Samenvatting
Samenvatting theorie van de geografie - tentamen II (WC 5-7)
Samenvatting theorie van de sociale geografie - tentamen II. Bevat samenvattingen van de literatuur die gelezen moest worden voor tentamen 2.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
Voorbeeld 4 van de 35 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Gekoppeld boek
Titel boek:
Auteur(s):
- Uitgave:
- ISBN:
- Druk:
5 beoordelingen
Door: lisannevandamme • 3 jaar geleden
Door: tijnkruip • 5 jaar geleden
Door: lisafranke1992 • 5 jaar geleden
Door: poepsletjes • 6 jaar geleden
Door: rosalinepinto1 • 6 jaar geleden
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting theorie van de sociale geografe – WC 5-7Werkcollege 5
Het Geografiche Huii: hoofdituk 7, 8 en 9.
Denken over regio’i: hoofdituk 1.
Hoofdstuk 7: Nieuwe maatschappelijke draagvlakken
De wereld veranderde na 1950 en vooral na 1965 in een sneller tempo dan ooit tevoren. Deze
maatschappelijke dynamiek heef de inhoud van de geografeeeoefening niet ongemoeid gelaten.
De opkomst van de verzorgingsstaat na de Tweede Wereldoorlog heef vorm gegeven aan een nieuw
maatschappelijk draagvlak van de geografee het leidde eijvooreeeld tot veel meer mogelijkheden
voor afgestudeerde geografen om een eaan euiten het onderwijs te vinden. Dit hoofdstuk eeperkt
zich tot de geografe als icientfc community (Een groep mensen die een eepaaldee aan
veranderingen onderhevige posite in de maatschappij innemen en die op een speciale wijze met
elkaar omgaan)e gericht op de geografen zelf en niet op de body of knowledge (Geordende
verzameling van kennis).
1 – Wat zorgde voor een nieuw maatschappelijk draagvlak in de geografe na de Tweede
Wereldoorlog?
2 – Dit hoofdstuk gaat over de scientific communnids en niet over de bods of knowledge. Leg uit wat
met beide termen bedoeld wordt.
Sociaal geografen als sociaal-ruimtelijke ingenieurs (p.131)
De Europese landen ontwikkelden zich na de Tweede Wereldoorlog tot zowel welvaartsstaten als
verzorgingsstaten. Kenmerkend voor de welvaartsstaat is eijvooreeeld dat eurgers meer geld
uitgeven aan duurzame consumptegoederen dan aan voeding. Volgens Nederlands socioloog
Thoenes is de verzorgingsstaat ‘een op democratsche leest geschoeid systeem van overheidszorge
dat zich – eij handhaving van het kapitalistsche productesysteem – garant stelt voor het collecteve
sociale welzijn van zijn onderdanen.’ Kenmerkend is herverdeling van inkomens (nivellering voor
eijvooreeeld eejaarden en gehandicapten) maar ook herverdeling van voorzieningene suesidiese
werkgelegenheid ten gunste van achterelijvende regio’s.
Door de ruimtelijk dimensie van de verzorgingsstaate is de overheid meer en meer eetrokken geraakt
eij de ruimtelijke inrichtng en organisate van hun territoria. Deze eetrokkenheid was eijvooreeeld al
voor de oorlog herkeneaar in de Verenigde Statene eijvooreeeld met Roosevelt die met zijn ‘New
Deal’ de economische crisis en regionale achterstand aanpakte. Ook het Tennessee Valley Authority-
project is exemplarische plan voor aanpak van armoede in het stroomgeeied van de Vallei in
Tennesseee overstromingen zorgde hier vaak voor verwoestngen (oplossingen als opwekken hydro-
elektriciteite voorkomen van overstromingene eeter eevaareaar makene hereeeossing en intensiever
geeruik van marginale gronden om meer eedrijvigheid en economische groei te creëren) .
Deze eetrokkenheid was een goed teken voor de armee proelematsche regio’s: depressed areas.
Dudley Stamp was een Britse geograaf die stelde dat de mens eerst kennis moest heeeen van het
grondgeeruik van een geeied voor er ruimtelijke plannen konden komen (22.000 vrijwilligers nodig
die hem moesten helpen eij het verzamelen van easisgegevense die elk vijfien vierkante kilometer
moesten karteren. Later kwam het van pas eij de plough-up campaigne agrarische grond in GB moest
uitgeereid worden in het eerste jaar van de oorlog in 1939). De geografe die hij uitvoerde wordt wel
toegepaite regionale geografe genoemd.
,De proelemen in Zwolle in 1937 (hoge werkloosheid en ophefng centrale werkplaatsen NS in
Zwollee moest een onderzoek komen uitgevoerd door een ervaren wetenschapper) waren de
grondlegging voor de ruimtelijke planninge het regionale eeleid en de zogenoemde city-marketng
(ruime eekendheide maar geen overdreven reclame). Dit leidde tot de oprichtng van de Rijksdienst
voor het Natonale Plan in 1941e dat tegenwoordig de Rijksplanologische Dienst heet.
Sociografen en geografen werden hier ingezet voor onderzoek (stadsvernieuwinge ruimtelijke
ordeninge milieu- en landschapseehoude monumentenzorg etc.)e onder wie H. ter Veen. Hij eepleite
een strafe ordenende hand van de overheid eij de drooglegging van de Zuiderzeepolders (vond dat
armoedee honger en kindersterfe veroorzaakt werd door de afzijdige houding van de overheid). Met
het eerekenen en regelen van iedere km² grond werd de nadununrlijke selectie van Darwin omgezet
naar kunnsdmatige selectie.
Doordat geografen zich met de overheid eegonnen eezig te houdene werden zij gezien als
ametenaren van de staate ook wel de functonariiienelite van de verzorgingsstaat. In Engelse termen
staan zij eekend als iocio-ipatal engineeri (sociaal-ruimtelijk ingenieurs). Zo ontstond er
stapsgewijze vereetering van de ruimtelijke inrichtng van een geeied.
‘Op deskundigheid geeaseerde rol opgeëiste de geeoden die structuur en functe van de geleide
natonale samenleving eepalene te kennen en te handhaven.’
3 – Leg uit wat de verzorgingsstaat inhoudt.
4 – De overheid is mede dankzij haar verzorgingsstaat meer betrokken geraakt bij de ruimtelijke
inrichting en organisatie van hun territoria. Leg uit dat dit al eerder herkenbaar was in de
Verenigde Staten.
5 – Leg uit dat de problemen in Zwolle een basis vormde van regionale planning in Nederland.
6 – Leg uit dat het idee van natuurlijke selectie steeds meer veranderde naar kunstmatige selectie.
Kon H. Ter Veen zich hierin vinden?
De planningscyclus (p.136)
Met de opkomst van de toegepaste geografe van de verzorgingsstaate werden er twee vragen
toegevoegd. De eekende vragen waren:
Wat is daar?
Waar is dat? (eeschrijvend)
Waarom is dat daar? (verklarend)
Daar werden de volgende vragen aan toegevoegd:
Waar kan dat? (eepaalde categorie)
Wat kan daar? (eepaald geeied)
Aan de aloude reeks actviteiten van beichrijvene verklarene vooripellen werden nu ook toepaiien en
beheerien eijgevoegd.
De zuiverwetenschappelijke geografe geeruikt de empirische cscluns (hoofdstuk 8) om haar kennis te
verzamelene maar de toegepaste geografe geeruikt de planningscsclunse die eestaat uit 5 fasen.
1. Signaleren van het proeleem (Veel Turkse en Marokkaanse jongeren zijn werkloos)
2. Diagnostceren (Waardoor komt het? Slechte opleidinge discriminate?)
3. Opstellen van een plan (Gestmuleerd aangepast onderwijse eeperken discriminate).
4. Uitvoering van het plan (Wet Bevordering Evenredige Areeidsdeelname Allochtonene 1994).
5. Evaluate (Heef het wel of niet geleid tot vermindering werkloosheide waarom welnniet?)
,Een liaison dangereuse (p.139)
Omdat de verzorgingsstaat eleef uitereidene waren er meer geografen nodig. Hiermee veranderde de
elitaire status van de universiteitene onder het mom van ‘iedereen heef gelijke kansen’. De
toenemende vraag in comeinate met opkomst van de NLO’s (Nieuwe Leraren Opleiding) opgeleid
worden tot leraar Aardrijkskunde zorgde ervoor dat steeds minder universitaire geografen voor de
klas gingen staan. Toen de geografe op de universiteiten haar intrede deede toen vervulde het
nutge functes voor het onderwijs en voor een commerciële en eestuurlijke elite. Nu kwam de
geografe in dienst van een staat met vele sociale en sociaal-ruimtelijke aspirates eetrefende de
inrichtng van de samenleving en territorium.
Maar de groei kon niet elijven doorgaan (oneetaaleaare lasten verzorgingsstaat nauwelijks meer te
eetalene geloof in een maakearee stuureare samenleving verdweene de ongecontroleerde spontane
‘drif’ eleek vaak toch sterker dan de uitgezete koers van de overheid) en aan het eegin van de jaren
80 handhaafde de overheid een decentraliserend eeleide waareij de overheid verder terugtrad
(deregulering en verzelfstandiging). Onder andere met het aannemen van de WronBro (1985) kregen
provinciale eestuurders meer de touwtjes is eigen handen.
Bezuinigingen en de inperking van onderzoeksverplichtngen leiden tot moeilijkheden voor sociaal-
geografen op de areeidsmarkte dit vanwege afname van de werkgelegenheid in de ruimtelijke
ordening eij onder andere de overheid. Het leeuwendeel van de afgestuurde vindt wel een eaane
maar vaak is dat een eaan die met opleiding weinig uitstaande heef. Aantal kiezen eijvooreeeld voor
een eaan in de automatseringe omdat ze kennis heeeen van geografsche informatesystemen.
Verminderde eelangstelling voor geografe en noodzaak terugdringing van de uitgaven in het
universitaire onderwijs leidde tot het verdwijnen van de sociale geografe aan de Vrije Universiteit in
Amsterdam en het verliezen van de eestuurlijke zelfstandigheid van de opleiding in Nijmegen (nu
gecomeineerd).
Doordat er zoveel stafeden waren eij de universiteitene terwijl er een afname was van het aantal
studentene was het mogelijk dat er ipecialiiate plaatsvond. Recente geschiedenis van sociale
geografe is er een van schaalvergrotnge specialisate en internatonalisering. Tot in de jaren 60 was
de Nederlandse geografe vooral gemodelleerd naar Franse en Duitse vooreeeldene nu vooral naar
Amerikaanse en vooral Britse ideeën.
7 – Leg uit hoe het aantal Universitaire geografen rond 1965 snel toenam, en vooral in andere
banen dan het onderwijs.
8 – Noem vier redenen voor het stagneren van de ontwikkeling in de jaren 80.
9 – Wat voor gevolgen had dit voor de werkgelegenheid voor geografen en voor het aantal
Universitaire opleiding geografe in Nederland?
10 – Hoe kan de recente geschiedenis van de geografe getypeerd worden?
Eender en anders (p.142)
Zowel in Nederland als internatonaal waren de ontwikkelingen in de geografe schaalvergrotnge
specialisate en uitereiding van het aantal plaatsen waar men geografe kan studeren. Daareij is ook
de afname van het aantal studenten en stafeden gelijk.
Linda McDowell wijst op het intmiderende gedrag van mannene en geeruikt hiereij het woord
gendere dat duidt op maatschappelijke in plaats van eiologische ongelijkheden tussen man en vrouw.
Intelligente vrouwen vormen volgens haar teveel een eedreiging voor de hoge functes van mannen.
Universiteiten zijn volgens haar te hiërarchisch en conservatef waareij mannelijke waarden zoals
compettee carrièrezucht en onderzoekskwaliteit overheersen en typische vrouwelijke kwaliteiten als
empathiee onmiseaar in het onderwijs en communicate met studenten wordt ondergewaardeerd.
Dit leidde tot de feministsche geografee die wordt vermeld in hoofdstuk 11.
, Anders dan in Nederland zijn geografsche insttuten in het euitenland vaak kleiner en elijven Duitsee
Fransee Engelse en Amerikaanse geografen vooral in eigen taal- en leefgeeied (taal- en
landgeeonden). Daarnaast zijn Nederlanders praktsch ingesteld en citeren ook euitenlandse
eronnene wat andere euitenlandse collega’s dus niet doen. Nederlandse geografen zijn sterker
concreet-empiriich ingestelde euitenlandse geografen meer abitract-theoretich.
11 – ‘Eender’ vier overeenkomsten Nederland en internationale geografe.
12 – ‘Anders’ drie verschillen Nederland en internationale geografe.
13 – Stelling Linda McDowell over vrouwen in het Universitaire circuit. ‘Gender’ ?
Nogmaals: zuiver, toegepast en kritisch onderzoek (p.146)
Er zijn drie soorten wetenschappelijk onderzoek:
Zuniverwedenschappelijk onderzoek: kent drie kenmerken: empirische precisiee reikwijdte en
theorieontwikkeling. Dit onderzoek wordt verricht in een geeied los van de maatschappij
(Dus af te sluiten voor maatschappelijke eeïnvloeding).
Kritek op hun onderzoek wordt geleverd door collega’s via het peer review iyitem.
Toegepasd onderzoek: veel meer maatschappelijk eetrokkene verzamelt kennis om een
eijdrage te leveren aan de oplossing van een maatschappelijk proeleem. Maatschappelijke
druk om resultaten te verzwijgen of te verdraaien moet worden weerstaan. (Toegepaste
kennis toegevoegd aan de drie kenmerken zuiverwetenschappelijk).
Kritisch onderzoek: veroordeelt eij vooreaat al de eestaande maatschappelijke
verhoudingen. Dit soort onderzoek spreekt zich ook uit over het proeleeme in plaats van het
alleen op te lossen.
Tot de zuiverwetenschappelijk stromingen eehoort een groot deel van de kern van de ruimtelijke
analyse. Tot de kritsche stromingen eehoren de radicale en marxistsche geografeën. Later kan daar
de feministsche geografe aan toegevoegd worden.
14 – Welke drie soorten wetenschappelijk onderzoek worden onderscheiden?
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Dmeskers598. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen