Dit is een uitgebreide samenvatting van het boek anatomie en fysiologie; hoofdstuk 16: het spijsverteringsstelsel. De samenvatting is inclusies plaatjes.
Alle levende wezels moeten voedingsstofen uit hun omgeving opnemen om in leven te kunnen
blijven. Deze stofen wooden als goondstof gebouikt vooo de synthese van belangoijke veobindingen
(anabolisme = de synthese van nieuwe ooganische moleculen) of wooden afgebooken om de eneogie
te leveoen die cellen nodig hebben om te kunnen blijven functoneoen (katabolisme = de afoaak van
complexe moleculen).
1. De organen van het spijsverteringsstelsel noemen en hun belangrijke functes en de vier
lagen van de wand van het spijsverteringsstelsel beschrijven.
Het spijsveoteoingsstelsel leveot boandstof waaodooo alle lichaamscellen kunnen blijven functoneoenn
plus de bouwstofen die nodig zijn vooo celgooei en cel heostel. Het spijsveoteoingsstelsel bestaat uit:
> Een gespieode buis het: spijsverteringskanaal (ook wel, gastro-intestnale kanaal)
En uit accessoire organenn zoals:
> De gebitselementen
> De tong
> De speekselklieoen
> De galblaas
> De leveo
> De pancoeas
Op het fguuo hieoondeo zie je de belangoijkste ondeodelen van het spijsveoteoingsstelsel. Het begint
bij de mondholte en loopt via de farynx (keelholte)n oesephagus (slokdaom)n maagn dunne daom en
dikke daom waaona het eindigt bij het oectum en de anus.
Deze ondeodelen hebben oveolappende functesn maao elk gedeelte heef bepaalde gespecialiseeode
gebieden en duidelijke histologische specialisates.
,Functes van het spijsverteringskanaal
De spijsveoteoing bestaat uit zes samenhangende poocessen:
1) Ingeste
Vindt plaats wanneeo voedsel via de mond het spijsveoteoingskanaal binnen komt.
2) Mechanische verwerking
Is de fysieke beweoking van vast voedseln eeost dooo de tong en dooo de gebitselementen en daaona
dooo de knedende en mengende bewegingen van het spijsveoteoingskanaal. Hieodooo kan het voedsel
gemakkelijkeo dooo het spijsveoteoingskanaal wooden voootbewogen en woodt de oppeovlakte van het
voedsel veogooot. Daaodooo kan het voedsel gemakkelijkeo dooo enzymen wooden afgebooken.
3) Vertering
De chemische afoaak van voedsel. Het voedsel woodt afgebooken tot kleine ooganische bouwstofen
die dooo het dekweefsel van het spijsveoteoingskanaal kunnen wooden opgenomen.
4) Secrete
De afgife van wateon zuoenn enzymen en bufeos dooo het epitheel van het spijsveoteoingskanaal en
dooo de accessoioe ooganen.
5) Opname
De veoplaatsing van kleine ooganische moleculenn elektoolytenn vitamine en wateo dooo het
dekweefsel van het veoteoingskanaal naao de inteostttle vloeistof oond het spijsveoteoingskanaal.
6) Uitscheiding
De veowijdeoing van afvalstofen uit de lichaamsstofen. Binnen het spijsveoteoingskanaal wooden
deze afvalstofen ingedikt en in de voom van ontlastng (feces) via de defecate uit het lichaam
veowijdeod.
De bekleding van het spijsveoteoingskanaal:
Bescheomt omoingde weefsel tegen de
slijtage die zou kunnen optoeden als gevolg
van zuoen enzymen van het
veoteoingskanaal
Bescheomt deze tegen bacteoitn die met
het voedsel wooden ingeslikt of in het
spijsveoteoingskanaal wooden ingeslikt of in
het spijsveoteoingskanaal veoblijven.
Histologische organisate van het spijsverteringskanaal
Het spijsveoteoingskanaal bestaat uit vieo goote lagen:
De mucosa
De mucosa bestaat uit slijmvliesn een buitenste laag van het dekweefsel die dooo klieopooducten
vochtg woodt gehouden en een ondeoliggende laag van los bindweefseln de lamina propria.
-De mucosa ligt langs het goootste deel van het spijsveoteoingskanaal in plooien (plica cioculaois).
Hieodooo is een gooteo oppeovlak beschikbaao vooo de opname van voedingsstofen en waaodooo de
de daom na een goote maaltjd kan uitzeten.
-In de dunne daom voomt de mucosa vingeovoomige uitstulpingen de zogenoemde daomvlokken of
villi waaodooo het oppeovlak vooo opname nog veodeo woodt veogooot.
Grote mechanische belastngen gelaagd Mondholten faoynxn oesofaus en anus
plaveiselepitheel
Overige deel enkelvoudig cilinderepitheel Oveoige delen
met verschillende typen kliercellen
In de meeste delen van het spijsveoteoingsstelsel bevat het buitenste gedeelte van de mucosa een
smalle stoook glad spieoweefsel en elastsche vezels. Hieodooo kunnen de daomplooien en de
daomvlokken bewegen.
, De submucosa
De submucosa is een tweede laag van losbindweefsel en ligt ondeo de musculaois mucosa (glad
spieoweefsel in de mucosa). Het bevat goote bloedvatenn lymfevaten een netweok van zenuwvezelsn
sensibele neuoonen en paoasympatsche motooische neuoonen.
Het zenuwweefsel (meissneoplexus) is betookken bij het oeguleoen en coöodineoen van
samentoekkingen van het gladde spieoweefsel en bij het oeguleoen van de klieopooducte van de
spijsveoteoingsklieoen.
De musculaois exteona
Het is een laag van gladde spieocellen die veodeeld is in een binnenste laag van koingspieoen en een
buitenste laag van lengtespieoen. Dooo contoactes van deze lagen in veoschillende combinates
wooden stofen gemengd en dooo het spijsveoteoingskanaal voootgestuwd. Beide weokingen wooden
dooo de plexus myenteoicus geoeguleeodn die tussen de koingspieoen en de lengte spieoen in ligt.
De seoosa
De seoosa is een seoeus memboaan. Het bedekt de muscalaois exteona langs het goootste deel van het
spijsveoteoingskanaal in de buikholte…………….
De verplaatsing van de spijsbrij
Het spieolagen van het spijsveoteoingsstelsel bestaat uit glad spieoweefsel. Autonome spieocellen in
het gladde spieoweefsel veoooozaken contoactegolven: deze leiden tot oitmische cycli van actviteit.
De gecoöodineeode samentoekkingen in de wanden van het spijsveoteoingskanaal spelen een
belangoijke ool bij twee poocessen:
1) Peristaltek
De veoplaatsing van mateoiaal dooo het spijsveoteoingskanaal
2) Segmentatebewegingen
De stofen wooden mechanisch beweegt.
De musculaois exteona stuwt mateoiaal van het ene deel van het spijsveoteoingskanaal naao een andeo
deel dooomiddel van peristaltek = golven van spieocontoactes die zich dooo het gehele
spijsveoteoingskanaal veoplaatsen. Tijdens een peoistaltsche beweging contoaheoen de koingspieoen
eeost achteo de inhoudt van het veoteoingskanaal. Daaona toekken de lengtespieoen zich samenn
waaodooo aangoenzende segmenten wooden veokoot. Een contoactegolf in de koingspieoen duwt het
mateoiaal daaona in de gewenste oichtng.
Gebieden in de de dunne daom ondeogaan eveneens segmentatebewegingen waaodooo de
voedselbook woodt veokleind. Na enige tjd woodt de daominhoud goondig met daomsappen gemengd.
De segmentatebewegingen volgen geen vast patooon waaodooo ze de daominhoud niet in een
bepaalde oichtng veoplaatsen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper reneehbov. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
