Samenvatting van Thema 4 Voeding uit het boek Biologie voor Jou Havo 5b
- Bevat een nuttige samenvatting
- Belangerijke termen
- Afbeeldingen die de tekst verduidelijken
Voedingsstoffen – de bruikbare bestanddelen van voedingsmiddelen
→ Dienen als bouwstoffen voor groei en ontwikkeling, voor vervanging van cellen en herstel
van verwondingen
→ Dienen als brandstoffen om energie te leveren voor het verrichten van arbeid, voor het op
peil houden van de lichaamstemperatuur en voor groei, ontwikkeling en herstel
Eiwitten (protennen – bouwstoffen nodig bij het transport van stoffen, het overbrengen van signalen
van de ene cel naar de andere cel en bij chemische reactes
→ Teveel aan opgenomen eiwitten wordt niet opgeslagen; de aminozuren worden als
brandstoffen gebruikt
→ Essentële aminozuren – moeten in het voedsel aanwezig zijn omdat zij niet of in
onvoldoende hoeveelheden in het lichaam van de mens kunnen worden gevormd
Koolhydraten – vooral brandstoffen, ook
bouwstoffen (o.a. in DNA en in celmembraan
→ Een teveel aan opgenomen koolhydraten
wordt omgezet in glycogeen of vet en
opgeslagen
Voedingsvezels – stoffen afomstg uit plantaardige
voedingsmiddelen die niet door enzymen van de
mens kunnen worden verteerd
→ Functee de darmwerking bevorderen
Vetten (lipiden – functoneren als brandstof en ook
bouwstoffen (fosfolipiden in membraan
→ Een teveel aan opgenomen vetten wordt
opgeslagen onder de huid en rondom organen
→ Verzadigde vetzuren – (vooral in dierlijke
vetten verhogen het risico op afzetng van
cholesterol tegen de binnenwand van de
bloedvaten
→ Onverzadigde vetzuren – (vooral in plantaardige
vetten zorgen voor een daling van het
cholesterol
→ Essentële vetzuren – moeten in het voedsel aanwezig zijn
Water – dient als oplosmiddel en transportmiddel en bepaalt samen met de opgeloste stoffen de
osmotsche waarde van vloeistoffen in het lichaam
, → Functee bouwstoffen (in lichaamscellen
→ Organismen bestaan voor het grootste deel uit water
Mineralen (zouten – functee bouwstoffen (bijvoorbeeld calcium in de tussencelstof en
beenweefsel
→ Spoorelementen – minerealen die in gierige hoeveelheden aanwezig zijn (vaak
bestandsdelen van enzymen en hormonen
Vitaminen – bij een tekort ontstaan gebrekziekten, teveel is ook schadelijk
→ Functee bouwstoffen (o.a. als bestandsdelen van enzymen
→ Vitaminen (behalve vitamine k kunnen niet in het lichaam gevormd worden en moeten dus
is het voedsel aanwezig zijn, sommige vitaminen kunnen in het lichaam gevormd worden uit
provitaminen (die in voedsel aanwezig moeten zijn
Doelstelling 2
De schijf van vijf geef een analyse van samenstelling van voedingsmiddelen
Energiebehoefe is aaankelijk van geslacht, de leefijd, de milieu temperatuur, de lichaamsgewicht
en de lichamelijke inspanning
Mensen met veel buik vet hebben een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, diabetes en kanker
BMI bepaalt een gezond gewicht voor je lengte
Doelstelling 3
Bacteriën en schimmels (micro-organismen kunnen voedsel bederf veroorzaken
→ Voedselvergifiging – iemand wordt ziek door gifige stoffen die zijn gemaakt door bacteriën
en schimmels in het voedsel
→ Voedselinfecte – iemand wordt ziek doordat voedsel met een ziekmakende hoeveelheid
micro-organismen in de darm terechtkomt en deze prikkelt of aantast
Conserveermiddelen en hun werking
→ Invriezen – bij lage temperatuur zijn de enzymen van micro-organismen tjdelijk inactef
→ Pasteuriseren/ steriliseren – bij hoge temperaturen zijn de enzymen van micro-organismen
definitef onwerkzaam (gedenatureerd
→ Inblikken/ vacuüm verpakken – het voedsel wordt luchtdicht verpakt zodat er geen micro-
organismen op kunnen komen
→ Gasverpakking – verpakken in een speciale verpakking met één enkel gas of een combinate
van gassen
→ Conserveermiddelen toevoegen – met bijvoorbeeld suiker, zout, zuur de
leefomstandigheden voor micro-organismen ongeschikt maken (sulfiet bij wijn
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper GaanVoorDie10. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.