + inadequate behandeling ® stress ® belemmering genezing
! Een kind is geen kleine volwassenen ® beleven pijn op een andere manier en gedragen zich anders.
2.1. Pijn uiten
Invloed van cognitieve en emotionele ontwikkeling:
- Communiceren over pijn op basis van ontwikkelingsstadia
- Cognitieve stade in ontwikkeling van denken
,Pijngedrag dat zich ontwikkelt is afhankelijk van de reactie van de omgeving.
Het is cultuur gebonden.
Voorbeeldgedrag ® pijngedrag van ouders overnemen.
2.1.1. Pijn uiten in de sensorimotorische fase (0 – 2 jaar)
- Denkt met zintuigen en spierbewegingen
- Machteloos tegen pijn
- Onmogelijk om (over pijn) te praten
2.1.2. Pijn uiten in de preoperationele fase (2 – 7 jaar)
- Taal gebruiken om te denken
- Leren pijn onderscheiden van de oorzaak ® vaak heel concrete oorzaken in het nu gelokaliseerd
2.1.3. Pijn uiten in de concreet-operationele fase (7 – 11 jaar)
- Logisch nadenken
- Vooral hier en nu denken
2.1.4. Pijn uiten in de sensorimotorische fase (vanaf 11 jaar)
- Abstract denken
- Kunnen aangeven hoe pijn vroeger was
- Realisatie wat chronische pijn betekent voor de toekomst
3. Diagnostiek: pijnherkenning en pijnmeting
Pijn regelmatig meten afhankelijk van ® aard + ernst
Pijn = de 5de vitale parameter ® tijdige herkenning én beoordeling is belangrijk!
Welke uitdagingen zijn er bij pijnmetingen?
- Non-verbaal kind
- Pijnbeleving inschatten
- Objectief vastleggen
- Pijn of angst?
o Psychische druk inschatten
o Angst/onzekerheid wegnemen ® veilige omgeving
o Pijn, agitatie en stress bij kinderen ® beter voorkomen dan genezen
3 mogelijkheden voor pijnmeting:
- Observatie
- Gevalideerde pijninstrumenten
- Zelfrapportage = werkelijk beeld van geleden pijn
Beïnvloedende factoren tijdens pijnmeting:
- Verschillende patiënt gerelateerde factoren
- Verschillende omgevingsfactoren
- Huidige situatie ® keuzemoment van meting
, 3.1. Observatie
3.1.1. Observatie van hormonale en metabole parameters
Stressrespons ® hyperglycemie en lactaatacidose.
- Controle bloedspiegels = kind onvriendelijke methode, duur en heeft weinig zin bij snelle beslissingen in
praktijksituaties
De autonome respons bij pijn zorgt voor een snelle aanpassing om een nieuwe evenwichtssituatie te creëren.
3.1.3. Observatie van gedragsmatige aspecten
Onvolgroeid neurologisch systeem maakt het moeilijk om deze observaties uit te voeren op een NICU/PICU.
Gedragsmatige aspecten:
- Gezichtsuitdrukkingen
- Huilen of andere vocalisaties
- ¯ lichaamsbeweging (stijfheid)
- Bewustzijn
- spierspanning (hypertonie, spasmen in skeletspieren)
- Palmair zweten
- Gelaatskleur
- Misselijkheid en braken (door nervus vagusprikkeling)
- ¯ wondgenezing
Premature pasgeborenen reageren minder heftig op pijn door een verlaagd energieniveau.
3.2. Pijnmeetinstrumenten
- Hulpmiddel bij bepaling van pijnintensiteit
- Effectiviteit van pijnbestrijding bepalen
- Momentopname!
Keuze op basis van:
- Ontwikkelingsniveau – leeftijd
- Situatie
- Aard van de pijn
Uitdaging bij pijn meting ® het verschil in pijninschatting door patiënten vs onderzoekster.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lenavd001. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.