Celbiologie partim fysiologie – ORGAANFYSIOLOGIE
H1: Neurofysiologie
1. Het zenuwstelsel
Organisatie
- Centraal ZS
o Hersenen + kleine hersenen + hersenstam
o Ruggenmerg
- Perifere ZS
o Sensorisch (afferente) neuronen
o Motorische (efferent) neuronen
Fysiologische indeling
- Naar werking
o Sensorisch/afferent: van buitenkant naar binnenkant
o Motorisch/efferent: van binnenkant naar buitenkant
- Naar invloed van de wil
o Animaal of willekeurig
o Vegetatief, onwillekeurig of autonoom
Visceraal = autonome ZS van inwendige organen
2. Cellen van het ZS
Neuronen
= heel langwerpige cellen met celkern en uitlopers in 2 richtingen
- Dendriet: vertakking waar signalen binnenkomen
- Axon: vertakking waar signalen buitengaan
- Synaptische spleet tussen meerdere neuronen
Gliacellen
= ondersteundende cellen van de neurone, ook wel cellen van Schwann
genoemd
Wikkelt zich rond axon als bescherming of extra isolatie = gemyelineseerd axon, omdat daar heel fijn
actiepotentiaal door moet = knopen van Ranvier (stukje niet gemyelineseerd axon
Axonaal transport
= in Golgi-apparaat wordt vesikel losgelaten en vervoerd over microtibuul netwerk via motorproteine
dat eraan vasthecht
3. Elektrische signalen in neuronen
Rustmembraanpotentiaal
- Onevenwicht ionen IC en EC
o Na+, Cl-, Ca 2+ en K+
- Verschillende membraanpermeabiliteit
- Rustmembraanpotentiaal in neuronen = -70 mV
- Permeabiliteitswijzigingen en instromingen zorgen voor elektrische signalen
Pagina 1 van 36
,FILMPJES
Actiepotentiaal
Rustmembraanpotentiaal – potentiaalverschil/graded potential – actiepotentiaal
Treshold: ingevoerd om niet op alle onnozele prikkels te moeten reageren = - 55mV (wordt beslist
door trigger zone, aan het begin van het axon)
Alle prikkels onder treshold gaat hersenen repolariseren = graded potential
Grote Na+ flux —> naar + 30 mV —> signaal doorsturen naar hersen door K eflux + prikkel wordt
gerepolariseerd —> te veel K+ dus en deel diffundeert —> cel terug naar rustmembraanpotentiaal
= actiepotentiaal
Voltage-gated Na+ channel
Pagina 2 van 36
, 4. Voortbeweging van prikkels
Low current flow
Probleem: snel uitgediffundeerd en gaat in 2 richtingen
Local current flow
Oplossing voor probleem van low current flow
Deze prikkelvoortgeleiding veroorzaakt constant nieuwe actiepotentialen
Op de plaats waar het net geel was, wordt een pomp een paar milliseconden uitgeschakeld
= refractaire periode (geen triggering van 2e AP 1-2msec na eerste AP) zodat prikkelgeleiding
voortgaat in juiste richting
Pagina 3 van 36
, Snelheid van voortbeweging
Snellere doorgeving door myelenisering, een isolatie laag om local current flow vast te houden en
ervoor te zorgen dat die toch een beetje verder kan
Waar de energie van die flow opgeraakt ligt de knoop van Ranvier die sprongsgewijs zorgt voor een
nieuwe AP
Niet gemyelineseerd: 2m/s
Wel gemyelineseerd: 120 m/s
Casus: Multiple sclerose
Myeline wordt afgebroken waardoor current flow wegvloeit
Casus: Hyper- en hypokalemie
Patiënten met hyperkalemie hebben maar kleine prikkels nodig om overprikkeld te raken
EC kalium is hoog waardoor kalium vloeit in de cel en er een hogere rustmembraanpotentiaal
ontstaat (kleinere prikkels worden dus ook doorgegeven)
5. Neurotransmissie
Synaps
Bestaat uit een presynptische cel, een synaptische spleet en een postsynaptische cel
- elektrische synapsen
- chemische synapsen: via neurocriene moleculen
o neurotransmitters, neuromodulatoren
o ionkanalreceptoren: ionotrope receptoren
o G-proteine gekoppelde receptoren: metabotrope receptoren
Neurotransmitters
! Acetylcholine en adrenaline !
Acetyl CoA wordt samengebracht met choline in synaptisch vesikeltje en vormt zo Acetylcholine
Nicotine lijkt zo hard op acetylcholine dat de cholinerge receptoren ook wel nicotinerge receptoren
worden genoemd
Proces
Retrogaat axonaal transport: vesikels worden gerecupereerd
Pagina 4 van 36
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper eliengeerts1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.