Op zoek naar een complete en overzichtelijke samenvatting voor het eerste deeltentamen Psychopathologie aan de Universiteit Utrecht?
Deze samenvatting bevat alle belangrijke informatie uit hoofdstuk 7 tot en met 12 en 14 van het boek Klinische psychologie: diagnostiek en behandeling (3e druk) va...
HS 7: Cognitieve gedragstherapie
CGT een gestructureerde vorm van psychotherapie waarin mensen leren om
anders tegen problematische situaties aan te kijken & er anders mee om te gaan.
door het identificeren, evalueren en veranderen van hun disfunctionele
gedachten en overtuigingen
Wordt gebruikt Voor wie? 2 componenten van CGT
bij:
Individu Cognitief
Depressieve
Groepen Richt zich op de invloed van
stoornissen,
gedachten op gevoel en gedrag.
Koppels
angststoornissen,
Gedragstherapeutisch
Gezinnen
persoonlijkheidsstoornissen,
Verandering van gedrag
eetstoornissen
Gedrag bepaalt groot deel van hoe
verslavingsproblematiek iemand zich voelt
Theoretisch kader
Gedragstherapie (behaviorisme)
Eysenck: gedragstherapie met de kennis dat ongewenst gedrag aangeleerd is.
Maakt gebruik van:
Klassieke conditionering: na herhaling wordt stimulus geassocieerd met
stimulus (en roept response op)
Extinctie: Uitdoven van klassiek geconditioneerde associaties door
herhaaldelijk de stimulus aan te bieden zonder dat het respons daarop volgt.
Psychopathologie HS7 tm 12 HS14 1
, Operante conditionering: leren door de gevolgen van gedrag.
Of afleren (uitdoven) van gedrag door bestraffen.
De Cognitieve theorie
Na behaviorisme kwam de Cognitieve revolutie
Cognitieve benadering = gedachten spelen cruciale rol in het samenspel van
cognitie, gedrag, fysiologie en omgevingsfactoren dat samen leidt tot
psychopathologie.
Cognitieve benadering kent 4 niveauʼs van cognitie:
Niveau van cognitie Inhoud
Fundamentele assumpties die iemand (vaak
onbewust/impliciet) heeft over zichzelf, over de wereld
Basisschemaʼs/Basisassumpties
en over de toekomst. - “mensen zijn niet te vertrouwenˮ,
“ik ben minderwaardigˮ.
Assumpties over oorzaak-gevolg/ als-dan-stellingen -
Conditionele assumpties “Als ik mijn mening geef, dan zullen andere mensen
boos wordenˮ.
Op het grensvlak van opvattingen en
gedrag.Opvattingen over hoe je gevaren het beste
Strategische ideeën voorkomt en goede dingen kunt bereiken.
“Bij twijfel altijd controlerenˮ, “ruzie vermijden door in te
stemmenˮ.
Meer bewuste gedachten; meer toegankelijke
gedachten. “Er wordt hier wel eens ingebroken dus ik
Automatische gedachten kan beter nog een keer de deur controlerenˮ.Worden
waarschijnlijk aangestuurd door de basis schemas, via
de tussenliggende niveaus
Volgens Beck:
Bepaalde basisschemaʼs zijn
hyperactief geworden en de
informatieverwerking gaan
domineren.
Hierdoor ontstaan er
vertekeningen in de interpretatie
van gebeurtenissen;
En wordt psychoproblematiek zoals
depressie in stand gehouden.
Psychopathologie HS7 tm 12 HS14 2
, Hyperactieve basisschemaʼs domineren de informatieverwerking → vertekende
interpretatie van gebeurtenis Confirmation bias) → bevestiging van cognities en
instandhouding problematiek.
Automatische gedachtes (samen met gevoel) niet direct de oorzaak van
emotioneel onwelbevinden maar een product van onderliggende schemaʼs
Samenspel van gebeurtenissen, gevoelens, gedachten
en gedrag
Term 'cognitieve gedragstherapie' geïntroduceerd begin jaren negentig
Beide benaderingen versterken elkaar:
Anders reageren → verandering van gevoelens en gedachten
Verandering van gedachten → verandering van gevoelens en gedrag
Combinatie van 'anders leren denken' (cognitieve therapie) en 'anders leren
doen' (gedragstherapie)
De 4 G's:
Gebeurtenissen
Gedachten
Gevoelens
Gedrag
Werking van CGT
Verandering op één gebied leidt tot
verandering op andere gebieden
Ruimte voor:
Cliëntvoorkeur (bijv. als
cognitie verandering niet lukt,
dan over op
gedragsverandering of
medicatie)
Trial en error
Psychopathologie HS7 tm 12 HS14 3
, Basisprincipes van CGT
Principes worden los ook bij andere therapievormen gebruikt, maar de
combinatie van de principes maakt CGT tot wat het is.
CGT beschouwt psychische problemen als extreme uitingen van normaal
menselijk gedrag. Dit betekent dat iedereen te maken kan krijgen met
psychische klachten, en dat de theorieën en technieken van CGT breed
toepasbaar zijn.
Probleemgericht en gericht op het Kortdurend en afgebakend, met oog
heden op terugvalpreventie:
CGT richt zich op het hier en nu, met De behandelduur van CGT is
als doel de huidige klachten van de doorgaans kort, met 12 tot 20
cliënt te verminderen. Er wordt minder sessies. Vanaf de start is er
aandacht besteed aan het verleden duidelijkheid over de duur en
dan in sommige andere einddatum van de therapie.
therapievormen.
Vanaf de eerste sessie is er
Samenwerking tussen cliënt en aandacht voor het voorkomen van
therapeut: terugval. Cliënten leren
Cliënt en therapeut werken samen vaardigheden om met stressvolle
als een team om verandering te situaties om te gaan en om hun
bewerkstelligen en doel is om cliënt copingsmechanismen te
te leren eigen therapeut te zijn. versterken.
De therapeut fungeert als gids en Actieve houding
coach, terwijl de cliënt de actieve Zowel van de cliënt als de
rol inneemt in het leerproces. therapeut wordt een actieve
De therapeut leert de cliënt inbreng verwacht.
theorieën over het ontstaan en de De cliënt moet bereid zijn om te
instandhouding van hun klachten. oefenen met nieuwe vaardigheden
De cliënt leert ook praktische en technieken, terwijl de therapeut
technieken om negatieve gemotiveerd moet zijn om de cliënt
gedachten te herkennen en te te begeleiden en te ondersteunen.
veranderen, en om gezonder Coping cards = Belangrijke conclusies
gedrag te ontwikkelen. uit de therapie worden genoteerd op
kleine kaartjes (coping cards). Cliënten
kunnen deze kaartjes bekijken om
geleerde vaardigheden te consolideren
en te herhalen.
Psychopathologie HS7 tm 12 HS14 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper julianoortje. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,46. Je zit daarna nergens aan vast.
