Samenvatting thema 1 ; Stofwisseling van Biologie voor jou boek 5a vwo. De samenvatting bevat alle belangrijke informatie uit het boek, aangevuld met aantekeningen die ik tijdens mijn lessen heb gekregen, informatie uit Samengevat en afbeeldingen die alles verduidelijken. Succes! --- Ik zit op dit ...
Inhoud
Thema 1: Stofwisseling – Biologie voor jou 5a vwo................................................................................1
1. Verzuurde spieren..........................................................................................................................1
2. Stofwisseling in cellen.....................................................................................................................1
3. Enzymen.........................................................................................................................................3
4. Koolstofassimilate..........................................................................................................................5
5. Voortgezete assimilate.................................................................................................................7
6. Dissimilate.....................................................................................................................................8
1. Verzuurde spieren
Stofwisseling: Het geheel aan chemische processen die plaatsvinden in cellen.
= Metabolisme.
Chemische energie: De totale energie inhoud van een stof, opgeslagen in de bindingen
tussen de atoomkernen en elektronen in de atomen van een molecuul.
Kinetische energie: Bewegingsenergie.
In de spieren wordt chemische energie uit glucose met zuurstof omgezet in kinetische
energie, koolstofdioxide en water.
Chemische energie (glucose) + O₂ → Kinetische energie + CO₂ + H₂O
Hoe groter de inspanning, hoe meer zuurstof nodig is. De VO₂-max is de maximale
zuurstofopnamecapaciteit die kan worden bereikt, bij een sporter die zich volledig inzet. Het
wordt uitgedrukt in milliliter O₂ per kilogram lichaamsgewicht per minuut. Als het lichaam
meer zuurstof kan verwerken, ligt de VO₂-max hoger.
De VO₂-max bepaalt het moment van verzuring. Verzuring treedt op wanneer de VO₂-max
overschreden wordt, waardoor er in de spiervezels te weinig zuurstof beschikbaar is om
alle benodigde energie te verkrijgen uit omzetting van glucose. Er is sprake van een
anaerobe verbranding, waarbij melkzuur ontstaat. Melkzuur hoopt zich op in de spieren en
veroorzaakt pijn. De anaerobe omzetting van glucose in melkzuur levert minder energie op
dan de aerobe omzetting.
Een groot deel van het melkzuur wordt in de lever weer omgezet in glucose. Dit proces kost
energie, en kan pas plaatsvinden als er weer voldoende zuurstof beschikbaar is.
2. Stofwisseling in cellen
Stofwisseling: Het geheel van deze chemische omzettingsprocessen in de cellen van
een organisme (metabolisme).
- Met behulp van enzymen.
Levende cellen nemen stoffen op uit hun omgeving, zetten stoffen op en geven stoffen af
aan hun omgeving. Energie wordt opgenomen, omgezet en afgegeven.
Assimilatie: De opbouw van organische, grotere moleculen uit kleinere moleculen.
- Voor assimilatie is energie nodig.
Dissimilatie: De afbraak van organische moleculen tot kleinere moleculen.
- Bij dissimilatie van organische moleculen wordt energie vrijgemaakt
(kan opnieuw gebruikt worden voor andere processen).
groter organisch molecuul
Assimilati Dissimilati
energie
energie
kleiner organisch molecuul
Organische stoffen: Koolstofverbindingen waar de cellen van organismen uit bestaan,
zoals koolhydraten, vetten, eiwitten en DNA, (dienen als brandstof,
reservestof, bouwstof of informatiedrager).
- Atomen zijn met elkaar verbonden door energierijke
(koolwaterstof)bindingen.
- Van oorsprong uit de levende natuur afkomstig.
Bouw: - C-atomen (één of meer).
- H-atomen.
- Vaak O-atomen.
- Vaak N-, S- en P-atomen.
Glucose is een monosacharide met de molecuulformule
C₆H₁₂O₆. Aan de keten zitten dus zes C-atomen, met
Structuurformule organische stof: glucose
daaraan in totaal twaalf H- en zes O-atomen gebonden.
Anorganische stoffen: Stoffen die (meestal) geen C-atomen bevatten (m.u.v. CO, CO₂ en
carbonaten), met kleinere, eenvoudig gebouwde structuren.
- Van oorsprong uit de levenloze natuur afkomstig.
- Bijv. H₂O, mineralen, CO₂.
Autotrofe organismen, zoals planten en cyanobacteriën zijn in staat glucose, met behulp
van energie, te vormen uit CO₂ en H₂O (anorganische stoffen): koolstofassimilatie.
Fotosynthese: Koolstofassimilatie: de productie van de organische stof glucose uit
anorganische stoffen.
- Vindt plaats in chloroplasten (bladgroenkorrels).
- Met energie uit (zon)licht..
Heterotrofe organismen: Organismen die niet in staat zijn organische stoffen te vormen uit
alleen anorganische stoffen als grondstof. Om nieuwe organische
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper m00n. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
