lOMoARcPSD|2668334
, lOMoARcPSD|2668334
Voorwoord
Ik ben X en ik ben werkzaam bij de Justitiële ICT Organisatie (JIO); de ICT- dienstverlener voor het
ministerie van Justitie en Veiligheid. Ik ben werkzaam als projectmanager en verantwoordelijk voor
de ICT-projecten binnen het domein X. Deze opdracht is geschreven in het kader van het afsluiten
van de Masterclass Business Control en Management welke onderdeel is van de MBA voor Business
& IT-professionals.
Veel leesplezier.
1
, lOMoARcPSD|2668334
Samenvatting
X is nationaal en internationaal de toonaangevende specialist op het gebied van geo-data. X levert
de essentiële data, analyses en adviezen die klanten nodig hebben om hun bouwprojecten en
infrastructuur op een veiligere, duurzamere en efficiëntere manier te realiseren en te benutten.
De financiële ratio analyse van de afgelopen 5 jaren laat zien dat de Liquiditeit van X voldoende is, al
wordt er wel een dalende trend geconstateerd. De current ratio (1.2 in 2022) en de quick ratio (1.15
in 2022) tonen aan dat X in staat is om op korte termijn voldoende liquide middelen te creëren om te
voldoen aan haar verplichtingen op korte termijn. X is als organisatie erg solvabel; zo’n 47% van het
bedrijf wordt gefinancierd met eigen geld en 53% met vreemd geld. De algehele rentabiliteit van X is
goed, al scoort X niet heel goed op Rentabiliteit Totaal Vermogen (RTV). X heeft wel een zeer netjes
Rentabiliteit vreemd vermogen (RVV), namelijk 0.1% in 2022. RVV is ook lager dan RTV wat betekent
dat het geleende geld X geld oplevert. X laat verder een positief hefboomeffect zien, wat inhoudt dat
iedere euro totaal vermogen meer oplevert dan een euro aan vreemd vermogen kost. X heeft een
positief werkkapitaal, al zien we wel een dalende trend. De Cash Conversion Cycle van X is erg
teleurstellend, wat te wijten is aan het feit dat het ruim 100 dagen (2022) nodig heeft om het geld te
ontvangen van debiteuren. Ondanks het feit dat de boekwaarde over de afgelopen periode is
gestegen, laat de beurswaarde zien dat het vertrouwen van investeerders in X de afgelopen jaren is
gedaald. Aanbevelingen op basis van de financiële ratio analyse zijn het optimaliseren van het
debiteurenbeheer en het aantrekken van meer vreemd vermogen om optimaal te profiteren van de
hefboomwerking.
De uitwerking van de examencase laat zien dat de investering in Machine A eerder terugverdient is,
echter levert investeren in Machine B het meeste rendement op aan het einde van de totale
periode/levensduur. Op basis van de terugverdientijd (TVT) en Interne Rentabiliteit (IRR) heeft
Machine A de voorkeur, maar machine B heeft de voorkeur kijkend naar de Netto Contante Waarde
(NCW). Omdat de NCW-rekening houdt met de totale levensduur van de investering en ook factoren
als rente, is machine B de meest bedrijfseconomische keuze. Wanneer X gebruik kan maken van de
mogelijkheid om fiscaal sneller af te schrijven, is dit een goede keuze wanneer er geïnvesteerd wordt
in machine B. De NCW stijgt bij fiscaal sneller afschrijven, oftewel er wordt een hoger rendement
behaald op de investering bij versnelde afschrijving. Daarnaast is de TVT korter; de investering is een
half jaar sneller terugverdiend bij de keuze voor versnelde afschrijving. Bij machine A is de keuze
voor fiscaal sneller afschrijven niet gunstig, aangezien de NCW daalt.
Het budgetteringsproces is bij de Justitiële ICT Organisatie goed ingericht. Het budgetteringsproces
wordt grotendeels bepaald door de Rijksbegroting en de begrotingscyclus van het Rijk. De hoogte
van het budget is afhankelijk van de geleverde en de te leveren prestaties, ook wel
outputbudgettering genoemd. Binnen de overheid wordt dit aangeduid als het baten-
lastendienstenmodel (BLD). Een zwak punt in het budgetteringsproces is de starheid van budgetten.
Het managementcontrolesysteem van de Justitiële ICT Organisatie toont verschillende sterke punten
die bijdragen aan effectieve organisatorische controle. Er is een duidelijke organisatiestructuur, er is
een speciale afdeling ingericht die verantwoordelijk is voor de visie-, strategie- en beleidsvorming
van de organisatie, en de Balanced Score Card (BSC) wordt gebruikt om de strategie te
communiceren en door te vertalen naar specifieke en meetbare doelen op operationeel niveau. Door
regelmatige monitoring van de Key Performance Indicators (KPI’s) is men in staat om de prestaties te
beoordelen, verbeterpunten te identificeren en waar nodig corrigerende maatregelen te nemen.
Punten van verbetering op het gebied van managementcontrole zijn de koersvastheid van de
organisatie, de coördinatie en samenwerking binnen Operations, duidelijkheid rollen en
verantwoordelijkheden, procescompliance en volledigheid en up-to-date managementinformatie.
2
, lOMoARcPSD|2668334
Inhoudsopgave
Voorwoord...................................................................................................................................1
Samenvatting.............................................................................................................................2
Inhoudsopgave.........................................................................................................................3
1. Uitwerking open vragen.................................................................................................4
1.1 Vraag 1 – De organisatie..........................................................................................................4
1.2 Vraag 2 - Financiële ratio-analyse............................................................................................6
1.2.1 Liquiditeit...............................................................................................................................6
1.2.2. Solvabiliteit...........................................................................................................................7
1.2.3. Rentabiliteit..........................................................................................................................7
1.3 Vraag 3 – Uitwerking examen case..........................................................................................9
1.3.1. Vraag 1..................................................................................................................................9
1.3.2. Vraag 2................................................................................................................................11
1.3.3. Vraag 3................................................................................................................................12
1.4 Vraag 4 - Werkkapitaalmanagement en financiering............................................................13
1.5 Vraag 5 - Budgettering en management control...................................................................15
2. Reflectie.................................................................................................................................19
3. Literatuurlijst.....................................................................................................................20
4. Bijlagen..................................................................................................................................21
4.1 Bijlage 1: Financiële ratio analyse (Excel)..............................................................................21
4.2 Bijlage 2: Uitwerking examencase (Excel).............................................................................21
3
, lOMoARcPSD|2668334
1. Uitwerking open vragen
1.1 Vraag 1 – De organisatie
X is in 1962 opgericht en heeft haar hoofdvestiging in Nederland (X, 2014). Vanuit de Nederlandse
vestigingen ondersteunen ze klanten in binnen- en buitenland, met diverse geïntegreerde
oplossingen op het gebied van 'geo-intelligence' en 'asset integrity'. X opereerde aanvankelijk
vooral binnen Europa, maar heeft zich sindsdien kunnen uitbreiden naar andere geografische
gebieden. X opereert nu over de hele wereld, en levert zijn diensten aan klanten in diverse
markten, vanuit een wereldwijd netwerk van kantoren in ongeveer 65 landen (X, 2014). X heeft
9500 medewerkers wereldwijd.
X is een naamloze vennootschap die wordt bestuurd door een Raad van Bestuur onder toezicht van
een onafhankelijke Raad van Commissarissen; een zogenaamde two-tier bord systeem (Vollebregt, et
al., 2022). Het bedrijf is georganiseerd in vier regio's, die allemaal dezelfde vier bedrijfsonderdelen
exploiteren. Het Executive Leadership Team (ELT) ondersteunt de Raad van Bestuur bij het besturen
van het bedrijf, en is collectief verantwoordelijk voor de uitvoering en prestaties van de
onderneming. Naast de leden van het Raad van Bestuur, bestaat het team uit de vier Regionale
Groepsdirecteuren, de groepsdirecteur Digitale Transformatie & Innovatie, de groepsdirecteur
Human Resources en de algemeen raadsman. CEO Mark Heine is voorzitter van zowel de Raad van
Bestuur en de ELT.
X voorziet in de mensen, het materieel, de kennis en de technologie die nodig zijn ter
ondersteuning van de exploratie, ontwikkeling, productie en transport van natuurlijke grondstoffen.
Het bedrijf verzamelt en analyseert de meest uiteenlopende gegevens over de aarde en de daarop
aanwezige bebouwing en infrastructuur, zowel op land als op zee. Klanten worden geholpen bij het
veilig, duurzaam en efficiënt ontwerpen, bouwen en exploiteren van hun constructies en gebouwen
gedurende de gehele levenscyclus. X levert de essentiële data, analyses en adviezen die klanten
nodig hebben om hun bouwprojecten en infrastructuur op een veiligere, duurzamere en
efficiëntere manier te realiseren en te benutten.
X is nationaal en internationaal de toonaangevende specialist op het gebied van Geo-data. X is
marktleider in elk van hun kernactiviteiten. Ze zijn wereldwijd de nummer één of nummer twee in
bijna alle markten waarin ze actief zijn. Het uitgebreide aanbod van diensten die X aanbiedt biedt
een belangrijk concurrentievoordeel, omdat ze klanten een geïntegreerd dienstenaanbod kunnen
bieden. X heeft het breedste scala aan klantoplossingen onder de bedrijven die geo-datadiensten
aanbieden. X is in staat om een volledig scala aan diensten te bieden voor de volledige levenscyclus
van een bedrijfsmiddel, te beginnen met de verwerving van geografische gegevens, tot analyses en
kritieke adviesdiensten. Deze combinatie van acquisitie-, analyse- en adviesdiensten wordt
weerspiegeld in hun geïntegreerde 'triple-A' aanpak. Daarnaast weet X zich te differentiëren door
innovatie en het gebruik van geavanceerde digitale technologieën. X maakt volop gebruik van
technologieën op het gebied van robotica, geavanceerde analyses i.c.m. algoritmes en Artificial
Intelligence (AI) en Cloud automatisering om veiligere, snellere, efficiëntere en betere kwaliteit
diensten te bieden. Verdere Unique Selling Points die bijdragen aan X’s goede marktpositie zijn een
team van betrokken specialisten en een divers klantenbestand en langdurige klantrelaties.
4