Verantwoordingsverslag
Studentnummer:
Klas:
Studieonderdeel: Beroepsopdracht 3
Naam docent:
Datum:
Hogeschool van Amsterdam
Faciliteit Onderwijs en Opvoeding
Opleiding Pedagogiek voltijd
‘’Je kunt je planten niet dwingen om te groeien, je kunt wel de juiste condities
voor groei creëren’’
‘Mijn eerste ervaring om als aspirant pedagoog in een gezin huisbezoeken af te leggen, heb
ik als zeer indrukwekkend ervaren.’
‘Dit zegt over mij als pedagoog, dat ik leiding durf te nemen en positief betrokken ben door
het tonen van belangstelling.’
Inhoud
1
,Table of Contents
Inleiding..................................................................................................................................................3
Hoofdstuk 1: Schets van het gezin..........................................................................................................4
Hoofdstuk 2: Opzet van onderzoek........................................................................................................6
Hoofdstuk 3: Onderzoeksresultaten.......................................................................................................8
Hoofdstuk 4: Conclusie en reflectie......................................................................................................11
Literatuurlijst........................................................................................................................................14
Bijlagen.................................................................................................................................................16
Bijlage 1: Ondertekend toestemmingsformulier van ouders:...........................................................16
Bijlage 2: Plan van aanpak:...............................................................................................................17
Bijlage 3: Interviewvragen:...............................................................................................................18
Bijlage 4: Samenvatting van het interview over 4 elementen van Triple P + een verbatim van het
interview over 1 element Triple P:...................................................................................................19
Bijlage 5: Uitwerking dagelijkse routine (schooldag):.......................................................................24
Bijlage 6: Uitwerking sociogram:......................................................................................................25
Bijlage 7: Uitwerking observatie:......................................................................................................26
Bijlage 8: Diversiteitscirkel................................................................................................................28
Bijlage 9: Bewijs deelname APA cursus:...........................................................................................29
2
,Inleiding
Naar aanleiding van beroepsopdracht 3 van de opleiding ‘Pedagogiek’ aan de Hogeschool
van Amsterdam heeft het onderzoek plaatsgevonden. Het doel van dit onderzoek is om aan
te tonen dat de onderzoeker de opvoedsituatie van een gezin in beeld kan brengen. Tijdens
het onderzoek is er een onbevangen houding aangenomen en is er informatie gekoppeld
aan diverse literaire bronnen, waardoor het onderzoek nauwkeurig is uitgevoerd.
De hoofdvraag die centraal staat in dit onderzoek is: Hoe geeft het gezin vorm aan de
opvoeding van het kind gegeven haar ontwikkelingsfase? Ook zijn er hierbij 4 deelvragen
geformuleerd. De deelvragen luiden als volgt: Hoe geeft het gezin vorm aan de opvoeding
volgens Triple P en opvoedstijl? Hoe ziet de dagelijkse routine van het gezin eruit? Hoe ziet
het netwerk van het gezin eruit? En hoe ziet de zelfredzaamheid van het kind eruit?
Tijdens het onderzoek zijn er 3 huisbezoeken afgelegd bij een eenoudergezin met een kind.
Tijdens de huisbezoeken is er informatie verkregen door het inzetten van meerdere
onderzoeksinstrumenten: een interview, sociogram, dagelijkse routine en observatie. Door
middel van de onderzoeksinstrumenten, zijn het antwoord op zowel de hoofd- als de
deelvragen beantwoord. De belangrijkste bevinding uit het onderzoek is, dat de metingen
niet valide, maar wel betrouwbaar zijn.
Een metafoor die het gezin beschrijft, is: ‘’Je kunt je planten niet dwingen om te groeien, je
kunt wel de juiste condities voor groei creëren’’. Hiermee wordt bedoeld dat ouders
essentieel zijn voor de ontwikkeling van een kind. En dat het bieden van positieve
ondersteuning hierbij een grote rol speelt.
Het belangrijkste leerpunt uit dit onderzoek is, dat een goede voorbereiding vooraf aan het
onderzoek vereist is. Door een goede voorbereiding voorafgaand aan het onderzoek, is er
een goede basis aanwezig en kan er tijdens het uitvoeren van het onderzoek veel informatie
verkregen worden.
3
, Hoofdstuk 1: Schets van het gezin
Voor het uitvoeren van het onderzoek, zijn er 3 huisbezoeken afgelegd bij een
eenoudergezin in Amsterdam. Dit gezin bestaat uit een moeder en haar 5-jarige dochter.
Een belangrijk element dat centraal staat binnen dit gezin, is ‘zelfredzaamheid’.
De moeder heeft een universiteit diploma op zak en vindt het belangrijk om haar kind de
optimale ondersteuning te bieden om haar een goede toekomst te waarborgen.
Het kind is 5 jaar oud en zit op een reguliere basisschool in Amsterdam, die gericht is op het
hindoeïsme. Hier is een bewuste keuze voor gemaakt, aangezien het gezin religieus is en
het hindoeïsme hierbij centraal staat.
Tijdens het verrichten van de huisbezoeken, zijn de volgende opvoedingsopgaven
geanalyseerd:
De opvoedingsopgave ‘het bieden van structuur’ is terug te zien binnen het gezin, doordat er
een concreet dagelijkse routine is waar de moeder zich elke dag aan houdt. De
voorspelbaarheid en duidelijkheid van een vaste structuur in de dagen wordt door veel
kinderen als prettig en veilig ervaren (Vos, 2021).
Ook de opvoedingsopgave ‘het stellen van duidelijke grenzen’ is terug te zien. Doordat de
moeder duidelijke consequenties stelt aan ongewenst gedrag, is het duidelijk welke regels er
in het huis gelden. Grenzen bieden een kind houvast en duidelijkheid (cjgrijnmond.nl, 2022).
Daarnaast is de opvoedingsopgave ‘het geven van informatie en uitleg’ terug te zien.
Doordat de moeder uitleg geeft waarom iets niet mag, begrijpt het kind sneller wat de
consequenties kunnen zijn. Hierdoor kunnen kinderen straf voorkomen door binnen de
grenzen te blijven en zich bij ongewenst gedrag snel te herstellen
(wijkteamswerkenmetjeugd.nl, 2021). Uit de observatie blijkt dat het kind legoblokjes had
rondgeslingerd en de moeder aangaf wat de gevolgen hiervan kunnen zijn.
Tot slot, is de opvoedingsopgave ‘het bieden van emotionele ondersteuning’ merkbaar
binnen het gezin. De moeder laat haar kind merken dat ze van haar houdt door positief te
reageren als ze iets goed doet. Ook liet moeder weten dat ze een boekje voorleest voor het
slapengaan. Dit helpt het kind om gevoelens van anderen te herkennen (opvoeden.nl, 2016).
Tijdens het verrichten van de huisbezoeken, is er vastgelegd welke ontwikkelingstaken er
aanwezig zijn. Het analyseren van de situatie van een gezin aan de hand van
ontwikkelingstaken helpt een compleet beeld te vormen van het leven van een cliënt (Bolt,
2017).
De volgende ontwikkelingstaken zijn geanalyseerd:
De ontwikkelingstaak ‘omgaan met volwassenen’ is een taak die het kind gemakkelijk afgaat.
Zij gaat goed om met volwassenen door te luisteren naar wat er gezegd wordt. Dit blijkt uit
de observatie, doordat het kind tijdens het eten van tafel ging maar gelijk weer aanschoof op
het moment dat haar moeder aangaf dat dit niet netjes is. Dit toont aan dat kinderen in staat
zijn te begrijpen wat hun ouders van hen verwachten (jebentmama.nl, 2022).
Ook de ontwikkelingstaak ‘omgaan met eigen lichaam’ is een taak die het kind voldoende
uitvoert. Zo blijkt uit het interview met de moeder, dat het kind zich zelfstandig kan
aankleden. Zelfstandigheid geeft een kind een gevoel van eigenwaarde en vertrouwen
(kijkopontwikkeling.nl, 2018).
Daarnaast is het kind zelfstandig in staat de ontwikkelingstaak ‘invullen van vrije tijd’ uit te
voeren. Tijdens het spelen testen kinderen zichzelf uit en gaan er steeds nieuwe werelden
4
