Dit is een duidelijke samenvatting van Hoofdstuk 2: Rechtsstaat t/m paragraaf 4. In deze samenvatting staat alles wat je moet weten om een heel mooi cijfer te halen op je school Examen!
[Meer zien]
Laatste update van het document: 8 maanden geleden
2.1 Wat is een rechtsstaat?
Regels en normen komen vaak voort uit gewoonten, tradities en geloof. Rechtsnormen zijn
gedragsregels die door de overheid wettelijk zijn vastgelegd. Het totaal van alle wettelijk
vastgestelde regels noemen we het recht. Rechtsnormen laten het maatschappelijke leven
geordend verlopen. Er zijn ook rechtsnormen die aansluiten bij waarden en normen die we
in een samenleving met elkaar delen. De waarde respect sluit bijvoorbeeld aan bij de norm
dat je er tijdens een ruzie niet zo maar op los slaat. Die zie je terug in het wettelijke verbod
op mishandeling.
Binnen het recht bestaan verschillende rechtsgebieden, met als belangrijkste onderscheid
het verschil tussen publiekrecht en privaatrecht. Het publiekrecht regelt de relatie tussen
burgers en overheid. Hiertoe behoort onder meer het strafrecht, dat bepaalt welk gedrag
strafbaar is. Aan de andere kant heb je het privaatrecht of burgerlijk recht, dat regelt hoe
burgers onderling met elkaar omgaan. Onder ‘burgers’ verstaat het privaatrecht ook
verenigingen of bedrijven. We spreken in dit verband van rechtspersonen. Het privaatrecht
bepaalt hoe je een vereniging opricht maar zaken zoals een huwelijk, echtscheiding en
erfenis horen ook bij dit rechtsgebied. Bij het privaatrecht gaat het steeds om rechten en
plichten: Als je een huis huurt, moet je op tijd je huur betalen.
Het is belangrijk dat rechtsnormen zo veel mogelijk overeenkomen met de opvattingen die
wij als burgers hebben over goed en kwaad: ons gevoel van rechtvaardigheid. We zullen ons
er dan eerder aan houden. Bijvoorbeeld een verbod op mishandeling is voor de meeste
vanzelfsprekend. Toch kunnen regels ingaan tegen ons rechtvaardigheidsgevoel. Soms is de
hele samenleving het niet eens met de geldende regels en eist verandering het recht is in
beweging wetten veranderen mee met onze opvattingen. Bijvoorbeeld de erkenning van
het homohuwelijk. Aan veel rechten en wetten die we nu hebben, gaat een lange
geschiedenis vooraf.
Eeuwenlang had de Europese bevolking nauwelijks rechten: Koningen konden doen wat ze
wilden en mensen werden zonder proces opgepakt en opgesloten. In de achttiende eeuw
kwam er steeds meer verzet tegen dit onrecht. In Frankrijk werd tijdens de Franse Revolutie
(burgers kwamen in opstand) de ‘Verklaring van de Rechten van de Mens en van de Burger’
opgesteld, die moest zorgen voor een rechtvaardiger en gelukkiger samenleving. Met het
vastleggen van de rechten van ieder mens, zoals het recht op vrijheid, bezit en veiligheid,
was het idee van de rechtsstaat geboren een rechtssysteem waarin burgers door
grondrechten worden beschermd tegen machtsmisbruik en willekeur.
In een rechtsstaat heeft de overheid twee kerntaken, namelijk rechtshandhaving en
rechtsbescherming.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper IlseAerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
