Tumors ontstaan door imbalans celdeling en -differentiatie of -dood
Kanker: abnormale vorm weefselgroei -> groeiende weefselmassa = tumor -> cellen in deze massa
zijn balans tussen celdeling en -differentiatie of -dood kwijt
2 types te onderscheiden naar gelang het groeipatroon:
Goedaardige tumor: groeien in wel omsloten regio en zijn vrij ongevaarlijk
Kwaadaardige tumor: kunnen ander weefsel binnendringen en via de bloedstroom
verspreiden naar afgelegen delen van het lichaam = kanker!!
Kankercellen groeien onafhankelijk van substraat en celdensiteit
Bijzondere eigenschappen kankercellen:
Hechtingsonafhankelijke groei = Kankercellen groeien goed op stevig oppervlak alsook in
vloeibaar of halfzacht medium kunnen zo beschermingsmechanisme omzeilen
Desiteitsonafhankelijke groei = kankercellen stoppen niet met groeien als ze een monolaag
vormen waarin alle cellen contact maken met elkaar
Kankercellen zijn onsterfelijk door telomeerstabilisatie
Kankercellen zijn ongevoelig voor replicatieve limiet en kennen een virtueel onbeperkt
delingspotentieel
In kankercellen worden mechanismen gereactiveerd om het verlies van telomeersequenties bij elke
deling te bufferen zodat de kritieke verkorting nooit bereikt wordt
Defecten in signaaltransductie en celcyclusregulatie dragen bij
Kankercellen omzeilen groeistimuli door wijzigingen in hun signaaltransductie die ervoor zorgen dat
ze continu gestimuleerd worden om te delen.
Interne en externe checkpoints werken niet. De aanwezigheid van DNA-schade (intern checkpoint)
wordt genegeerd in kanker -> ongevoeligheid groeistopsignalen -> zetten hierdoor veel minder
zelfdoding in
KANKERCELLEN VERSPREIDEN ZICH
Angiogenese is essentieel voor tumorgroei
Tumoren bevatten een dens netwerk van bloedvaten. Zonder deze bloedvaten kan een tumor niet
groeien. Angiogenese gebeurt via kleine oplosbare moleculen: VEGF en FGF welke binden op
receptoren van endotheliale cellen waardoor ze delen en matrix metalloproteïnen (MMPs)
secreteren.
Kankercellen verspreiden zich via invasie en metastasis
Invasie: directe migratie en penetratie van kankercellen in naburig weefsel
Metastase: de mogelijkheid van kankercellen om in de bloedstroom te geraken en zo lange afstanden
af te leggen om op een totaal andere plaats nieuwe tumoren of metastases te vormen
, Het immuunsysteem beïnvloedt tumorgroei en metastase
Immune surveillance theory: vernietiging van kankercellen door het immuunsysteem is een routine
proces en kanker reflecteert de occasionele dysfunctie van dit proces
Kankercellen vinden voortdurend wegen om immuundestructie te ontwijken:
Heterogeniteit: tumoren bestaan uit heterogene groepen van cellen met verschillende
antigenen
Targeting: sommige kankercellen gaan de directe confrontatie met immuuncellen aan
Afscherming: tumoren bedden zich in een dens ondersteunend weefsel dat hen afschermt
van immuunaanvallen
Proliferatie: sommige kankercellen delen gewoon zo snel dat het immuunsysteem niet kan
volgen om de groei in te perken
De tumor micro-omgeving
Tumorgroei en -verspreiding wordt bepaald door wisselwerking tussen kankercellen en tumor micro-
omgeving:
Angiogenese wordt gestimuleerd door groeifactoren die worden gesecreteerd door
tumorcellen
Proteasen helpen bij invasie door degradatie van ECM componenten
Migratie en innesteling van kankercellen wordt bepaald door signaalmoleculen en
groeifactoren die worden gesecreteerd door normale cellen van de omliggende weefsels
TGFβ remt celproliferatie en kan afgescheiden worden door zowel de normale cellen als de
kankercellen
DE OORZAKEN VAN KANKER
3 grote factoren:
Chemicaliën
Straling
Virussen
Chemicaliën
Pre-carcinogenen = stoffen die pas carcinogeen worden wanneer ze worden gemetaboliseerd in de
lever
Carcinogenen induceren DNA-mutaties
Ames test = test om de mutagene werking van een chemische stof na te gaan, gebaseerd op het
gebruik van bacteriën die geen histidine meer kunnen aanmaken.
Normaal zullen deze bacteriën niet kunnen groeien op een groeibodem zonder histidine,
maar bij blootstelling aan chemische stof met mutagene werking kunnen random mutaties
ervoor zorgen dat ze toch terug histidine aanmaken waardoor ze wel kunnen groeien op het
substraat
Het aantal individuele kolonies dat groeit op dit substraat is dan een maat voor het
mutagene potentieel
Vb: tabak, alcohol …
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lottehulselmans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,16. Je zit daarna nergens aan vast.