Samenvatting
Samenvatting Biologie voor jou 6 vwo 2021 Leeropdrachtenboek hoofdstuk transport
biologie voor jou samenvatting hoofdstuk transport 6vwo
[Meer zien]Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
Voorbeeld 2 van de 6 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
Voorbeeld van de inhoud
Basisstof 1: Typen bloedsomlopenOpen bloedsomloop:
- Insecten
- Aantal kamers op rij
- stroomt uit de aorta overal het lichaam in
- onderste kamer zuigt het bloed weer op
Gesloten bloedsomloop.
Enkelvoudige gesloten bloedsomloop:
- Vissen
- 1 boezem en 1 kamer
- Gaat 1 keer door het hart en wordt rond gepompt
Dubbele bloedsomloop
- Vogels en zoogdieren.
- Linkerharthelft en rechterharthelft
- 2 boezems en 2 kamers
- Bloed wordt door rechterkamer naar de longen gepompt
- Hier neemt het zuurstof mee en stroomt naar de linkerharthelft (boezem) (kleine bloedsomloop)
- Linkerkamer pompt het bloed door heel het lichaam
- Vanuit organen weer terug naar rechterharthelft (boezem) (grote bloedsomloop)
Basisstof 2; Het bloed
Rode bloedcellen (erytrocyten)
Rode bloedcellen ontstaan uit myloïde stamcellen
- wat zich ontwikkeld tot erytroblast -> kern word uitgestoten -> rode bloedcel
Leven ongeveer 4 maanden
Bevatten hemoglobine -> geeft de rode kleur aan bloed
-> afbraak product van hemoglobine bilirubine, dit wordt uitgescheiden door lever en galblaas
-> overige ijzer wordt opnieuw benut voor maken van hemoglobine
Bloedarmoede (anemie)
-> bloed bevat te weinig hemoglobine
Productie rode bloedcellen:
-> als er te weinig zuurstof binnen komt (en dus de nieren een zuurtstof te kort krijgt) (door
bijvoorbeeld bloedverlies of anemie of longziekte)
-> Nieren maken Epo (erytropoietine)
-> Epo stimuleert productie rode beenmerg
->zuurstofvoorziening in de nieren neemt toe; productie epo remt.
Witte bloedcellen (leukocyten)
Ontstaan zowel uit myloïde stamcellen als uit lymfoïde stamcellen.
Myloïde stamcel -> myeloblast -> granulocyt
-> monoblast -> monocyt
, Lymfoïde stamcel -> t-lymfocyt en b-lymfocyt
Granuloctyten:
-> gelobde kern en cytoplasma (korrelig)
onderverdeeld in;
neutrofiele, -> vernietigen bacteriën door fagocytose
eosinofiele -> vernietigen larven (parasieten) en antigeen-antistofcomplexen (ook fagocytose)
en basofiele granulocyten -> zorgen voor ontstekingsreacties
Ze fagocyteren (ze ''eten'' als het ware de bacterie op)
-> als de granulocyt hierbij zelf ook sterft dan ontstaat etter/pus (gevaarlijk; komen nog levende
bacterien in voor)
-> macrogafen zorgen er voor dat de resten worden opgeruimd.
Monocyten:
-> meestal rond van vorm; maar kan veranderen. Kern is rond tot gelobd
-> heten in weefsels macrofagen (vernietigen dode celresten door fagocytose)
T-lymfocyten
-> meestal rond van vorm; kern vult vrijwel hele cel
-> zorgt voor afweer
B-lymfocyten
-> meestal rond van vorm; geen kern
-> ontstaan plasmacellen (die antistoffen vormen)
Bloedplaatjes (trombocyten)
Zijn geen cellen -> delen van uiteengevallen cellen
Bloedstolling:
Bloedvat word beschadigd
-> bloedplaatjes blijven vastkleven
-> propje bloedplaatjes
-> de bloedplaatjes gaan ten gronde
-> komt fibrinogeen en stollingsfactoren (calciumionen) vrij. (vitamine K is hiervoor nodig)
-> protrombine wordt omgezet in trombine
-> door trombine word fibrinogeen omgezet in fibrine
-> fibrine vormt een netwerk van draden -> bloedcellen blijven hangen
-> Dit proces herhaald zich totdat de wond geheel is afgesloten.
-> Bloedstolsel is gevormd -> fibrinedraden trekken zich samen
-> uit het stolsel word bloedserum geperst (bloedplasma zonder fibrinogeen)
-> uitdroging -> korst
Na tijd word fibrine afgebroken waardoor polypeptiden ontstaan. De afbraak is onder invloed van
plasmine.
Bloedplasma
55% van je bloed is bloedplasma
Sommige lossen goed op in plasma (zoals glucose, melkzuur en ureum)
Sommige niet, die moeten worden gebonden aan plasma-eiwitten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper feline06. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,48. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen
