Dit was origineel een samenvatting van Sociologie uit de Praktijk uit 2021, maar is geupdated in 2024. Hoofdstuk 1 tm 7 zijn beknopt samengevat in begrijpelijk Nederlands en met een goede layout. Onze studiegroep heeft deze samenvatting gebruikt als voorbereiding op het tentamen.
Hoofdstuk 1: Inleiding
Inleiding
Onderwerp van de sociologie - menselijke betrekkingen en het gedrag dat daaruit
voortvloeit.
Sociologie probeert antwoord te geven op: 'hoe slagen mensen erin samen te leven?' Met
het accent op samen.
Mensen maken te allen tijde deel uit van een samenleving, zij kunnen in een
sociologische context niet niet-sociaal zijn.
Sociologie - houdt zich bezig met het verklaren van gedrag van individuen en groepen
van mensen vanuit de maatschappelijke invloeden die ze ondergaan.
Sociologie levert een instrumentarium dat kan helpen om de achtergronden van
problemen beter te leren begrijpen.
Wat 'doet' sociologie?
Functies
Franse filosoof Auguste Comte - benadrukte dat het de belangrijkste taak van de
sociologie was om ongefundeerde 'geloven' over de werking van de samenleving door te
prikken en te vervangen door wetenschappelijke inzichten.
Sociologie laat zien dat menselijke betrekkingen binnen de samenleving niet door de
natuur of God zijn opgelegd, maar het resultaat zijn van menselijk handelen zelf.
Sociologie is er om bestaande (machts)verhoudingen bloot te leggen, ideologiekritiek.
Beheersfunctie - geeft inzicht in menselijk gedrag vanuit samenlevingsverbanden, goed
bruikbaar om de samenleving te besturen. Mensen die op welke wijze dan ook betrokken
zijn bij beheerskwesties kunnen hierop hun beleid baseren. Bekritiseerd als instrument
van machthebbers.
Ordenende functie - socioloog hebben mede de taak om in een min of meer
onoverzichtelijke werkelijkheid een zodanige samenhang aan te brengen dat situaties
overzichtelijker en begrijpelijker worden.
Sociologie wordt gedwongen maatschappelijke relevantie en betekenis voortdurend te
bewijzen.
Wat maakt iets tot een sociologisch issue?
Individuen denken dat de beslissingen die ze maken en de stappen die ze nemen uniek
zijn, maar vanuit maatschappelijk perspectief gezien zit er achter individuele
ontwikkelingen en beslissingen een maatschappelijke 'logica'.
Sociologische verbeeldingskracht - Wright Mills - koppeling tussen individuele
belevingswereld en de maatschappelijke logica. Mensen los van elkaar staande
persoonlijke ervaringen, situaties en problemen moeten leren zien in het licht van de
manier waarop de maatschappij functioneert.
Private troubles veranderen in public issues - persoonlijke moeilijkheden worden sociale
problemen, wanneer voor het ontstaan bovenpersoonlijke oorzaken en sociale processen
zijn aan te wijzen.
Kees Schuyt - zes criteria om een probleem als sociologisch relevant probleem te
identificeren:
1. Er moet sprake zijn van een aanzienlijk aantal getroffenen.
2. Het moet gaan om persoonlijk letsel van die getroffenen.
3. Het moet samenhangen met andere problemen.
4. Het probleem is niet van tijdelijke aard, maar structureel en van
lange duur.
5. Het moet bovenpersoonlijke oorzaken hebben.
6. Het moet tegen serieuze waarden ingaan.
Sociologie voor de praktijk
Dynamisch, geen statische kijk ontwikkelen.
Individu en samenleving
, lOMoARcPSD|2668334
Mensen onderscheiden zich van dieren, worden geacht zich niet door de omstandigheden
te laten leven.
Mensen worden door hun samenleving gevormd, maar vormen op hun beurt ook weer de
samenleving.
Kind komt als onbeschreven blad ter wereld. Er zijn wel allerlei karaktertrekken of
persoonlijkheidskenmerken erfelijk en dus individueel bepaald, maar sociologisch gezien
zijn vooral zaken als historische fase, geografische plek van geboorte en het milieu van
de familie belangrijk.
Vermogen om de samenleving te veranderen heeft te maken met macht.
Macht - vermogen om vorm te geven aan de eigen toekomst. Drie elementen:
1. Het vermogen om doelstellingen in de toekomst te formuleren.
Je moet in staat zijn om te abstraheren - als mensen in voldoende mate
onderscheid weten te maken tussen de werkelijkheid zoals zij die
waarnemen en de werkelijkheid zoals die zou kunnen zijn of worden.
Afhankelijk van cultuur en sociaal bewustzijn (mechanismen die bewustzijn
bepalen/beïnvloeden).
2. Het vermogen om daarvoor middelen aan te wenden.
De ene mens beschikt over meer middelen dan de andere. Heeft te maken
met posities in de samenleving. 'Maatschappelijke structuren' en 'sociale
ongelijkheid'.
3. Het vermogen om via die middelen invloed uit te oefenen.
Niet los te zien van het inzetten van middelen, geen doelstellingen
realiseerbaar onafhankelijk van anderen.
Hoofdstuk 2: Socialisatie
Inleiding
Op welke wijze leren mensen hoe de wereld in elkaar zit en welke verwachtingen zij
daarbij ontwikkelen.
Socialisatie
Tabula rasa - kind is een onbeschreven blad. Hoe kinderen worden, ligt hangt af van wat
de volwassenen hun leren.
Nature versus nurture
Kinderen bezitten hun eigen persoonlijkheid, hoe ze zijn is niet aan hun ouders te danken
of verwijten. Wel is de invloed van de omgeving nog steeds groot.
Aangeleerd- en aangeboren gedrag - discussie over verhouding = nature-nurture debat.
Aanleg en omgeving zijn niet strikt te scheiden. Juist omdat mensen een aanleg hebben,
kunnen ze van andere mensen leren.
Wat leren we in onze socialisatie
Kinderen leren in snel tempo hoe het leven in elkaar zit. Kinderen leren hoe de wereld
eruit ziet en wat hun plaats daarin is. Dat is voor hen 'normaal', het hoort zo.
Ze leren hoe ze zich moeten gedragen, wat er van ze verwacht wordt en wat er van
anderen te verwachten is.
Socialisatie - proces waarbij mensen leren zich te gedragen in de voor hen relevante
groepen. Begint al bij de geboorte.
Socialisators en socialiserende organisaties - zoals ouders en onderwijs.
We leren behalve feitelijke gegevens ook de opvattingen over hoe iets hoort. Welke
feiten ons wereldbeeld vormen, hangt af van waar we opgroeien.
Waarden
Onder waarden verstaan we de met anderen gedeelde voorstellingen over wat juist en
goed is en daardoor nastrevenswaardig. Ze zijn vaag en abstract.
Per groepering bestaan er verschillen in opvatting over welke waarden wel of niet gelden
en welke waarden belangrijker zijn dan andere waarden.
Wij-cultuur - groepsgericht.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Scriptiebibliotheek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,16. Je zit daarna nergens aan vast.