Onderwijspsychologie
• Onderzoek naar leren en lesgeven
• Verbeteren van onderwijsbeleid en onderwijspraktijk
• Focus van onderzoek:
▪ Jaren '40 en '50: Individuele verschillen, testen en leergedrag
▪ Jaren '60 en '70: Cognitieve ontwikkeling en leren
▪ Recent: Invloed van culturele en sociale factoren op leren en ontwikkelen
Algemeen genomen is onderwijspsychologie een zelfstandig discipline geworden met eigen
theorieën
Een goede leerkracht
▪ Teachers’ sense of efficacy (zelf-effectiviteit)
• Hoge mate van efficacy: werken harder, zijn tevreden, minder grote kans op burn-out
• De mate van efficacy is hoger als er op de scholen ook hogere verwachtingen worden
gesteld aan studenten en leerkrachten
• De mate van self-efficacy is hoger als leerkrachten zich gesteund voelen door het
, management
▪ Kwaliteit van de relatie met de leerling
• Sensitiviteit voor de behoeften van de leerling
• Frequente en consistente feedback
• Reflectief vermogen
• Aanpassen instructie en toetsing (goed in differentiëren)
‘Or is it just common sense?’
Stel: je bent docent en je leerlingen zijn zelfstandig aan het werk.
Op welk moment ga je als leerkracht een lager presterende leerlingen hulp aanbieden?
Uit onderzoek blijkt dat docent moet wachten tot leerlingen zelf vragen gaan stellen. Als
leerkracht meteen naar leerling toe komt krijgt leerling het gevoel dat hij het niet kan/te hoog
gegrepen is.
Onderzoeksdesigns
1. Beschrijvend onderzoek
Doel: gebeurtenissen in een bepaalde situatie beschrijven
Middel: correlationeel onderzoek
(1) Correlationeel onderzoek
▪ Correlatie: een getal dat de sterkte en de richting van een relatie tussen twee
gebeurtenissen of metingen weergeeft
▪ Getal tussen de -1.00 en +1.00
▪ Hoe dichter de correlatiecoëfficiënt (aangegeven als r) bij 1 is, hoe sterker de relatie
(1) Correlationeel onderzoek
x = kwaliteit van het onderwijs
y = teachers’ sense of efficacy
Positieve correlatie
(1) Correlationeel onderzoek
x = lagere prijs voor een
concertkaartje
y = afstand tot het podium
Negatieve correlatie
Correlatie is samenhang
Causaliteit is oorzaak-gevolg (paraplus verkoop en regen)
2 Experimenteel onderzoek
▪ Experimenteel onderzoek: onderzoeken naar oorzaken en gevolgen
, • Onderzoeken dus wel causaliteit!
▪ Middelen:
• Groepen vergelijken
• ABAB designs
• Klinische interviews
• Case studies
• Etnografisch onderzoek
2 Experimenteel onderzoek
Het vergelijken van groepen:
Controlegroep en een Experimentele groep
- Random indeling van participanten? = experimenteel onderzoek
- Participanten behoren al tot een bepaalde groep = quasi-experimenteel onderzoek
2 Experimenteel onderzoek
Resultaat: is een onderzoek statistisch significant?
Als een resultaat statistisch significant is, is de kans op toeval onwaarschijnlijk
De kans (p van probability) op het resultaat is dan kleiner of gelijk aan 5 procent p
= ≤ .05
Hetgene wat je hebt onderzocht klopt in theorie
2 Experimenteel onderzoek
• ABAB design: wordt gebruikt om vast te stellen of een interventie of therapie
een verandering teweeg kan brengen
Vaak een observatie van 1 persoon of klein groepje personen
Stel je bent docent, veel kinderen staan op tijdens het werken. Kijken of compliment/negeer
strategie werkt. Bij A= beginmeting. Bij B= interventie, dus complimentjes geven en de rest
negeren.
Bij B (complimenten/negeren) zie je dat aantal keren kinderen ongewenst opstaan verminderd.
Interventie heeft effect gehad.
2 Experimenteel onderzoek
▪ Klinische interviews
• Piaget
• Open vragen (zoveel mogelijk info verzamelen)
▪ Case studies (uitzonderlijk en tijdrovend)
• Onderzoek naar 1 persoon of situatie
• Bijvoorbeeld: Genie
, • Wat zijn de gevolgen van opgroeien in isolatie?
2 Experimenteel onderzoek
▪ Etnografisch onderzoek: onderzoek naar natuurlijk voorkomende gebeurtenissen
Culturele verschillen
De rol van tijd
▪ Longitudinaal onderzoek:
Onderzoek waarbij er in de loop der tijd steeds op dezelfde manier metingen
plaatsvinden om een ontwikkeling in kaart te brengen
▪ Cross-sectioneel onderzoek:
Onderzoek waarbij onderzoeksgroepen van verschillende leeftijden worden onderzocht
▪ Micro-genetisch onderzoek:
Onderzoek waarbij veranderingen in cognitieve processen worden bestudeerd op het
moment dat de veranderingen plaatsvinden
▪ Actie-onderzoek:
Onderzoek naar een specifiek probleem waarbij systematische observaties worden
gedaan
Direct meten en bevindingen verkrijgen
3 Kwalitatief en kwantitatief onderzoek
Kwalitatief onderzoek: begrip en betekenis
Kwantitatief onderzoek: formeler, gericht op gecontroleerde en objectieve metingen
Mixed methods: gebruik van kwalitatieve en kwantitatieve methoden
Hoofdstuk 2
Inhoud:
• Drie visies op ontwikkeling
• Ontwikkeling van de hersenen
• Piaget’s theorie over cognitieve ontwikkeling
• Vygotsky’s socioculturele perspectief op ontwikkeling
Visies op ontwikkeling
▪ Nature versus nurture
aanleg versus omgeving
Is de ontwikkeling genetisch bepaald of komt het door sociale omgeving. Discussie speelt al
jaren, geen eenduidig antwoord op. Om antwoord te zoeken wordt onderzoek gedaan naar
eeneiige tweelingen. Deze tweelingen hebben hetzelfde dna, maar groeien soms ergens anders
op. Onderzoek is niet eenduidig, er kan geconcludeerd worden dat er altijd sprake is van
interactie tussen dna en omgeving.
▪ Continue ontwikkeling versus discontinue ontwikkeling
Verloop van ontwikkeling. Continue ontwikkeling is een lineaire stijgende lijn, discontinue
ontwikkeling is trapsgewijs/ontwikkeling in fases.
▪ Kritieke periodes versus sensitieve periodes
Kritieke periode is afgebakende periode waarin bepaalde ontwikkeling of gebeurtenis moet
plaatsvinden, alles of niets, heeft gevolgen voor de rest vd ontwikkeling.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper sannewilming1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.