Dit zijn uitgebreide college aantekeningen voor het vak Leer- en onderwijsproblemen aan de Rijsuniversiteit Groningen (PABA5253). Alle colleges staan er in en er zijn veel plaatjes toegevoegd ter verduidelijking.
Leerlingenzorg in het Nederlandse onderwijssysteem
1. Passend en inclusief onderwijs
2. Ontwikkelingsperspectiefplannen, doelen en leerlijnen
3. Evaluatie van passend onderwijs
Inclusief onderwijs
- Salamanca statement UNESCO (1994)
o Elk kind heeft fundamenteel recht op onderwijs
o Onderwijssystemen moeten rekening houden met de brede diversiteit aan
eigenschappen en behoeften van leerlingen
o Kinderen met speciale onderwijsbehoeften moeten toegang hebben tot reguliere
scholen
- VN-verdrag mensen met een handicap (2006)
o Artikel 24
▪ Personen met een handicap hebben toegang tot inclusief hoogwaardig gratis
onderwijs
▪ Dit teken je als land, dan moet je ervoor zorgen dat je hier als land aan voldoet.
Passend onderwijs
- In NLD geen inclusief, maar passend onderwijs
o Elke leerling een passende plek binnen het regulier of speciaal onderwijs
- Wet passend onderwijs (2014)
o Decentralisatie van budgetten
▪ Voorheen: “rugzakje” met geld voor extra ondersteuning
o Decentralisatie van bevoegdheden
▪ Scholen gaan nu zelf over het toekennen van budgetten aan leerlingen.
▪ Een school kan dus het budget naar eigen inzicht besteden. Voorheen werd een
budget aan een specifieke leerling toegewezen. De verantwoordelijkheid ligt dus
nu bij de school zelf.
o Zorgplicht
▪ Plicht om voor elke leerling een passende plek te vinden op de eigen school of
ergens anders.
Samenwerkingsverband: clusters van scholen binnen een bepaalde
regio. Dit wordt ingedeeld op basis van het aantal leerlingen en het type
leerlingen. Hiermee moet ervoor gezorgd worden dat iedere leerling een
passende plek kan vinden dichtbij huis.
Het idee van zo’n verband is dat scholen kennis kunnen uitwisselen.
Ze maken keuzes over het beleid.
Als een leerling niet binnen regulier onderwijs past, moet het
samenwerkingsverband zelf een andere plek kiezen in die regio.
Speciaal onderwijs voor cluster 1 en 2 zijn nog landelijk geregeld. Deze
vallen dus nog niet onder het samenwerkingsverband.
Cluster 1 en 2: in deze kleine groepen is zulke
specifieke ondersteuning nodig dat het niet wenselijk
is om dit regionaal te regelen.
Verschil SBO/SO
- Problematiek
o SBO (speciaal basisonderwijs): lichtere problematiek; extra ondersteuning
o SO (speciaal onderwijs): zwaardere problematiek; specialistische hulp
- 7.2% van leerlingen op het S(B)O
o 2.4% SBO (man : vrouw 2.1:1)
o 4.8% SO (man : vrouw 2.6:1)
o Meer jongens gaan naar het speciaal (basis) onderwijs.
- Wetgeving en kerndoelen
o SBO Wet Primair Onderwijs
▪ Dezelfde leerdoelen als regulier onderwijs
o SO Wet op Expertisecentra
▪ Andere kerndoelen. Deze leerlingen voldoen aan andere leerdoelen dan
leerlingen van het reguliere onderwijs. Ze stromen vrijwel altijd door naar
speciaal voortgezet onderwijs.
Verschillende ondersteuningsvormen
OPP = ontwikkelingsperspectiefplan
TLV = toelaatbaarheidsverklaring (waarom de leerling geen ondersteuning meer kan ontvangen binnen de
eigen instelling).
De basisondersteuning is compleet verschillend per regio. Er wordt nu gewerkt aan een landelijke richtlijn
over wat wij als Nederland als basisonderwijs veronderstellen.
3
, Voorbeeld tentamenvragen Passend Onderwijs
Vraag 1: Wat zijn de belangrijkste wijzigingen in de steun aan leerlingen met ingang van de wet passend
onderwijs?
A. Zorgplicht voor scholen, invoer van ontwikkelingsperspectiefplannen, speciaal onderwijs in
clusters
B. Decentralisatie van budgetten, decentralisatie van bevoegdheden, zorgplicht voor scholen
C. Invoer van rugzakjes, zorgplicht voor scholen, opstellen van samenwerkingsverbanden
Vraag 2: Een leerling met een visuele beperking heeft specialistische ondersteuning nodig, hoe wordt dit
toegekend?
A. De school kent dit toe dor een OPP op te stellen
B. Het samenwerkingsverband kent dit toe via een TLV
C. Zowel A als B zijn goed
D. Zowel A als B zijn fout
Ontwikkelingsperspectiefplannen
- OPP = ontwikkelingsperspectief plan
o Beschrijven wanneer een leerling extra ondersteuning nodig heeft
o Verwachtingen moeten altijd zo hoog mogelijk zijn om te voorkomen dat we hele jonge
leerlingen al gaan stigmatiseren.
- Doel = doelgericht plannen van het onderwijs op basis van hoge en realistische verwachtingen
- Bevat 3 elementen (vastgelegd in Wet passend onderwijs 34.7)
o Verwachte uitstroombestemming met onderbouwing
▪ VSO-arbeid of praktijkonderwijs
• Leerlingen waarvan verwacht wordt dat ze niet in staat zijn om de
startkwalificatie te halen.
▪ Vmbo-bb/kb of vmbo-gl/tl (evt. met lwoo = leerweg ondersteunend onderwijs)
• Lwoo = kleinere klassen, begeleiding etc.
▪ Havo, vwo of VSO-diplomagericht
• Als doel om daadwerkelijk een diploma te halen.
o Belemmerende en bevorderende factoren
▪ Onderwijs (school/leerkracht)
• Een leerling kan het moeilijk hebben (geen vrienden o.i.d.) maar het kan
ook een beschermende factor zijn als de leerling goed in de klas ligt.
▪ Leerling
• Cognitieve vaardigheden, motivatie etc.
▪ Omgeving
• Onderwijsondersteunend gedrag van de ouders, opvoedomgeving
▪ Al deze factoren kunnen van invloed zijn op het doel dat gesteld wordt in het
OPP.
o Beschrijving van te bieden ondersteuning
▪ Afspraken over de begeleiding/toetsing/duur
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aniquetuinstra. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
