Volledige samenvatting van de geo 2 Havo Hoofdstuk 6 Nederland: klimaat en duurzaamheid (paragraaf 1 t/m 4). Dit document is gebaseerd op de leerdoelen, waardoor de vragen op de toets makkelijker te beantwoorden zijn.
Wat wordt bedoeld met het versterkte broeikaseffect?
Antwoord: De versterking van het natuurlijke broeikaseffect door de toename van CO2 in de lucht.
2.
Welke menselijke oorzaak is er voor het versterkte broeikaseffect?
Antwoord: Mensen verbranden fossiele brandstoffen, waardoor veel extra koolstofdioxide (CO2) in de lucht terechtkomt.
3.
Op welke twee manieren heeft ontbossing invloed op een toename van CO2 in de lucht?
Antwoord: 1. Door ontbossing nemen minder bomen CO2 op uit de lucht.
2. Bij het verbranden van hout komt veel CO2 vrij.
4.
Leg uit hoe het komt dat de temperatuur stijgt als er meer CO2 in de lucht zit.
Antwoord: Oorzaak: CO2 houdt de warmte van de zon in de dampkring vast. Gevolg: Als er meer CO2 in de lucht zit, wordt er meer warmte vastgehouden.
5.
Wanneer is biomassa geen duurzame energiebron?
Antwoord: Meerdere antwoorden mogelijk:
1. Als er meer bomen worden gekapt dan aangeplant (minder opname CO2).
2. Als het hout vervoerd moet worden. 3. Als de centrales gebouwd worden (veel uitstoot CO2 ).
6.
Welke twee manieren zijn er om de CO2 uitstoot te verminderen?
Antwoord: Energiebesparing en het gebruik van duurzame/hernieuwbare energiebronnen.
7.
Voor het maken van staal is heel veel energie nodig. Daar komt veel CO2 bij vrij. Staalbedrijf Tata Steel in IJmuiden heeft nu nog een enorm aandeel in de landelijke CO2-uitstoot van Nederland. Het bedrijf wil in 2050 echter volledig CO2-neutraal kunnen opereren. Zij doen op dit moment onderzoek naar het opslaan van CO2 in lege gasvelden in de Noordzee. Op de lange termijn zou de energiebron steenkool vervangen moeten worden door waterstof. Een windmolenpark op zee moet dan de energie leveren om waterstof te maken.
Vat met één begrip samen waar deze tekst over gaat
Antwoord: Energietransitie
8.
Welke vorm van duurzame energie wordt het meest gebruikt in Nederland?
Antwoord: Biomassa
9.
Wanneer een Nederlandse boer tijdens een hittegolf besluit zijn gewassen te irrigeren, doet hij dit dan vooral op basis van het weer of op basis van het klimaat?
Antwoord: Op basis van het weer. Het gaat om dat moment: de hittegolf zorgt ervoor dat er op dat moment in dat gebied te weinig neerslag valt.
10.
Wanneer is er in een gebied sprake van een neerslagtekort?
Antwoord: Wanneer de verdamping groter is dan de hoeveelheid neerslag.
Voorbeeld van de inhoud
De Geo 2 Havo Hoofdstuk 6 Nederland: klimaat en duurzaamheid
§1
De opwarming van de aarde Energieverbruik in Nederland, 2017
De aarde warmt op door toename van broeikasgassen in de atmosfeer , zoals koolstofdioxide (CO2) en methaangas (CH4),
die voornamelijk worden uitgestoten door menselijke activiteiten zoals verbranding van fossiele brandstoffen en
ontbossing.
Dat gebeurt elke dag in fabrieken, in het verkeer en bij het verwarmen van huizen en water. Ook worden steenkool en
aardgas gebruikt voor het opwekken van elektriciteit.
De lucht om ons heen noem je de dampkring. CO2 is een broeikasgas dat warmte vasthoudt in de dampkring. Dat is maar
goed ook, want anders zou het ijskoud zijn op aarde: gemiddeld –18 °C in plaats van +15 °C. Maar door de extra uitstoot
van CO2 komen er nu meer broeikasgassen in de lucht en stijgt de temperatuur op aarde. Dat heet het versterkte
broeikaseffect.
Manieren om uitstoot CO2 te voorkomen
Er zijn 2 manieren om de uitstoot van CO2 te verminderen:
Energiebesparing Energietransitie
Energiebesparing houdt in dat we minder energie Energietransitie betekent dat we overstappen op
verbruiken door bijvoorbeeld betere isolatie van duurzame energiebronnen,
gebouwen en efficiëntere apparaten gebruiken. Zoals zonne- en windenenergie, in plaats van
fossiele brandstoffen.
De omvang van de soorten duurzame energie
De belangrijkste vormen van duurzame energie in Nederland zijn windenenergie, zonne-energie, biomassa en hydro-elektriciteit. In 2020 was
ongeveer 11% van de totale energieproductie in Nederland afkomstig van duurzame energie bronnen.
Begrippen
Fossiele brandstoffen Brandstof die in miljoenen jaren gevormd is uit resten van
afgestorven planten, bomen en dieren
Windenenergie Duurzame opwekking van elektriciteit met windmolens
Zonne-energie Duurzame opwekking van elektriciteit met zonnepanelen.
Biomassa Organische materialen, zoals plantaardige olie, hout, en groente-
en tuinafval.
Hydro-elektriciteit Duurzame energie, waarbij elektriciteit wordt opgewekt door
waterkracht.
Versterkte broeikaseffect De versterking van het natuurlijke broeikaseffect door de
toename van CO2 in de lucht.
Dampkring De lucht om ons heen.
Basisboek
B61 Wind De dampkring bestaat uit miljarden kleine luchtdeeltjes
(moleculen).Je kunt ze voelen als ze met een hele massa tegelijk
tegen je aan duwen. Die bewegende luchtmassa heet wind. Als
de lucht snel beweegt, is de windkracht groot.
B 141 Koolstofkringloop Planten en bomen nemen CO2 op uit de lucht. Omgekeerd
ademen ze een klein deel van de CO2 weer uit door transpiratie.
Er is dus een uitwisseling van CO2. Ook mensen doen eraan mee.
Ze brengen veel CO2 in de lucht, vooral door verbranding van
fossiele brandstoffen. Ook via ontbossing hebben mensen invloed
op de hoeveelheid CO2 in de lucht. Door het kappen van bossen
nemen minder bomen CO2 op uit de lucht. Bovendien komt bij
het verbranden van hout veel CO2 vrij. Alle uitwisselingen van
CO2 op aarde noem je de koolstofkringloop
Wat moet je weten na deze paragraaf: waardoor de aarde opwarmt, de soorten duurzame energie in Nederland en begrippen.
, §2
Neerslag: meer heviger
De lucht wordt warmer. Die warmere lucht kan boven zee meer waterdamp opnemen. Door de overheersende
westenwinden in Nederland komt de vochtige lucht aan land. En daardoor gaat het meer regenen. Niet vaker,
maar de buien zijn zwaarder en heviger.
Vooral in de zomer valt in korte tijd een enorme hoeveelheid regen, soms met ondergelopen straten als
resultaat.
In de herfst en de winter gaat het vaker langdurig en zwaar regenen.
Droge zomers
Er komen meer perioden met langdurige droogte, vooral in de zomer. Het regent dan te weinig en de verdamping is
groot. Bij verdamping gaat water (vloeibaar) over in waterdamp (gasvormig). Dat gebeurt vooral via planten en
bomen. De wortels nemen water op uit de grond en de bladeren geven vocht af aan de lucht. Hoe warmer, zonniger
en winderiger, hoe meer water er verdampt.
In Nederland valt er per jaar gemiddeld meer neerslag dan dat er verdampt. Er is een neerslagoverschot. Maar in het
voorjaar en de zomer is de verdamping groter dan de neerslag. Dan is er een neerslagtekort. Het verschil tussen
neerslag en verdamping noem je de waterbalans.
Temperatuur in de zomer Temperatuur in de winter
Sinds 1950 is de gemiddelde In de winter zijn er juist minder
temperatuur al met 1,6 °C gestegen. Er vorstdagen (minimum- temperatuur
zijn meer zomerse dagen onder nul) en ijsdagen
(maximumtemperatuur 25 °C of hoger), (maximumtemperatuur onder nul).
tropische dagen (maximumtemperatuur
30 °C of hoger) en hittegolven: een
opeenvolging van minimaal vijf zomerse
dagen, waarvan er minimaal drie
tropische dagen zijn.
De temperatuur blijft stijgen. De winters worden zachter, de zomers warmer:
Het klimaat in de zomer
Het KNMI maakt prognoses (berekende voorspellingen) van ons klimaat: de
scenario’s G, G+, W en W+.
Verdamping De overgang van water
(vloeibaar) in waterdamp (gasvormig).
Waterbalans Het verschil tussen neerslag en verdamping
Klimaatscenario's KNMI.
Wat moet je weten na deze paragraaf: hoe een gletsjer bijdraag aan de afbraak en de opbouw van het landschap, wat de
kenmerken zijn van de bovenloop van de Rijn, hoe de waterval van Schaffhausen is ontstaan en de begrippen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MHM015. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
