Samenvatting thema 5 : Regeling en waarneming van Biologie voor jou boek 5b voor 5 vwo. De samenvatting bevat alle belangrijke informatie uit het boek, aangevuld met aantekeningen die ik tijdens mijn lessen heb gekregen, informatie uit Samengevat en afbeeldingen. Succes!
Samenvatting Thema 5: Regeling en waarneming – Biologie
voor jou 5b
Inhoud
Samenvatting Thema 5: Regeling en waarneming – Biologie voor jou 5b..............................................1
1. Regelkringen en homeostase..........................................................................................................1
2. Hormonen en hormonale regulatie................................................................................................2
3. Het zenuwstelsel.............................................................................................................................5
4. Neurale regulatie............................................................................................................................9
5. Het zintuigenstelsel......................................................................................................................11
6. De bouw en werking van het oog.................................................................................................11
1. Regelkringen en homeostase
Stressoren: De situaties, prikkels en omstandigheden die stress veroorzaken.
, Evolutionair gezien is stress belangrijk. Het zorgt ervoor dat je lichaam snel klaar wordt
gemaakt om over te gaan tot actie wanneer een bepaalde situatie daar aanleiding toe geeft.
Stressreactie (fase): - Alarmfase. Weerstand van
het lichaam
tegen stress is
korte tijd
verlaagd.
- Weerstandfase. Weerstand
tegen stress is
verhoogd.
- Uitputtingsfase: Weerstand
tegen stress is
verlaagd.
- Na het doorlopen van alle fasen
keert de weerstand van het lichaam tegen stress weer terug op het normale
niveau.
Dynamisch evenwicht: Een evenwicht verandert steeds, maar keert uiteindelijk terug naar
het normale niveau.
Homeostase: Het min of meer in stand houden van de omstandigheden (interne
milieu) van een organisme.
- Met behulp van homeostatische regelkringen.
Regelkring: Sensor + controlecentrum + effector.
- Sensor. Meet een bepaalde waarde (bijv. temperatuur) die in
stand moet worden gehouden.
- Controlecentrum. De plek waar de meetgegevens van de sensor
binnenkomen en deze gegevens worden vergelijken met
de normwaarde, zodat afwijkingen worden bepaald.
- Effector. Gaat over tot actie, zodat afwijkingen worden
gecorrigeerd.
Negatieve Een proces waarbij een toename van het resultaat (bijv. stijging
terugkoppeling: van de temperatuur) een remming van het proces veroorzaakt.
- Sterke schommelingen worden afgeremd.
- ‘Negatieve feedback’.
Positieve Een proces waarbij een toename van het resultaat het proces
terugkoppeling: versterkt.
- Bijv. verhoogde temperatuur door versterkt broeikaseffect →
Verdamping van meer water → Meer H2 (broeikasgas) in de
atmosfeer → Temperatuur stijgt nog verder → Meer verdamping etc.
- ‘Positieve feedback’.
2. Hormonen en hormonale regulatie
Signaalmoleculen: Stoffen die communicatie tussen cellen mogelijk maken.
- Bepaalde cellen produceren signaalmoleculen en geven ze af.
- De signaalmoleculen zetten hun doelwitcellen aan tot een bepaalde
reactie (door te binden aan de receptoren van deze cellen).
Hormonen: Signaalmoleculen die worden afgegeven door hormoonklieren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper m00n. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,48. Je zit daarna nergens aan vast.