de samenvatting bevat alle examen stof van havo 5 van historische context Nederland. ik heb geschiedenis afgerond met een 8 gemiddeld en heb deze samenvatting gebruikt voor zowel mijn schoolexamens als eindexamen.
Geschiedenis samenvatting Nederland historische context
3.1 waardoor veranderden de maatschappelijke verhoudingen in nederland van 1948 tot 1978?
Kenmerkende aspecten:
- De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop
en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog
- De dekolonisatie die een eind maakte aan de westerse hegemonie in de wereld
- De eenwording van europa
- De toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw
aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen.
- De ontwikkeling van een pluriformere multiculturele samenlevingen
Nederland was tussen de eerste en tweede wereldoorlog een verzuilde samenleving . dit is een
samenleving die verdeeld is in groepen op levensbeschouwelijke of sociaaleconomische basis. De
groepen zijn van elkaar afgeschermd, door midden van instituties, scholen, verenigingen ect. Na de
oorlog werd geprobeerd de verzuiling door te breken. Geen van de zuilen had een meerderheid, dus
moesten de leiders gaan samenwerken. (ze sluiten compromissen)
De schade van nederland na de oorlog was groot, nederland begon aan een wederopbouw met
behulp van de Marshallhulp. Door de Marshallhulp kon de infrastructuur gerepareerd worden.
Nederland profiteerde van het hoge opleidingsniveau en de relatief lage lonen. Duitsland groeide ook
in de economie, hierdoor werd Rotterdam de grootste haven van de wereld.
De gevolgen van het Marshallplan waren:
- Economisch: Snel herstel van de economie en begin Europese samenwerking
- Politiek: Nederland voert niet langer meer een neutraliteitspolitiek maar kiest de kant van de
Amerikanen in de koude oorlog. Omdat ze hun Marshallhulp aannemen en accepteren.
(NAVO lid)
Direct na de tweede wereldoorlog was er sprake van een babyboom. De uitgestelde huwelijken
werden na de bevrijding ingehaald, 9 maanden later was er een geboortepiek. De sterke
bevolkingsgroei zou gevolgen hebben: er waren in de toekomst meer scholen, banen en woningen
nodig.
In de jaren 1950 en 1960 kende nederland een periode van economische groei en toenemende
industrialisatie. De regering ging zich na de oorlog actief met de economie bemoeien
(industrialisatiepolitiek)
Aanleg wegen en industrieterreinen
Opleiden technisch personeel de werkgelegenheid in de industrie neemt toe.
In 1952 stopt het Marshallplan, de economische groei bleef hoog. Dit heeft 3 redenen
1. De geleide loonpolitiek (De overheid houdt de lonen laag). De rooms rode regeringen
stimuleerde de export en werkgelegenheid. Dus, door het laag houden van de lonen bleven
de Nederlandse goederen goedkoop. Waardoor er veel verkocht werd aan het buitenland.
Hierdoor had nederland in de jaren 50/65 een hoge economische groei
, Maar waarom konden die lonen laag blijven?
- De partijen die dit invoerde hadden de meerderheid in de kamer, dus veel steun van de
bevolking
- De belangrijkste vakbonden behoorde tot de katholieke en socialistische zuil
- Omdat de regering de burgers beloonde met sociale wetten (verzorgingsstaat)
2. Nederland profiteerde in de jaren 50 van het herstel in Duitsland (Wirtschaftwunder)
3. Nederland profiteerde van de fonds van aardgas in Groningen
Regeringen wilde een situatie zoals in de crisisjaren (jaren 30) voorkomen. De regering ging de
samenleving verbeteren. De overheid wist wat goed was. Er moest werk en steun komen voor de
armere, meer economische vrijheid en de bevolking moet worden opgevoed tot deugdzame burgers.
Dit allemaal noem je een maakbare samenleving. Politici en partners bouwen samen een
verzorgingsstaat op . met de AOW en sociale wetgeving.
Door de stijgende lonen en groeiende koopkracht ontstond er in de jaren 60 een
consumptiemaatschappij. Door de groeiende welvaart en mobiliteit gingen mensen in steden wonen.
Meer mensen kochten auto’s, en bermtoerisme werd populair.
Na de jaren 1950 was er sprake van ontzuiling en ontkerkelijking. Verklaringen:
- Door de verzorgingsstaat werden mensen minder afhankelijk van hun kerkelijke organisaties
binnen de zuil’
- Door verstedeling was er minder sociale controle
- Door de toenemende welvaart nam de vrije tijd en mobiliteit toe. Waardoor men steeds
meer in aanmerking kwam met ideeën buiten de eigen zuil
- Popmuziek beïnvloedde ook de jongeren
Gevolgen ontzuiling
- Nieuwe omroepen, zoals Veronica
- Nieuwe partijen zoals D66
- Er ontstond een jongerencultuur.
Jongeren verzetten zich tegen de consumptiemaatschappij (hippies)
Verschillen kennen nozems + hippies + provo’s
De positie van vrouwen veranderde. Er kwam in 1956 een einde aan de wettelijke
handelsonbekwaamheid van getrouwde vrouwen. Een vrouw TOT 1957 bracht een groot offer
- Ze verloor haar baan
- Ze had niets meer te zeggen over haar kinderen
- Ze moest toestemming vragen aan haar man om geld uit te geven.
Feministen van de tweede golf (Man vrouw maatschappij en Dolle Mina) streefde voor gelijke kansen
en rechten. Ze kwamen bijvoorbeeld op voor:
- Doorbreking rollenpatroon. Een man moest zich ook bezighouden met opvoeding van de
kinderen
- Recht op anticonceptie en abortus
- Gelijk loon voor gelijk arbeid’
- Ect, ect, ect
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dekoningvalerie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,16. Je zit daarna nergens aan vast.
