Syllabus
Inleiding belastngrecht ondernemers
Faculteit der Rechtsgeleerdheid 2018-2019
1
,WEEK 1
De subjecteee belastnggplicht
LITERATUUR
O.C.R. Marres, S.J. Mol-Verver en J.L. van de Streek (red.), Hoofdzaken Belastngrecht. Boom Fiscale
Uitgevers, Den Haag 2017, 20e druk, Hoofdstuk 2 onderdelen 2.1, 2.1.1, 2.1.2 t/m 2.1.2.3, 2.1.4.1,
2.2.1 t/m 2.2.2.3, 2.3.1 t/m 2.3.
Ogpgaee 1
Jan houdt zich bezig met de ontwikkeling ean culturele gprojecten en tentoonstellingen. Hiertoe
koogpt hij schilderijen, beeldhouwwerken en kunstobjecten aan in het binnen- en buitenland (1). Na
3 jaar ean fors ineesteren huurt hij een exgpositeruimte eoor tentoonstellingen ean waaruit hij de
kunstwerken ook wil gaan eerkogpen (2). Ook geef hij aan derden in het binnen- en buitenland de
ogpdracht om de kunstobjecten te eerkogpen (3) en gplaats hij adeertentes om de tentoonstellingen
te gpromoten en laat hij folders uitdelen (4). Teeens start hij met fondseerwereende acteiteiten in
de culturele sector ter fnanciile ondersteuning ean de kunstenaars en ter fnanciering ean een
tentoonstellingsruimte (5). Doordat in de culturele sector al enkele jaren fink bezuinigd wordt
leeert dit echter weinig ogp. Omdat Jan na 6 jaren nog steeds geen winst weet te genereren stogpt
hij in 2017 met zijn acteiteiten. In zijn aangife inkomstenbelastng 2017 wil hij de kosten die hij
heef gemaakt eoor zijn acteiteiten in afrek brengen.
Vraag a
Ziet u mogelijkheden voor Jan om de kosten in afrek te brengen?
Loop eerst af of uberhaupt sprake is van een bron:
Stappen:
1. Sprake van een bron? Art. 104 GW: legaliteitsbeginsel (in casu niet aan voldaan)> zonder bron
geen belastnghefng. De objecteve voordeelsvereachtng ontbreekt: consulgeneraal arrest> De
kosten overtrefen (in casu) de baten.
- Deelname aan economisch verkeer: bijv. niet een schoenmaker die schoenen van zijn zoon
repareert> in privésfeer
- voordeel beogen> subjectef einstoogmerk. Vriendendienstarrest: HR 25 januari 1933, B 5365
Geen objecteve einstvereachtng (consul generaal arrest): dus geen sprake van de bron. Je kijkt
naar 2017, maar de feiten en omstandigheden van de andere jaren kunnen eel meeeerken>
zodoende kun je een beter licht op de omstandigheden eerpen.
2. Stel er is eel een bron. Vervolgvraag: eat is de kealifcate van de bron?
- Causaal verband opbrengst (het voordeel) en de bron
In casu: onderneming? Winst uit onderneming? Duurzame organisate van arbeid en kapitaal? Loop
de hulpfactoren af: loopt hij ondernemingsrisico?
Omdat in casu geen sprake is van een bron van inkomen, kunnen er geen kosten in mindering
eorden gebracht.
Overige jurisprudente die belangrijk is:
2
,Consul generaal arrest: HR 26 november 19030, -4857
Dynamiekspeelarrest
Medisch proefpersoon arrest.
Nasibami arrest.
Ogpgaee 2
Jesse drijf een tatooshogp in het centrum ean Amsterdam. Hij heef gekozen eoor de rechtseorm
ean de eenmanszaak. Tom is de enige werknemer ean Jesse en werkt fulltme. Pete is Jesse’s beste
eriend en belastngadeiseur. In zijn erije tjd maakt Pete graag tekeningen. Hij doet dit zo goed dat
Pete incidenteel een ontwergp eerkoogpt aan Jesse om als tatoo te zeten. Een enkele keer kan Pete
een ontwergp ook aan een andere shogp eerkogpen.
Vraag a
Onder eelke inkomenscategorie genieten Jesse, Tom en Pete de voordelen uit het tatoeëren en
onteerpen?
Jesse: 3.1 lid 2 sub a: einst uit onderneming. Jesse is namelijk een ondernemer, art. 3.4 Wet IB 2001
(LET OP: Voluit de eet neerzeten op het tentamen, inclusief jaartal!), jo art. 3.2.
Tom: lid 2 sub b: het belastbare loon. Hij is in loondienst. Art. 3.80 ev.
Pete: sub c: resultaat uit overig eerkzaamheden. Art. 3.90 ev. Hij verricht het eerk namelijk
‘incidenteel’.
Vraag b
Noem teee opvallende verschillen tussen deze inkomenscategorieën.
Winst uit onderneming en roe vs loon. Bij loon heb je geen kostenafrek, bij de andere teee eel!
Winst uit onderneming vs roe: duurzame karakter bij een einst uit onderneming en incidentele
karakter bij roe.
Winst uit onderneming heef eel ondernemersfaciliteiten, roe niet.
Ogpgaee 3
3
,Alex Kuigpers werkt als tmmerman bij een renoeatebedrijf dat zich bezighoudt met exclusieee
renoeates ean oude gpanden en houten tragpgpen en eloeren. Alex heef als hobby het maken ean
houten beelden. Hij eerkoogpt deze tegen een kleine eergoeding aan familie en erienden. Hij besluit
zijn hobby uit te breiden en gaat nu nog maar gpartme bij het renoeatebedrijf werken. Met zijn
houtsnijwerk richt hij zich nu ogp grotere gprojecten. Hij stort zich ogp het interieur ean oude gpanden
en maakt en bewerkt houten tafels en keuken- en badkamermeubels. Door zijn jarenlange
werkerearing met renoeates in oude gpanden en bekendheid daardoor bouwt hij al snel een grote
klantenkring ogp. Ter gpromote en omdat het zijn hobby is rekent Alex in de ogpstartase slechts een
gering bedrag eoor zijn meubels. Desondanks maakt hij wel een kleine winst.
Alex doet eereolgens forse ineesteringen in gprofessioneel gereedschagp en huurt een ogpslagruimte
eoor zijn meubels en houteoorraad. Teeens gebruikt hij een afgescheiden gedeelte ean deze ruimte
om zijn werk tentoon te stellen. Alex besteedt eeel tjd aan zijn eigen bedrijf en maakt reclame bij
interieursbedrijeen en in woonbladen. Hij krijgt al snel dieerse interieursbedrijeen als klant en
behaalt nu een forse winst met zijn werkzaamheden.
Vraag a
Kan Alex als ondernemer voor de inkomstenbelastng eorden aangemerkt?
Art 3.4: de belastngplichtge voor rekening van eie een onderneming eordt gedreven en die
rechtstreeks eordt verbonden voor verbintenissen betrefende die onderneming
(+ eventueel het urencriterium voor bepaalde ondernemersfaciliteiten, art. 3.6).
Niet is vereist dat deze persoon voor alle verbintenissen betrefende de onderneming verbonden
dient te zijn. Wel dient de persoon rechtsreeks verbonden te zijn (en dus niet krachtens
hueelijksvermogensrecht) en dient ook in de toekomst nog verbondenheid te ontstaan.
Boek p. 88: er moet sprake zijn van een einstoogmerk, maar het einstoogmerk eordt tevens van
een objecteve toets voorzien (redelijkereijs voordeel kunnen vereachten, zodat actviteiten
eaarvan de belastngplichtge stelt dat deze met een einstoogmerk geschieden, maar eaarmee
redelijkereijs gene positef voordeel zal eorden behaald (bijv het zogenoemde
liefhebberijboerderijtje), geen onderneming vormen, zodat een negatef resultaat hieruit niet
afrekbaar is. Indien een belastngplichtge met een bepaalde actviteit jaar in jaar uit voordeel
behaalt, zal, in eeereil van de stelling van de belastngplichtge dat hij geen eintoogmerk heef, toch
aangenomen eorden dat aan het vereiste van het einstoogmerk eordt voldaan. Betrefende de
kapitaal- en arbeidsvereisten kan eorden opgemerkt dat een bureau en stoel al voldoende kapitaal
kunnen vormen en dat de arbeid niet dor de ondernemer zelf behoef te eorden verricht.
Hulpfactoren:
Het lopen van specifeke ondernemersrisico’s
Het aantal opdrachtgevers/afnemers
De bekendheid naar buiten (reclame-uitngen, vermelding in gidsen etc)
De omvang van de netovoordelen tov het overige (arbeids)inkomen
Meer arbeid verrichten dan bij normaal vermogensbeheer
Een hoger rendement behalen, althans beoogd, dan bij normaal vermogensbeheer te
vereachten is
De aard van de eerkzaamheden
De omvang van de investeringen.
4
, Stap 1: is er sprake van een bron? Deelname economisch verkeer, voordeel beogen, redelijkerwijs te
verwachten.
Deelname aan het economisch verkeer: hij verkoopt meubels. De eerkzaamheden vinden
ook plaats buiten de vriendenkring (zie ook arrest Vriendendienst).
Voordeel beogen: In de casus staat niet per se dat hij echt einst eil maken, maar hij maakt
later toch eat einst. Ook doet hij forse investeringen.
Redelijkereijs te vereachten (objectef): aan voldaan gezien zijn eerkervaring en
klantenkring.
Stap 2: kwalifcate van de bron.
Winst uit onderneming, art 3.1 lid 2 sub a? Duurzame organisate van arbeid en kaptaal?
Gebruik hierbij ook de hulpfactoren.
Hier is in casu aan voldaan: er is sprake van duurzaamheid, ondernemersrisico, omvang
investering is fors, hij eerkt aan naamsbekendheid dmv advertering.
Kapitaal eordt n.b. heel snel aangenomen: hij heef in casu gereedschap en hij huurt een
opslagruimte voor zijn meubels en houtvoorraad.
Er is dus sprake van belastbare einst uit onderneming (art. 3.1 Wet IB 2001).
Hulpfactoren uit de jurisprudente: opdrachtgevers, forse investeringen, reclame. O.a. HR 21 april
1993, NB 1993/185.
N.B. omdat je bij stap 1 al de bronvereiste afgaat, noem je bij de vereisten voor ‘onderneming’ bij
stap 2 van kealifcate, alleen de duurzaamheid en hulpfactoren. Anders doe je dubbel eerk.
Stap 3: is hij een ondernemer? Art. 3.4.
Ondernemersrisico: ja
Aansprakelijkheid: ja.
N.B. het urencriterium speelt niet mee bij de vraag of je ondernemer bent, maar is een aanvullend
criterium voor aanvullende ondernemersfaciliteiten.
N.B. 3.5 gaat over het beroep: bijv arts, advocaat of notaris. Een verkoper bijv valt hier niet onder.
Vraag b
Indien Alex geen einst uit onderneming geniet, hoe zou hij dan in de hefng van de
inkomstenbelastng kunnen eorden betrokken?
Zie ook vraag 2b.
Art. 3.1 lid 2 sub c: het verschil tussen einst uit onderneming en roe zit hem in de duurzaamheid.
Roe is een soort restcategorie: als het geen einst uit onderneming is of geen loon, zie art. 2.14. Roe
eordt vermeld, na einst uit onderneming en loon (rangorderegeling art. 2.14).
Resultaatbenadering: art. 3.95.
Alex geniet geen ondernemersfaciliteiten, eel loonkostenafrek.
Geniet je geen einst uit onderneming? Dan heb je roe.
5
