Een samenvatting van het boek 'Psychiatrie; een inleiding' (9e editie). In de samenvatting zijn de hoofdstukken 1, 2, 3, 4, 8, 13 en 14 behandeld voor de eerste toets van het semester. Redelijk uitgebreide samenvatting, met een aantal tabellen. Niet alle begrippen staan uitgelegd.
Hoofstuk 1: introductie
Psychopathologie is het deelgebied van de psychiatrie en de klinische psychologie. Het houdt zich
bezig met diverse vormen van afwijkende emotess gedachten en gedrags de oorzaken daarvan en de
behandelingsmogelijkheden.
Mensen met psychische klachten zoeken hulp bij een (gz-)psycholoogs psychotherapeut of
psychiater.
Beschrijvingen van psychische problemen of stoornissen geven op diverse wijzen de specifeke
eigenschappen of kenmerken van die psychische stoornissen weer. Deze kenmerken of specifeke
eigenschappen worden symptomen genoemd.
Deskundigen gebruiken verschillende criteria om te bepalen of emotess gedrag en gedachten
afwijkend zijn.
- Uitzonderlijk
- Sociaal afwijkends gedrag dat mensen in de ene cultuur normaal vindens kan door mensen in
een andere cultuur als afwijkend gezien worden. Elke samenleving heef eigen normen en
waarden.
- Foute percepte of interpretate van de realiteits als iemand dingen hoort of ziet die er niet
zijn wordt dat gezien als afwijkend.
- Aanzienlijk emotoneel lijden van de persoons dit kan afwijkend zijns afgezien van de situate.
- Ongepast of contraproductef gedrags dit kan geen bevredigende gevoelens maar onpretge
gevoelens oproept. Ook kan het gedrag zijn waardoor men zich niet meer kan aanpassen aan
hun omgeving.
- Gevaars gedrag dat gevaar oplevert voor de betrokkene zelf of anderen wordt afwijkend
genoemd.
Gedrag herkennen en labelen als afwijkend is iets anders dan het begrijpen en verklaren van dat
gedrag. Er kan vanuit verschillende invalshoeken gekeken worden naar gedrag.
Afwijkend gedrag kan per cultuur verschillen. Begrippen als angst of depressie worden in het Westen
anders gedefnieerd als in bijvoorbeeld Afrika of Azië. Ook wordt er anders tegen bepaalde
stoornissen aangekeken in andere culturen. Dit heef te maken met:
- Normen en waarden
- Verschil in cultuur
- Politeke invloeden
- Beschaving van een land
- Financiële posite en kosten gezondheidszorg
- Bekendheid met en acceptate van cliënten
Geschiedenis psychiatrie:
- Hippocrates had de theorie dat de 4 humores (lichaamssappen) in evenwicht moesten zijn
om afwijkend gedrag te voorkomen. Hij legde de basis voor psychische classifcate door
melancholies manie en bezetenheid te onderscheiden.
- In de Arabische wereld lagen ze erg voor op het Westen in de Middeleeuwen. Ze
ontwikkelden hun eigen psychiatrie met veel aandacht voor behandelingens theorieën en
diagnostek. Dit niveau had Europa pas in 1900.
- Bezetenheid werd in de Middeleeuwen behandeld door exorcisme. Ook waren er
heksenjachten. Psychische stoornissen werden verklaard met ‘bezetenheid door de duivel’ of
‘straf van God’.
1
, - Rond 1600 werden in Europa gekkenhuizen gebouwd. In deze gestchten woonden veel
verschillende groepens zowel bedelaars als geestelijk gestoorden. De leefomstandigheden en
behandeling waren er slecht.
- Vanaf 1800 werd de zorg voor psychiatrische cliënten beter. Dit kwam onder andere door de
Verlichtng en de Renaissance. Pussin en Pinel ontwikkelde de morele therapie. In Nederland
zorgde Schroeder van de Kolk voor veel verandering. In 1841 kwam de Krankzinnigenwet. In
de 19e eeuw werd er steeds meer geloofd in behandeling voor psychiatrische cliënten.
- De behandeling van patënten in de 20 e eeuw werd verder van de stad af georganiseerd.
Door onder andere de wereldoorlog ontstond de rassenleer. Er was veel dwangverpleging.
- Vanaf de jaren 50 werden medicijnen vaker gebruikt. Het humanisme kwam op samen met
nieuwe therapieën en maatschappelijke ideeën.
- In de jaren 70 kwam de ant-psychiatrie op. Zij gingen er vanuit dat psychische stoornissen
niet bestondens ook vonden zij dat cliënten niet in (psychiatrische) ziekenhuizen behandeld
moesten worden. Deze beweging zorgde voor veel veranderingen.
- Nu hebben we in Nederland een partcipatesamenleving. Sinds 2007 is ook de Wet
Maatschappelijke Ondersteuning in werking.
De veranderingen en ontwikkelingen in de psychiatrie zijn schokmatg verlopen en niet contnu.
2
, Hoofdstuk 2: visies op afwijkend gedrag en behandelmethoden
Psychische stoornissen kunnen verschillende oorzaken en gevolgen hebben. Het is belangrijk om te
onderscheiden wat de directe oorzaken zijn en wat de gevolgen zijn die de stoornis kan hebben voor
scholings werk en relates van de patënt en zijn verwanten. De wijze waarop de patënt en zijn
omgeving omgaan met de stoornis is belangrijk en behoef aandacht in de behandeling en
begeleiding.
Bij het kijken naar de oorzaken van een psychische stoornis van een cliënts is het belangrijk om te
onthouden dat die persoon een resultaat is van:
- Een mens met al zijn eigenaardighedens zijn eigen verleden en heden (het levensverhaal)
- Een stoornis met meer of minder goed herkenbare specifeke verschijnselen (de
karakteristeken van de stoornis op zich)
- Een sociaalrelatonele (leef-s woon-s werk-) en fysieke omgeving (de context waarin de
persoon zich heef ontwikkeld en de stoornis zich afspeelt)
- De houdings visies kennis en vaardigheden van de behandelaar/onderzoeker tegenover de
persoon en de culturele context waarin zij zich verkeren
Er zijn verschillende visies of perspecteven die een verklaring geven voor de oorzaak van
(afwijkende) emotess gedachten en gedrag.
- Biologisch perspectee
De ant-psychiatrie in de jaren 70 minimaliseerde de invloed van biologische processen. Sinds
de jaren 80 is de invloed van het biologische perspectef juist erg gegroeid. Er zijn toen
verschillende succesvolle medicijnen ontdekts het hersenonderzoek kwam op en de DSM-III
werd uitgebracht. Hierdoor veranderde de tjdsgeest en gingen de psychiatrie en biologie
meer samen. Onze kennis over de biologische fundamenten van afwijkend gedrag is de
afgelopen jaren erg gegroeid.
Erfelijkheid wordt bepaald door genotypes fenotype en proband. Psychische stoornissen
kunnen erfelijk zijn of ervoor zorgen dat je meer aanleg hebt voor een bepaalde stoornis.
Het zenuwstelsel is opgebouwd uit neuronens dit zijn zenuwcellen die door het hele lichaam
signalen of boodschappen doorgeven. Elk neuron heef een cellichaams doordat de celkern
zuurstof omzet kan de cel zijn werk doen. Uit het cellichaam steken korte vezels naar buitens
dit zijn dendrieten. Zij ontvangen de boodschappen van de neuronen. Elk neuron heef een
axons die uit het cellichaam steekt. Axonen kunnen in verschillende richtngen uit groeien.
Axonen zorgen voor het transport van de boodschappen. Elke axon eindigt in een aantal
kleines vertakte verdikkingen die eindknopjes worden genoemd. Sommige neuronen zijn
bedekt met myelineschedes dir is een isolerende en beschermende laag en zorgt ervoor dat
de overdracht van impulsen vergemakkelijkt.
Om een boodschap naar andere neuronen te versturen maakt het neuron gebruik van
neurotransmiterss deze prikkelt de dendriet en axon die de boodschap verder moet sturen.
De synaps vormt de verbinding tussen twee neuronen. Het is een soort kleine spleet tussen
het verzendend en het ontvangend neuron. Elke neurotransmiter heef een eigen chemische
structuur die alleen door één soort havens of receptorplaatss op het ontvangende neuron kan
worden opgevangen.
3
, Onregelmatgheden in de neurotransmiters in de hersenen zou een belangrijke factor
vormen voor het ontstaan van abnormale gedragspatronen.
Verschillende neurotransmiters:
Acetylcholines controleert spiercontractes en de vorming van herinneringen.
Alzheimerpatënten hebben vaak minder van deze stof.
Dopamines reguleert spiercontractes en mentale processen die te maken hebben
met lerens herinneren en emotes. Een overvloed aan dopamine zou een rol kunnen
spelen bij het ontstaan van schizofrenie.
Norepinefrines reguleert mentale processen die te maken hebben met leren en
herinneren. Er is een verband tussen onbalans in het norepinefrinegehalte en
stemmingsstoornissen als depressie.
Serotonines reguleert stemmingens verzadiging en slaap. Wellicht is er een verband
tussen onregelmatgheden in het serotoninegehalte en depressie en eetstoornissen.
- Psychologisch perspectee
Het psychodynamische model is gebaseerd op het werk van Sigmund Freud. Het idee achter
de psychoanalytsche theorie is dat psychische problemen aangestuurd zouden worden door
onbewuste moteven en conficten die terug te voeren waren op de kindertjd. De
ontwikkelingsstadia zouden niet goed doorlopen worden door overwaardering of fxate van
bepaalde stadia. De onopgeloste conficten zouden zorgen voor moteven en verlangens.
Deze onderliggende conficten hangen samen met primiteve seksuele en agressieve
instncten en de behoef om deze impulsen uit het bewustzijn te weren.
Het bewuste deel van de geest komt overeen met ons bewustzijn. Het voorbewuste deel
bestaat uit herinneringen die we op kunnen roepens maar waar we ons niet contnu van
bewust zijn. Het onbewuste deel is het deel waar herinneringen zijn die niet of moeilijk aan
het licht komen. Het bevat fundamentele biologische impulsen of drifen.
Freud onderscheidde in de persoonlijkheid drie psychische structuren; het Ids het ego en het
superego. Het Id bevat onze instncteve impulsen en werkt volgens het lustprincipe; het eist
directe bevrediging van instncteve verlangens zonder rekening te houden met anderen. Het
ego is de uitgestelde behoefebevredigings het staat voor rede en gezond verstand. Het ego
werkt volgens het realiteitsprincipes het kijkt naar wat praktsch haalbaar is en houdt ook
rekening met de behoefen van het id. Het superego bestaat uit de normen en waarden die
we mee hebben gekregen van belangrijke mensen in ons leven. Het is een geweten of
interne morele beschermer die het ego in de gaten houdt en oordelen veilt over goed en
fout.
Het ego gebruikt afweermechanismen om te voorkomen dat sociaal onacceptabele impulsen
in het bewust terecht komen. De mate waarin het mechanisme gebruikt wordt kan afwijkend
zijn. Afweermechanismen kunnen zijn; verdringings regressies ratonaliserings verplaatsings
projectes reacteformates ontkenning en sublimate.
Freud formuleerde ook vijf stadia van psychoseksuele ontwikkeling; her orale stadiums het
anale stadiums het fallische stadiums het latente stadium en het genitale stadium. Daarnaast
is er ook nog een fase waar het Oedipuscomplex voor jongens en het Elektracomplex voor
meisjes zich ontwikkelt. Te veel of te weinig bevrediging in een stadium kan leiden tot fxate
in dat stadium.
Het behavioristsche perspectef heef te maken met gedrag en verschillende stmuli. Het
behaviorisme wordt in verband gebracht met Ivan Pavlov en John Watson. Bij het
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hoisimone. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,49. Je zit daarna nergens aan vast.