Samenvatting H1: What is GIS?
GIS heeft bijzondere waarde wanneer er ruimtelijke vragen over locatie, patronen, trends,
voorwaarden en implicaties beantwoord moeten worden.
De algemene vragen die m.b.v. GIS beantwoord kunnen worden zijn:
1. Waar zijn bijzondere kenmerken te vinden?
2. Welke geografische patronen bestaan er?
3. Waar hebben veranderingen plaatsgevonden gedurende een bepaalde periode?
4. Waar zijn bepaalde voorwaarden van toepassing?
5. Wat zullen de ruimtelijke gevolgen zijn als een organisatie bepaalde actie onderneemt?
In box 1.1 hebben deze vijf vragen betrekking op The Happy Valley. (een voorbeeld dus)
Aan de hand van drie casestudies (the NIREX, Zdarske Vrchy, house hunting) wordt uitgelegd
dat GIS kan dienen als een beslissingsondersteunend systeem. (3 voorbeelden dus).
De toepassingsgebieden van GIS zijn te lezen in tabel 1.1 op p. 17.
Deze toepassingsgebieden zijn verdeeld over vijf hoofdactiviteiten:
1. sociaal-economisch/overheid (o.a. gezondheidszorg, lokale overheid).
2. defensie agentschappen (o.a. doelplaats identificatie, veiligheid en antiterrorisme).
3. handel en zaken (o.a. verzekeringen, marktaandeel analyse).
4. utilties (o.a. dienstverlening, telecommunicatie).
5. milieu management (o.a. vervuiling controle, middelenbeheer).
Drie definities van GIS:
‘… the study of the fundamental issues arising from the creation, handling, storage and use of
geographic information (Longley) and ‘.. it examines the impact of GIS on individuals and
society and the influences of society on GIS (Goodchild).’
1. een computersysteem dat gegevens kan bewaren en gebruiken om plaatsen op het oppervlak
van de aarde te beschrijven
2. een set van tools voor het verzamelen, opslaan, ophalen, transformeren en weergeven van
ruimtelijke gegevens uit de echte wereld voor een bepaalde set van doeleinden
3. een systeem voor het vastleggen, opslaan, controleren, integreren, manipuleren, analyseren en
weergeven van ruimtelijke gegevens die verwijzen naar de aarde
Deze definities van GIS bestrijken drie belangrijke componenten:
1. ze onthullen dat GIS een computer systeem is
2. ze vertellen ons dat GIS gebruik maakt van ruimtelijk of geografische gegevens
3. ze vertellen ons dat GIS diverse managementtaken en analyses verricht van deze gegevens,
met inbegrip van hun input en output.
Volgens het departement van het milieu moet een goed ontworpen GIS voorzien in:
1. snel en gemakkelijk toegang tot grote hoeveelheden gegevens mogelijk maken
2. het vermogen om:
- details te selecteren per gebied of thema
- een dataset met een ander te linken of samen te voegen
- ruimtelijke kenmerken van gegevens te analyseren
- specifieke kenmerken of eigenschappen in een gebied te zoeken
- gegevens snel en goedkoop te updaten
- gegevens te modelleren en alternatieven te beoordelen
3. output mogelijkheden (kaarten, grafieken, adreslijsten en samenvatting statistieken)
aanpassen aan de bijzondere behoeften.
,Kortom, GIS kan gebruikt worden om waarde toe te voegen aan ruimtelijke gegevens.
Volgens Burrough heeft GIS 3 belangrijke elementen:
1. hardware
2. software modules
3. een goede organisatorische context
Geographic Information Science:
- de wetenschap achter GIS-technologie.
- de studie van de fundamentele vraagstukken die voortvloeien uit de oprichting, behandeling,
opslag en het gebruik van geografische informatie.
- onderzoekt de gevolgen van GIS op individuen en de maatschappij en de invloeden van de
samenleving op GIS.
De 6 componenten van GIS:
1. het computersysteem (hardware en besturingssysteem)
2. de software
3. Dataware - ruimtelijke gegevens
4. gegevensbeheer
5. analyseprocedures
6. Humanware - mensen die GIS bedienen
Vier elementen die essentieel zijn voor een doeltreffende GIS operatie:
1. de aanwezigheid van een processor met voldoende vermogen om de software te besturen
2. voldoende geheugen voor de opslag van grote hoeveelheden data
3. een kleurenscherm van goede kwaliteit en met een hoge resolutie
4. data input en output apparaten (scanners, toetsenborden, printers, plotters, digitizers)
Ruimtelijke gegevens:
- worden gekenmerkt door: informatie over de positie, verbindingen met andere functies en
details over niet-ruimtelijke kenmerken.
- moeten worden vereenvoudigd voordat ze kunnen worden opgeslagen in de computer
door: alle geografische kenmerken in drie fundamentele entiteittypen (punten, lijnen en
gebieden) te splitsen. (zie figuur 1.17 op p.23)
Twee modellen om voorstellingen van real-world verschijnselen in GIS te houden:
1. Het rastermodel: van toepassing wanneer op afstand gemaakte beelden worden gebruikt; de
meest geschikte keuze voor het modelleren van continue geografische verschijnselen zoals
sneeuwhoogte. (zie figuur 1.17 op p.23)
2. Het vectormodel: geschikt voor het koppelen van afzonderlijke geografische entiteiten, zoals
weg- en riviernetwerken en administratieve grenzen. (zie figuur 1.17 op p.23)
GIS moet 2 twee soorten gegevens hanteren:
1. grafische gegevens: beschrijven de ruimtelijke kenmerken van de real-world feature die
gemodelleerd wordt
2. niet-ruimtelijke kenmerk gegevens: beschrijven wat de features vertegenwoordigen en
vertellen de computer wat een bepaalde set van entiteiten vertegenwoordigt
Database management systeem (DBMS): een set van computerprogramma's voor het
organiseren van informatie, wat de kern van een database zal worden.
Een ideale GIS database management systeem moet:
- ondersteuning verschaffen aan meerdere databases
- efficiënte bijwerking toestaan
- herhaalde informatie minimaliseren
, - onafhankelijkheid, veiligheid en integriteit van gegevens toestaan
GIS is in staat om:
- ruimtelijke gegevens te transformeren
- ruimtelijke analyses uit te voeren, die GIS onderscheidt van andere vormen van
informatiesystemen
Aronoff classificeert GIS analyseprocedures in 3 types:
1. procedures die gebruikt worden voor opslag en herstel
2. beperkte zoekopdrachten waardoor de gebruiker kan kijken naar patronen in hun gegevens
3. modelleringprocedures of functies om te voorspellen welke gegevens er zullen zijn op een
andere tijd en plaats
De vorm van de uitvoer van gegevens dat gebruikt zal worden is afhankelijk van:
1. kosten beperkingen
2. het publiek aan wie het resultaat is gericht
3. de output faciliteiten
De meeste GIS output is in de vorm van kaarten. Het is het beste om GIS output duidelijk en
eenvoudig te houden.
Mensen zijn een belangrijk onderdeel van GIS, omdat zij het systeem moeten plannen,
implementeren en exploiteren en beslissingen moeten nemen op basis van de output.
Niet alle GIS zijn succesvol. Er zijn aanwijzingen dat veel systemen falen en onderbenut zijn.
Dus wegens de problemen rond hoe een systeem te kiezen en hoe deze succesvol uit te voeren
is onderzoek nodig.