Aardrijkskunde samenvatting H4
Stedelijke gebieden
Paragraaf 4.1
Dankzij de hoge bevolkingsdichtheid is het voorzieningenniveau (het aantal en de kwaliteit van de
diensten, goederen en activiteiten in een plaats) hoogwaardig en makkelijk bereikbaar. Deze
voorzieningen hebben een grote reikwijdte. Dat is de afstand die klanten willen afleggen voor
voorziening. Door die reikwijdte trekken voorzieningen veel bezoekers, nieuwkomers en
investeringen aan. Dit komt vaak uit een omvangrijk verzorgingsgebied, een gebied rond een
voorziening waarin de meeste mensen gebruikmaken van die voorziening.
Grote steden kampen met grote problemen:
Verkeer: uitlaatgassen, lawaai en ongelukken
Grote hoeveelheid afval: waardoor de milieuvervuiling toe neemt.
Veel plaatsen zijn ongezond en stressvol door het te weinig groen.
Door de grote hoeveelheid stenen (neemt warmte op) is er in steden merkbaar last van
klimaatverandering. hitte eiland effect
Groot tekort aan betaalbare woningen.
Een oplossing hiervoor is een duurzame stad, energie Neutral en afvalscheiding. Hiervoor is een
energietransitie gaande, van fossiele naar duurzame energie. In een duurzame stad wordt:
Afval gescheiden en gerecycled
Goed geïsoleerde gebouwen van milieuvriendelijk materiaal gemaakt die ook energie halen
uit duurzame bronnen. (Zon, aardwarmte en rioolwater)
Gezond bewegen gestimuleerd
Openbaar vervoer elektrisch
Parkeerplaatsen worden: fietspaden, speelplekken of plantsoen.
Het probleem hierbij is, is dat het te langzaam gaat. Het is erg duur en niet iedereen wil dat betalen.
Ten tweede brengt verduurzaming vaak belangentegenstellingen tussen stad en landelijk gebied aan
het licht.
Smart cities: een stad die maximaal gebruik maakt van digitale technologie: computers en internet.
Ze maken gebruik van open date en big data
Open data: statische gegevens over wijken en gemeentelijke financiën zijn openbaar. Zo
kunnen burgers makkelijker meepraten over de ontwikkeling.
Big data: gegevens uit allerlei bronnen, mobieltjes en bewakingscamera’s. Met dit algoritme
kun je voorspellen waar en wanneer de drukte in een stad maximaal zal zijn.
Aan big data zitten ook nadelen: je bent minder goed beveiligd, je privacy wordt geschonden en er
kan discriminatie ontstaan.
Paragraaf 4.2:
De middeleeuwse stadseconomie dreef op handel en ambachten. Later werd het meer een
industriële stad, de stad breidde uit met fabrieken waar vlak bij de arbeiders woonden.
, Sinds 1990 bloeide de kenniseconomie op, die is gebaseerd op hersenkracht en dienstverlening. Veel
banen hebben te maken met marketing en ICT. Veel bedrijven zijn klein en ze doen geen grote
investeringen, het gaat vooral om de brains met een laptop. Mensen besteden meer geld aan het
uiterlijk van een product.
Je spreekt van de belevingseconomie waarin een product of dienst meer waard wordt door de
uitstraling of de beleving ervan dan door de inhoud. Bijv. op insta staan veel mensen liever met een
koffie van de Starbucks dan bij de Hema.
De werkgelegenheid in de creatieve sectoren zoals media, marketing en design. Creatieve stad.
Amsterdam en Utrecht zijn de meest creatieve steden van Nederland.
Scienceparken: bedrijventerrein met kennisintensieve bedrijven, veel technisch. Vaak werken
deze nauw samen met een Universiteit.
Broedplaatsen: vernieuwde en artistieke bedrijven bij elkaar. Veel creativiteit.
Veel steden willen deze 2 bij elkaar, zo kan de economie groeien.
De aantrekkingskracht van grote steden gaat ten koste van het landelijk gebied en steden aan de
‘randen’ van Nederland. Ook jongeren weg voor studie of werk, en ze komen niet meer terug om een
gezin te starten. Demografische krimp.
Paragraaf 4.3:
Ruimtelijke ordening zijn alle regels die er bestaan over de inrichting van ruimte: wat mag waar?
Denk hierbij aan de plaats van huizen, ruimte voor (nog groeiende) bedrijven, windmolens en
zonnepanelen, genoeg groen en recreatie.
De overheid bestaat uit verschillende lagen:
Nationaal schaalniveau: rijk zorgt voor de nationale belangen zoals economie, snelwegen
en behoud van natuur en cultuur.
Regionaal schaalniveau: 12 provincies landschap en groen rondom de steden
Lokaal schaalniveau: de 342 gemeenten verantwoordelijk voor woningbouw en
bedrijventerreinen.
Onder de omgevingswet valt alles wat de fysieke omgeving betreft: kappen van bomen, versterking
van een dijk of het bouwen van een woonwijk. Gemeenten streven vooral hun eigen belangen na en
dat is niet handig; projectontwikkelaars willen graag duurdere huizen zodat ze winst maken, maar er
moet ook genoeg goedkoop zijn. Door deze botsingen is een onderdeel van de omgevingswet: de
verplichte inbreng vooraf van maatschappelijk organisaties en het bedrijfsleven bij ruimtelijke
plannen, van de overheid. Als burgers met plannen willen komen heet de burgerparticipatie.
In beleidsstukken of visies worden de prioriteiten vastgelegd voor de komende jaren of decennia. Die
prioriteiten kunnen veranderen, daarbij veranderd ook het ruimtelijk beleid (de plannen van de
overheid voor het gewenste huidige en toekomstige gebruik van de ruimte in Nederland).
Er is een NOVI – nationale omgevingsvisie vastgesteld die zich richt op 2050, het is een beleidsstuk
van de Rijksoverheid waarop de ruimtelijke ordening gebaseerd wordt. De uitgangspunten zijn:
natuur, milieu, duurzame economische groei en gezondheid. Deze visie wordt uitgewerkt op lagere
bestuurlijke niveaus: provincies, gemeentes en waterschappen, in overleg met maatschappelijke
partijen en ondernemers.
