Basisemoties
● Sinds Darwin's baanbrekende werk in 1872 over de expressie van emoties, is
er discussie geweest over het bestaan van basisemoties. Er zijn twee
denkrichtingen: de ene stelt dat een kleine reeks primaire emoties de basis
vormt, terwijl de andere uitgaat van een genetische basis voor een klein aantal
emoties.
Primaire en Secundaire Emoties
● Volgens sommige theorieën ontstaan de meeste emoties uit vermengingen
van primaire emoties. Er zijn ook secundaire emoties, vergelijkbaar met
primaire en secundaire kleuren in de kleurenleer.
Aantal Basisemoties
● Er zijn verschillende opvattingen over het aantal basisemoties. Ekman
identificeert zes: woede, verdriet, angst, blijdschap, verbazing, walging en
geluk.
Universiteit van Gezichtsuitdrukkingen
● Gezichtsuitdrukkingen van emoties worden als universeel beschouwd,
ongeacht taal of cultuur. Onderzoek toont aan dat mensen uit verschillende
culturen identieke oordelen geven over emotionele gezichtsuitdrukkingen.
Darwin's Ondersteuning
● Ekman en Friesen bevestigden Darwins standpunt door foto's van emotionele
gezichtsuitdrukkingen voor te leggen aan waarnemers in verschillende
culturen. Ze identificeerden zes primaire emoties: verbazing, angst, walging,
woede, geluk en verdriet.
Terugkerende Basisemoties
● De veelvoorkomende basisemoties zijn angst, woede, geluk en verdriet.
Onderzoek op basis van taalstudie bevestigde deze emoties als
kerncategorieën.
Shaver's Onderzoek
● Shaver en collega's voerden een onderzoek uit waarbij 135 kaarten met
emotiegeladen woorden werden gepresenteerd aan deelnemers. Hieruit
ontstonden zes basiscategorieën: verdriet, vreugde, woede, angst, liefde en
verrassing (uitgesloten vanwege de kleine omvang).
1.1 Woede
1.1.1 Hete en koele woede:
● Woede is een primaire emotie die optreedt als reactie op het overschrijden van
persoonlijke grenzen, ter bescherming van wat dierbaar en kwetsbaar is.
● Uitingen van woede variëren van verbale uitlatingen tot fysiek geweld en het gebruik
van wapens. Het vormt de gevoelscomponent van agressie.
● Woede kent verschillende intensiteitsniveaus, van milde irritatie tot woedeaanvallen
of razernij.
● Opgekropte woede, waarbij iemand zijn boosheid niet uit, wordt beschouwd als een
risicovolle situatie.
, ● Passief-agressief gedrag komt voor wanneer iemand zijn woede op subtiele wijze uit,
maar directe conflicten vermijdt.
1.1.2 Zes redenen voor het ontstaan van kwaadheid:
Frustratie: Ontstaat bij onderbrekingen tijdens bezigheden, vooral als men denkt dat
het met opzet gebeurt.
Bedreiging: Lichamelijke bedreiging leidt tot een mengeling van woede en angst.
Gekwetstheid: Belediging, afwijzing of grensoverschrijdend gedrag activeert woede
als grensbescherming.
Morele verontwaardiging: Woede over schendingen van belangrijke waarden, zelfs als
men niet direct slachtoffer is.
Falen: Woede kan ontstaan door persoonlijk falen of falen van anderen.
Woede van iemand anders: Reactie op de woede van anderen, vooral als er geen
duidelijke reden is voor de initiële woede.
1.1.3 Woede en lichaamssignalen:
● Lichamelijke signalen van woede zijn goed zichtbaar, zoals een stijging van de
bloeddruk, rood worden van het gezicht, zichtbare aderen, snellere ademhaling,
gespannen spieren, en veranderingen in lichaamshouding.
● Het gezicht vertoont tekenen zoals harde blik, samengeperste lippen, wijdopen
neusvleugels en soms een vierkante lipvorm alsof de persoon wil schreeuwen.
1.2 Verdrongen Woede
1.2.1 Verdrongen woede:
● Niet-geuite woede kan leiden tot zelfdestructief gedrag, zoals overmatig eten, roken,
of het innemen van pillen, als manieren om onbehagen te kalmeren.
● Lichaamssignalen van verdrongen woede zijn onder andere op elkaar geperste
lippen, gebalde vuisten, een verstijfde rug, vooruitgestoken kin, een luide stem, een
stekende blik, en depressieve gevoelens.
● Psychosomatische ziekten worden soms gekoppeld aan niet-geuite woede, waarbij
lichamelijke aandoeningen voortkomen uit onderdrukte emoties.
● Mensen kunnen woede ook in slikken, en sommigen maken het onderdeel van hun
levenshouding om nooit boos te worden.
1.2 Verdriet:
● Verdriet is een natuurlijke ontlading als reactie op teleurstellingen, niet-uitgekomen
verwachtingen, of het loslaten van iets waar men aan gehecht is.
● Het uiten van verdriet door huilen heeft een sociale functie en kan gedrag van
anderen beïnvloeden. Tranen tijdens een ruzie kunnen bijvoorbeeld leiden tot een
mildere reactie.
● Verdriet kan veroorzaakt worden door verlies, zoals de dood van een geliefde, het
mislukken van kansen, of het verlies van gezondheid.
● Uitingen van verdriet variëren in intensiteit en kunnen van lichte neerslachtigheid tot
intens verdriet bij rouw gaan.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper PascalDeStoereKameleon. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.