Hoofdstuk 1 Van biologisch positivisme naar biosociale criminologie
Link met geziene leerstof
Linken met inleiding tot de criminologie
1. Inleidende bedenkingen
De criminologie is een jonge discipline
- En voor een lange tijd werd deze beïnvloedt door het biologisch positivisme
- Griekse filosofen dachten na over de problemen inzake de menselijke natuur en sociale orde
- Verlichtingsfilosofen dachten dat de criminaliteitspreventie het best gebeurde door de
kosten-batenanalyse van mensen te beïnvloeden
o Het belang van verlichtingsdenkers is groot voor de criminologie en ze hadden een grote
invloed op het strafrechtelijk beleid. Hun invloed is te zien op het strafrecht door de
preventie via dreigen met straf.
- Jeremy Bentham dacht dat het bereiken van nutsmaximalisatie en het vermijden van pij de 2
belangrijkste factoren waren die menselijke beslissingsprocessen beïnvloeden.
Biosociale etiologische criminologie
BET: een stroming waarin oorzaken en wetmatigheden gezicht worden: link wordt tussen
biologische factoren en criminaliteit
Bestudeerd biosociale interacties
Is een evolutiebiologie van criminaliteit, bestraffing, sociaal gedrag,…
2 soorten benaderingen Classicisme en het Positivisme
Classicisme
- Gaan uit van een vrije wil en een kosten en baten analyse
- Toen had men nog geen info over de geest en hoe het brein werkte
Positivisme
- BET: de positieve wetenschappen die op zaak gaan naar verbanden.
- Het 19de-eeuws positivisme gaat uit v/h idee v/h empirisch nagaan of theoretische ideeën
stroken met een observeerbare realiteit.
o Dit verklaart de interesse van criminologen in de toepasbaarheid van wetmatigheden
voor de verklaring van sociale fenomenen waaronder delictgedrag. De aandacht
verschuift v/d daad naar de persoon v/d dader en diens kenmerken
, - Probleem 19de-eeuwse: het te eenvoudig denken v/e onderscheid te kunnen maken tussen
daders en slachtoffers
- Is het meest dominant
- De school zijn doel was om op zoek te gaan naar een aantal kenmerken die vaker terugkeren
bij daders, die recidieven beïnvloeden
- Men had het idee van herkennen van wetmatigheden zou moeten betekenen dat we
investeren in bepaalde kenmerken waardoor een samenleving minder delinquent gedrag zou
vertonen
- Was deterministisch
- Kwam voor in verschillende vormen
o Biologisch positivisme
o Psychologisch positivisme
BET: is een stroming die oorzaken en wetmatigheden voor delictgedrag zoekt in het
individu vanuit een specifiek psychologische invalshoek
o Sociologisch/sociaal positivisme
BET: is een stroming die oorzaken en wetmatigheden voor delictgedrag zoekt in de
sociale leefomgeving
Biologische positivisme
BET: is een stroming waarin de oorzaken en wetmatigheden van daderschap gezocht worden
in het individu en een link wordt gelegd tussen biologische factoren en delictgedrag.
o Biologische factoren als in erfelijke en constitutionele ( door de lichaamsbouw bepaald)
factoren
Zorgde voor de wetenschappelijke revolutie in de criminologie door de systematische
empirische aanpak.
De oorsprong ligt in de frenologie met name de fysiognomie met
o Stichter: Jean Baptiste Della Porte 1535-1615. Hij onderzocht lijken van veroordeelden
en onderzocht hun samenhang met hun uiterlijke lichaamskenmerken.
o Beschreven kenmerken waren: lange wenkbrauwen, grote lippen, primitieve schedels
o Johan Kaspar Lavater was 1 van Della Porte zijn 1ste volgelingen die beweerde crimineel
gedrag te herkennen in de schele blikken van daders.
o Frenologie ging ervan uit dat bepaalde gedragingen in bepaalde delen v/d hersenen
geconcentreerd waren.
o Franz Joseph Gall Tiefenbronn ontwikkelde de cranioscopie; het was de studie v/h
meten v/d schedels
Zijn opvolgers Johan Spurzheim doopte de cranioscopie om in frenologie
De bekendste figuren die deze school verdedigde waren
o Cesare Lombroso
o Raffaele Garofalo
o Enrico Ferri
, Er was een probleem met de wijze waarop criminologen kennis maakten met de evolutietheorie
van Darwin, er was misinterpretatie; men focuste vnl op het survival of the fittest en dit heeft de
biologische of antropologische scholen sterk beïnvloed.
- De evolutietheorie beschrijft het proces waarbij erfelijke eigenschappen binnen een populatie
van organismen veranderen doorheen generaties als gevolg van genetische variatie,
voortplanting en natuurlijke selectie. Het idee is dat ouders bepaalde erfelijke eigenschappen
kunnen doorgeven aan hun nakomelingen.
- Biologische deterministen/positivisten meenden dat de criminele mens niet was aangepast
aan de moderne omgeving
- Biologische positivisme ziet biologische afwijking als de basis van recidivisme en criminaliteit:
atavisme: voorouderlijke kenmerken blijven vertonen bij huidige mensen
o Ze zagen ze als mensen zonder vrije wil
o Mensen die recidieven zagen ze als mensen die gedegenereerd zijn en dus in vroegere
stadia van ontwikkeling zit. Door grote recidive waren ze tot een criminele carrière
gedoemd.
- Het biologisch positivisme zorgde voor een zwart wit beeld: dader VS wetsgetrouwe burger.
Hierdoor zag men daders als een aparte categorie en ging men hen dus ook niet straffen maar
behandelen na het plegen van criminele feiten.
Eugenetica
- Aanhangers v/h positivisme maakte het begin mee in het begin v/d 20 ste eeuw.
- INHOUD: het is het onderzoek naar het verbeteren v/d genetische kenmerken in een
bevolkingsgroep
- Het werd uitgevonden om armoede en ziekten te bestrijden maar werd later gebruikt om
minderwaardige groepen/rassen uit te sluiten. Bij het nationaalsocialisme in Duitsland en f-
het fascisme in Italië sprak men van rasverbetering of soortveredeling.
o Er waren op grote schaal sterilisatiepraktijken voor mensen die niet aan hun normen
voldeden. Het nazisme maakte op grote schaal misbreuk van eugenetische inzichten
waardoor het nooit meer zijn slechte naam kwijtraakt
- Vandaag heet het transhumanisme met als doel de optimalisatie v/d wetenschappelijke
kennis over de menselijke soort. Hierbij blijft de mens menselijk maar overstijgt zij zichzelf
door het realiseren van nieuwe mogelijkheden voor zijn menselijke natuur
- Zwakzinnigen waren het vroegste doel van screening en sterilisatie aangezien men dacht dat
zwakzinnigheid ervoor zorgde dat men de gevolgen v/h eigen handelen niet begreep.
o Zwakzinnigheid kwam ook in bepaalde families meer voor. Het werd dus doorgegeven
door genetische of culturele transmissie. Door het atavisme geloofde men in de
biologische overerving
, Belang van Lombroso zijn werk en dat van anderen ligt vooral in hun fundamenteel instrument van
empirisch onderzoek: het wetenschappelijke en deterministische methode die de studie van
daderschap mogelijk maakt door de analyse van iedere dader in het bijzonder.
- Ze bestudeerden de determinerende constitutionele elementen: de organische fysiologische
en biologische kenmerken
2. De vroege criminele antropologie van Lombroso
Lombroso
Was lid v/d biologische school of lid v/d criminele antropologie
Werk: L’Uomo Delinquente waarin hij de dader als uitgangspunt nam. Delictgedrag was onder
andere te verklaren door de afwijkende pathologische toestand v/d dader. Hij wou een
typologie opstellen op basis v/d studie v/d pathologie van daders
Heeft historisch belang want in tegenstelling tot daarvoor probeerde hij zijn ideeën te
onderzoeken op basis van gevangenissen
Had een empirische traditie gestart: het toetsen van hypothesen
Idee: uiterlijke kenmerken/stigmata die wijzen op degeneratie en wijzen op het bestaan van
voorouderlijke kenmerken. Hij legde hierbij de nadruk op de criminele antropometrie
o Criminele antropometrie baseert zich op de afmetingen en verhouding v/h menselijk
lichaam om daders te onderscheiden.
Voorlopers: Fysionomie;
o BET: dachten dat de studie v/d botten en knobbels op menselijke schedel konden
gebruikt worden ter identificatie van bepaalde plaatsen op het brein waar bepaalde
soorten activiteiten plaats vonden
Sprak v/d geboren crimineel: was de hedendaagse verschijning v/d primitieve mens die op
een deterministische wijze crimineel werd. Hij verklaarde dit met het atavisme: de terugkeer
van bepaalde voorouderlijke kenmerken
o Je had ook de occasionele en passionele crimineel die hij introduceerde.
Was een biologische determinist maar was zo slim om te beseffen dat er ook sociale oorzaken
waren van gedrag
Werd met gelijkaardig onderzoek tegen gesproken
o Belangrijk: Charles Goring : was iem die Lombroso zijn ideeën met veel meer gegevens
ontkrachte en zei dat hij totaal niet overeenstemmen de klassieke ideeën van Lombroso
met zijn werk ‘ the English convict’. Hij wees er op dat de meeste v/d gedetineerden die
Lombroso onderzocht geen atavistische kenmerken had
Beschouwde vrouwen en zwakzinnigen als aparte groep van misdadigers
Als positivist zag hij ook in de mens wetmatigheden en vernietigde hij het concept vrije wil
3. De criminologie van Enrico Ferri
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nolwennheyvaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
