BLOK 3.4 Depression & Psychosis
Probleem 4
1. Imagine this: A man walk into the psychologists ofce
Donoghue, Kim, Doody, Gillian A., Murray, Robin M., Jones, Peter B., Morgan, Craig, Dazzan, Paola,
Hart, Jozella, Mazzoncini, Rodolfo, MacCabe, James H.,. (2014). Cannabis use, gender and age of
onset of schizophrenia: Data from the ÆSOP study.
Abstract: een vroege leeftij vvn onset vvn schtzofrente worjt geïjenticeerj vls een slechte prognostsche tnjtcvtor. De
hutjtge stujte onjerzoekt het tntervcteeefect vvn geslacht en cannabisgebruik op je leeftij vvn onset vvn schtzofrente en
schtzovfecteve stoornts. Kaplan-Meier curves en Cox proportonal hazards regression werjen gebrutkt om je efecten vvn
cvnnvbtsgebrutk en geslvcht op je leeftij vvn het eerste symptoom vvn schtzofrente te vergeltiken. Cvnnvbtsgebrutkers
hvjjen een iongere leeftij vvn het eerste symptoom jvn ntetegebrutkers. Er wvs een tntervcte met geslvcht; het
genjerverschtl tn leeftij vvn onset wvs bti cvnnvbtsgebrutkers vermtnjerj tn vergeltiktng met ntetecvnnvbtsrokers. Het
mojel met cvnnvbts gebrutk tntervcterenj met geslvcht wvs het meest parsimonious mojel, gevolgj joor vlleen
cvnnvbtsgebrutk. De toevoegtng vvn vnjer tllegvvl jrugsgebrutk heef het mojel ntet verbeterj. Cvnnvbtsgebrutk werj
gevssocteerj met een vroege leeftij vvn onset vvn schtzofrente en het geslvchtsverschtl tn leeftij vvn onset ts vermtnjerj
bti cvnnvbtsrokers.
Een geslvchtsverschtl tn leeftij vvn onset vvn schtzofrente worjt conststent gervpporteerj en een
recente metvevnvlyse heef vvngetoonj jvt mvnnen gemtjjelj 1.63 ionger ztin wvnneer ze voor het
eerst psychotsche symptomen ervvren. Een vroege onset vvn schtzofrente worjt gevssocteerj met
een slechte prognose, wvvronjer grotere cogntteve en functonele verslechtertng, meer ernstge
symptomen, verhoogj rtstco op terugvvl en (her)ztekenhutsopnvme, meer jvgen tn het ztekenhuts
per ivvr en mtnjer responstvttett voor vntpsychotcv.
Cannabisgebruik komt veel voor bti mensen met een eerste psychotsche eptsoje, hoewel jeze
vvker voorkomt bti mvnnen jvn bti vrouwen. Cvnnvbtsgebrutk ts gevssocteerj met een vroegere
onset vvn schtzofrente, wvvrbti cvnnvbtsgebrutkers je ztekte gemtjjelj 2.7 ivvr eerjer ontwtkkelen
jvn ntetegebrutkers. Het geslvchtsverschtl jvt gezten worjt bti je leeftij vvn onset kvn zou mogeltik
verklvvrj kunnen worjen joor het verschtl tn cvnnvbtsgebrutk bti mvnnen versus vrouwen, voorvl tn
lvnjen met een hoge prevvlente vvn cvnnvbtsgebrutk zovls je UK. De hutjtge stujte heef tot joel
om het geslvchtsverschtl te onjerzoeken voor je leeftij vvn onset bti schtzofrente, en om je
hypothese te testen jvt het verschtl tn geslvcht tn leeftij vvn onset worjt confounded joor
cvnnvbtsgebrutk.
Results
Vvn je 511 pvrtctpvnten tn je AESOP stujte hvjjen 211 pvrtctpvnten een onset vvn symptomen
voor je leeftij vvn 45 ivvr en een jtvgnose vvn schtzofrente of schtzovfecteve stoornts. Vvn je
uttetnjeltik 143 pvrtctpvnten hvj 59% een geschtejents vvn cvnnvbtsgebrutk. Cvnnvbtsgebrutkers
wvren jonger bij de onset van psychotsche symptomen en bti hun eerste contvct met je mentvle
gezonjhetjszorg jvn ntetegebrutkers. Een grotere proporte mannen hvj een geschtejents vvn
cvnnvbtsgebrutk vergeleken met vrouwen en een hogere proporte cvnnvbtsgebrutkers hvj een
geschtejents vvn ander illegaal drugsgebruik jvn mensen zonjer geschtejents vvn cvnnvbtsgebrutk.
Er wvs geen verschtl tussen gebrutkers en ntetegebrutkers wvt betref etntcttett, ejucvtentvevu,
werkstvtus, DUP of Moje of Onset.
De gemiddelde leefijd van onset van psychotsche symptomen voor mvnnen zonder
cannabisgebruik wvs 27.07 vergeleken met 30.76 voor vrouwen. Voor pvrtctpvnten met een
geschiedenis van cannabisgebruik wvs je gemtjjelje leeftij vvn symptoom onset bti mvnnen
25.52 en vrouwen 26.03. Mvnneltik geslvcht jroeg stgnticvnt bti vvn je leeftij vvn symptoom onset,
,evenvls het gebrutk vvn cvnnvbts. Toen leeftij en geslvcht svmen tn een mojel werjen opgenomen
bleef cvnnvbtsgebrutk stgnticvnt, mvvr het mvnneltik geslvcht wvs ntet stgnticvnt. De interacte
tussen geslvcht en cvnnvbtsgebrutk wvs stgnticvnt.
Een groot vvntvl cvnnvbtsgebrutkers (72,9%) gebrutkte ook vnjere tllegvle jrugs, jvvrom werj jeze
vvrtvbele opgenomen tn een mojel, mvvr jtt hvj wetntg efect op je hvzvrj rvtoos voor je tntervcte
vvn geslvcht en het cvnnvbtsgebrutk. Het mojel jvt je interacte tussen cannabisgebruik en alleen
geslacht bevvt ts het best. Het toevoegen vvn vnjer tllegvvl jrugsgebrutk verbeterje je it ntet. Het
mojel met vlleen geslvcht heef een nog slechtere it.
Discussie
Summary of fndings: het gebrutk vvn cvnnvbts worjt jus gevssocteerj met een eerjere leeftij vvn
onset vvn schtzofrente. Er ts een stgnticvnte tntervcte tussen geslvcht en cvnnvbtsgebrutk, wvvrbti
het geslvchtsverschtl tn leeftij vvn onset verjwtint onjer je cvnnvbtsgebrutkers.
Associaton of cannabis use with earlier age of onset: je bevtnjtng vvn een eerjere leeftij vvn onset
bti cvnnvbtsgebrutkers ts conststent met eerjere resultvten. Er ztin een vvntvl mogeltike verklvrtngen
voor een vssoctvte tussen cvnnvbtsgebrutk en leeftij vvn onset vvn schtzofrente.
- Confounding: een eerste mogeltike verklvrtng ts jvt cvnnvbts gebrutk geen tmpvct heef op
je leeftij vvn onset en jvt je vssoctvte komt joorjvt mtjjelenmtsbrutk vvker voorkomt bti
iongeren, tn vergeltiktng met oujere mensen je kletne leeftijsrvnge mvvkt jtt echter
onwvvrschtinltik
- Reversed causaton: tnjtvtjuen met symptomen vvn schtzofrente gebrutken cvnnvbts vls zelfe
mejtcvte (to self-medicate) jtt zou ntet je vssoctvte tussen cvnnvbtsgebrutk en vroegere
onset kunnen verklvren, mvvr het verklvvrt wel je vlgemene vssoctvte tussen
cvnnvbtsgebrutk en schtzofrente.
- Causal factor: cvnnvbtsgebrutk ts een cvusvle fvctor tn je ontwtkkeltng vvn schtzofrente. Deze
relvte ts wel vfhvnkeltik vvn je josts en je leeftij vvn het eerste cvnnvbtsgebrutk ts
gevssocteerj met je leeftij vvn psychoseeonset.
Er ztin vvnwtiztngen jvt mensen met schtzofrente en comorbtje cvnnvbtsgebrutk een vnjer pvtroon
hebben. Vvn schtzofrentepvtinten jte cvnnvbtsgebrutken ts vvngetoonj jvt ze betere cogntteve
reserves hebben, wvt gevssocteerj ts met mtnjer neurodevelopmental markers vvn schtzofrente.
Interactons between cannabis and gender: jeze stujte heef vvngetoonj jvt cvnnvbtsgebrutk
resulteert tn een vergeltikbvre leeftij vvn onset vvn psychotsche symptomen voor mvnnen en
vrouwen. Dtt suggereert jvt het gebrutk vvn cvnnvbts een grotere tmpvct kvn hebben op vrouwen
jvn op mvnnen en jtt zou je versmvlltng vvn je kloof tn leeftij vvn onset verklvren tussen je twee
geslvchten. Oestrogeen kvn een neuroprotecteve rol spelen bti vrouwen, jte letjt tot een lvtere
onset bti ntetegebrutkers. Bewtis htervoor: nv je bevvlltng ts er 20 keer zo veel kvns op een psychose,
jvn ts er nvmeltik een vermtnjertng vvn oestrogeen, en tussen je leeftij vvn 45 en 54 ts er ook een
verhoogje kvns. Het gebrutk vvn cvnnvbts en vnjere jrugs kvn het beschermenje efect vvn
oestrogeen vermtnjeren, wvt letjt tot een jvltng vvn je leeftij bti onset bti vrouwen, wvvrjoor
jeze geltik ts vvn jte vvn mvnnen.
The role of other illegal drugs: vnjere tllegvvl jrugsgebrutk wvs geen stgnticvnte voorspeller vvn
leeftij vvn onset vvn psychotsche symptomen.
Strengths and limitatons: jvtv ts retrospectef en gebvseerj op zelfrvpporten.
Conclusion: het gebrutk vvn cvnnvbts ts gevssocteerj met een eerjere leeftij vvn onset vvn
schtzofrente, wvt ntet verklvvrj worjt joor confounding vvrtvbelen zovls jvt tllegvvl jrugsgebrutk
, vvker bti mvnnen voorkomt. Cvnnvbtsgebrutk ltikt je kloof tussen mvnnen en vrouwen tn je leeftij
vvn onset te verkletnen.
Kendler, Kenneth S., Gardner, Charles O.,. (2014). Sex Diferences in the Pathways to Major
Depression: A Study of Opposite-Sex Twin Pairs.
Abstract: je vuteurs trvchten tn jtt onjerzoek je vvrj vvn sekseverschtllen tn je ethiologic pathways nvvr MDD te
verjutjeltiken. Methode: retrospecteve en prospecteve beoorjeltngen vvn 20 developmentally georgvntseerje
rtstcofvctoren en het plvvtsvtnjen vvn jepressteve eptsojen tn het vfgelopen ivvr werjen uttgevoerj joor persoonltike
tntervtews tenmtnste 12 mvvnjen nv elkvvr, tn 1057 jtzygote tweeltngen. In je vnvlyse werjen within-pair verschtllen
onjerzocht. Resultaten: 60% vvn vlle pvjen tn het besteit mojel vertoonje sekseverschtllen. Elf vvn je 20 rtstcofvctoren
verschtllen vvn geslvcht tot geslvcht tn hun tmpvct op liability voor mvior jepresste. Vtif hvjjen een grotere tmpvct bti
vrouwen: oujerltike wvrmte, neurotctsme, schetjtng, soctvle steun, en tevrejenhetj tn het huweltik. Zes hvjjen een
grotere tmpvct bti mvnnen: seksueel mtsbrutk tn je ktnjertij, conjuct jtsorjer, jrugsmtsbrutk, geschtejents vvn MDD, en
jtstvle en proxtmvle stressvolle levensgebeurtentssen. De life event categories vervntwoorjeltik voor het sterkere efect bti
mvnnen wvren invncteel, beroepsmvtg en iurtjtsch vvn vvrj. Conclusie: tn een coetwtn controleeontwerp, jvt zusies en
broers mvtchte op genetsche en fvmtltvleeomgevtng vchtergronj, speeljen persoonltikhetj en fvlen tn tnterpersoonltike
relvtes een sterkere etologtsche rol bti MDD bti vrouwen jvn voor mvnnen. Externvltserenje psychopvthologte, eerjere
jepresste en spectieke vcute stressoren wvren belvngrtiker tn je ethiologic pathway voor mvnnen. De resultvten kwvmen
overeen met eerjer voorgestelje typologtein vvn MDD jte wtizen op twee subtypen jte verschtllen tn prevvlente bti
vrouwen (tekortkomtngen tn caring relvtes en tnterpersoonltik verltes) en mvnnen (mtslukktngen om verwvchte joelen te
beretken, met vermtnjerje etgenwvvrje).
Omjvt vrouwen consequent een hogere mvte vvn jepresste hebben jvn mvnnen, ztin
sekseverschtllen tn je etologtsche routes nvvr mvior jepresste vvvk onjerzocht. In je meeste
onjerzoeken ztin vfzonjerltike rtstcofvctoren onjerzocht, zovls burgerltike stvvt of kwvlttett,
stressvolle levensomstvnjtghejen, eerjere vngststoorntssen, persoonltikhetj en rumtnvteve
netgtng. Gezten je belvngrtike etologtsche rol vvn genetsche en omgevtngsefvmtltvle fvctoren tn
mvior jepresste, zou het vfvkenen vvn rtstcofvctoren jte je geslvchten jtferentiren worjen
vergemvkkeltikt joor een jestgn jte controleert voor jeze vchtergronjvvrtvbelen.
In jeze stujte werjen sekseverschtllen tn je ethiologic pathway to major depression onjerzocht met
een breej scvlv vvn rtstcofvctoren organized developmentally, met behulp vvn een coetwtn controle
ontwerp tn tweeltngpvren vvn het tegenovergestelje geslvcht je optmvle steekproef voor het
bestujeren vvn geslvchtsverschtllen.
Results
De resultvten vvn het mojel kunnen op verschtllenje mvnteren onjerzocht worjen. Er ztin jrte
vnvlysentvevus jte focussen op sekseverschtllen:
1. Individual paths: bti mannen wvren je pvjen vvn seksueel mtsbrutk tn je ktnjertij nvvr
conjuct jtsorjer en early-onset vngststoorntssen veel sterker jvn bti vrouwen. De pvjen vvn
jrugsmtsbrutk stoorntssen nvvr jtstvle en proxtmvle stressvolle levensgebeurtentssen wvren
ook veel robuuster bti mvnnen. Tevens wvs het pvj vvn proxtmvle stressvolle
levensgebeurtentssen nvvr mvior jepresste tn het vfgelopen ivvr veel sterker tn mvnnen.
Pvjen vvn lvge oujerltike wvrmte nvvr early-onset vngststoorntssen en geschtejents vvn
mvior jepresste wvren sterker bti vrouwen. De pvjen vvn lvge huweltikstevrejenhetj en
soctvle steun nvvr mvior jepresste tn het vfgelopen ivvr wvren veel robuuster bti vrouwen.
2. Risk factors, outlow: lvge oujerltike wvrmte, oujerltik verltes, neurotctsme, ltfetme
trvumv’s, schetjtng, soctvle steun en huweltikstevrejenhetj jrvgen sterker bti vvn het pvj
nvvr mvior jepresste bti vrouwen. Lvvg zelfvertrouwen, jrugsmtsbrutk stoornts, geschtejents
vvn mvior jepresste, en jtstvle en proxtmvle stressvolle levensgebeurtentssen jrvgen sterker
bti vvn het pvj nvvr mvior jepresste bti mannen.
3. Risk factors, total direct and indirect paths to major depression: er wvren jrte vvrtvbelen
met kleine sekseverschtllen: oujerltike wvrmte hvj een sterker efect bti vrouwen, seksueel
mtsbrutk en geschtejents vvn mvior jepresste hvj een sterker efect bti mvnnen. Vvn je vter
