1
,Inhoudsopgave
Powerpoints knowledgetest 3 Lecture 2.1.............................................................................................2
Lecture 2.2............................................................................................................................................10
Powerpoints knowledgetest 4 Lesweek 2.4..........................................................................................18
Lesweek 2.5..........................................................................................................................................24
Lesweek 2.7..........................................................................................................................................29
Powerpoints knowledgetest 3
Lecture 2.1
Voorbeeldvragen
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer verminderen
Noem voedingsfactoren die de opname van ijzer stimuleren
2
, Noem de drie functies van ijzer in het lichaam
Beschrijf welke fysiologische mechanismen vitamine D beïnvloedt om het calciumgehalte in
het bloed op peil te houden
Beschrijf welke voedingsmiddelen rijk zijn aan ijzer, vitamine D, folaat en cobalamine
Leerdoelen
Fysiologie van vitamine D, calcium, foliumzuur, cobalamine, ijzer op hoofdpunten (vertering,
opname en transport)
Factoren (eerdere voedselinname, samenstelling van de maaltijd, training, enz...) die de
vertering, opname en transport van deze micronutriënten beïnvloeden
Vitamine D/calcium, foliumzuur/cobalamine en ijzermetabolisme
Regulatie van calciumhomeostase (inclusief vitamine D, PTH, calcitonine)
Voedingsstoffen
Te verdelen in:
Macronutriënten elke dag veel van nodig
Koolhydraten
Vetten
Eiwit
Alcohol (een niet-voedingsstof, omdat we niet zoveel nodig hebben)
Micronutriënten
Vitamines
Mineralen
Fytochemicaliën (niet-voedingsstoffen)
Ander
Voedingsvezels
Water
Micronutriënten
Vitaminen
Wateroplosbaar: B-complex, C,
Vetoplosbaar: A, D, E, K
Mineralen
Macromineralen: Ca, Cl, Mg, K, P, Na, S (hogere behoefte elke dag)
Micromineralen (sporenelementen): Cr, Co, Cu, F, I, Fe, Mn, Mb, Se, Zn (sporen nodig)
Fytochemicaliën
Vitaminen
Wateroplosbare vitamines: B-complex, C
Opname in bloed en getransporteerd door je bloed
Circuleren vrij in lichaamswater
Er is geen toevoer van ze in ons lichaam, dus we hebben zij (bijna) elke dag nodig
B (bijna, behalve B6) en C zijn pas bij extreem hoge hoeveelheden toxisch.
Extra uit les: eenvoudig geabsorbeerd
3
, Vetoplosbare vitamines: A,D,E,K
Bloed binnendringen via lymfe en via lymfe getransporteerd naar je bloed
Opgeslagen in vetcellen en lever (aanvoer)
Als we veel eten zijn ze toxisch
Extra uit les: lastiger geabsorbeerd
vita = leven, amin = amine (de eerste vitamine, thiamine, was een amine)
Het zijn organische verbindingen, 13 in totaal welke kunnen worden vernietigd door verhitting
(koken!), de een makkelijker dan de ander. Vitaminen kunnen niet als energiebron worden gebruikt
en kunnen niet door het menselijk lichaam worden geproduceerd.
Uitzonderingen:
Vitamine D(hormoon): gesynthetiseerd in de huid in aanwezigheid van zonlicht
Vitamine K (micro-organismen)
Enkele B-vitamines (ook in de dikke darm door bacteriële microflora)
Honden kunnen bijvoorbeeld vitamine C synthetiseren, mensen niet
Verschillen in water en vet oplosbare
Belangrijk: toxiciteit
Algemene functies vitaminen
Essentieel voor specifieke metabolische reacties in het lichaam
Bevorderen van normale groei en ontwikkeling
Co-factoren in routes van energiemetabolisme (vooral B-vits)
Synthese van heem en rode en witte bloedcellen (bijv. vitamine B11 & B12)
Helpen bij de vorming van botten, bindweefsel en kraakbeen (bijv. vitamine C & D)
Antioxiderende werking (bijv. vitamine A, C & E)
Functie bij bloedstolling (vit. K)
4
