In dit document staan de aantekeningen van de hoor- en sommige werkcolleges. Het vak wordt in het eerste jaar van rechtsgeleerdheid aan de RUG behandeld en wordt als een lastig vak ervaren. Deze aantekeningen zullen je erbij helpen! Veel gebruik gemaakt van overzichtelijke kleur markeringen bijv.
Bestuursrecht 1
Bonusopdracht op woensdag 8 maart 2023 tussen 15:30-17:00 uur in de Aletta Jacobshal
Week 1
Wat is bestuursrecht?
Bestuursrecht is het recht van, voor en tegen het overheidsbestuur burger moet zich
kunnen verzetten tegen de activiteiten van het bestuur.
Relatie en rechtsverhouding tussen bestuur en de burger staat centraal
Het behartigen van het algemeen belang staat voorop
Het recht van het bestuur instrumenten waarmee de overheid bestuurt ge- en verboden.
Het recht voor het bestuur normen waaraan de overheid gebonden is, wet en
(ongeschreven) recht(-sbeginselen)
Het recht tegen het bestuur Inspraak en rechtsbescherming tegen het bestuur.
Zienswijzen, bezwaar, beroep en hoger beroep.
Kenmerken bestuursrecht:
Monopolie positie bestuur
Exclusieve publiekrechtelijke bevoegdheden
Eenzijdige beslissingen
Ongelijkheid tussen de burger en de overheid
Interventie in individuele rechtspositie burgers concretisering van de algemene regels
in de wet
Belangenafweging is vaak, maar niet altijd, een kerntaak van bestuur. Beleid is belangrijk
ter bewaking van de gelijkheid
Je moet belangen afwegen als de wetgever zegt dat je belangen af moet wegen
als de wet het stelt moet je belangen afwegen. Denk bij deze
belangenafwegingen aan de kinderopvangtoeslagaffaire. Van de belastingdienst
dinges moesten de mensen ALLES laten zien qua kosten die ze zelf hadden
gemaakt, anders HELEMAAL GEEN RECHT op toeslag… Niet eerlijk dus want ze
zeiden dat de wet het zo gesteld had en zij erin mee moesten gaan. De wet gaf
geen ruimte voor belangenafweging en dus was die hier niet mogelijk.
ECLI:NL:RVS:2019:3535 en 3536 : afhankelijk van wat de wetgever bepaalt, dat
moet het bestuur uitvoeren. Uiteindelijk gingen ze er anders naar kijken
aangezien er veel te veel mensen in het nadeel ervan kwamen, ze gingen de
belangen toch wel afwegen.
Algemeen en bijzonder bestuursrecht:
Algemeen: wat saaier, gaat over normen waar het bestuur zich aan moet houden
Bijzonder: bijvoorbeeld kinderopvang dingen, stikstof etc.
Waarom een Awb?
Voorafgaand aan deze wet waren er geen uniforme regels over het hele bestuursrecht
De Awb is een basis voor het algemene bestuursrecht
Ook staat in de Gw dat er een algemene regelgeving voor het bestuursrecht moet zijn
art. 107 lid 2 Gw
,Doelen van de Awb:
1. Bevorderen van eenheid bestuursrecht
2. Systematiseren en vereenvoudigen van het bestuursrecht
3. Codificeren ontwikkelingen
4. Treffen van voorzieningen
Categorieën regels in de Awb
Dwingend art. 3:2 en 3:3 Awb bijvoorbeeld§ Bestuursorgaan gebruikt de bevoegdheid
tot het nemen van een besluit niet voor een ander doel dan waarvoor die is verleend
Regelend bijvoorbeeld art 4:1 Awb Tenzij bij wettelijk voorschrift anders is bepaald...
Aanvullend bijvoorbeeld art. 4:13 Awb Een beschikking dient te worden gegeven
binnen de bij wettelijk voorschrift bepaalde termijn of, bij het ontbreken van zulk een
termijn, binnen een redelijke termijn na ontvangst van de aanvraag
Facultatief bijvoorbeeld art. 3:10 Awb Deze afdeling is van toepassing op de
voorbereiding van besluiten indien dat bij wettelijk voorschrift of bij besluit van het
bestuursorgaan is bepaald.
Legaliteitsbeginsel in het bestuursrecht het handelen van een bestuursorgaan dient te
berusten op een wettelijke grondslag.
Waarom?
Democratisch gelegitimeerd overheidsoptreden
Rechtsgelijkheid door het vaststellen van algemene regels
Rechtszekerheid doordat overheidsoptreden voorspelbaar is
Verstrekken van steun aan burger
Positief overheidsoptreden (Leistungsverwaltung)
In hoeverre is daarover ook een wettelijke grondslag vereist? Gewenst!
Karakter overheidsbeslissing § Wesentlichkeitstheorie
Art. 89 lid 2 en lid 4 Gw
- Voor vaststellen AMvB of Ministeriele Regeling met normen die door
, straffen/sancties worden gehandhaafd is een wettelijke grondslag vereist › Aanwijzingen
voor de Regelgeving (richtlijn)
Methadonbrief (1986)
brief aan alle artsen over ambulante behandeling van verslaafden
huisartsen zouden geen methadon moeten verstrekken indien een gespecialiseerde
instelling kan behandelen.
Dr. Rauwerda houdt zich daar niet aan
inspecteur Kaufmann schrijft een brief: alle apothekers in de wijde omgeving zouden
recepten van Rauwerda moeten weigeren.
HR: er is geen wettelijke grondslag om artsen bindende voorschriften te geven
Methadonbrief is dus een gezaghebbend advies Uit dit arrest volgt: voor
overheidsoptreden feitelijk gebiedend of verbiedend van aard is, is een wettelijke grondslag
vereist.
Fluorideringsarrest (1973)
gemeente Amsterdam wil het drinkwater in Amsterdam fluorideren ten behoeve van de
volksgezondheid (tegengaan tandbederf)
gemeente biedt op slechts 5 plekken ‘gewoon’ drinkwater aan
HR stelt: Fluoridering is een maatregel van zo ingrijpende aard dat het bestuur, zonder
wettelijke grondslag, niet de vrijheid heeft om daartoe over te gaan. Daarbij is relevant dat
het voor burgers praktisch onmogelijk is om op andere wijze in een eerste levensbehoefte te
voorzien
Doel fluoridering dient ander doel dan wettelijke opgedragen taak Namelijk:
zorgdragen voor deugdelijk drinkwater
De rechtsregel hier: Voor overheidsoptreden dat zo ingrijpend is, is een wettelijke grondslag
vereist
Legaliteit en publiekrechtelijke bevoegdheid
Legaliteitsbeginsel
Bepaald overheidshandelen moet op een wettelijke grondslag zijn gebaseerd
Wettelijke grondslag? Wetgever kent publiekrechtelijke bevoegdheid toe
Bevoegdheid moet voldoende specifiek, duidelijk en kenbaar zijn.
Het bestuur verkrijgt de publiekrechtelijke bevoegdheid door:
1. Attributie: toekenning van een nieuwe bestuursbevoegdheid aan een
bestuursorgaan. Dit gebeurt in een wettelijke bepaling aan een
bestuursorgaan.
Twee belangrijke vragen voor de materiele wetgever:
Welk soort bevoegdheid?
- Een regelgevende bevoegdheid (avv)
alleen door de wetgever in formele zin regering + staten generaal
bijvoorbeeld in art. 149 Gemw: gemeenteraad kan verordening vaststellen
- Een beschikkingsbevoegdheid (subsidies, vergunningen, boetes)
Door elke wetgever in materiele zin met regelgevende bevoegdheid
Bijv. in art. 2:16 APV Groningen: B kan evenementenvergunning verlenen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marevanderveer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
