In dit document zijn de uitwerkingen van werkgroep 4 beginselen Strafrecht te vinden. Ook zijn de leerdoelen van week 4 uitgewerkt; deze zijn erg handig om te leren voor het tentamen.
Werkgroep week 4: Straffen en maatregelen, rechtsmiddelen en
mensenrechten
Literatuur
Grondtrekken van het Nederlandse strafrecht, hoofdstukken 13, 14 en 15
Kernbegrippen
Straffen en maatregelen
Rechtsmiddelen
Mensenrechten
Leerdoelen
Vaststellen of in een casus is voldaan aan de wettelijke voorwaarden voor oplegging van
een straf of maatregel.
Voorwaarden oplegging straf of maatregel
Straffen
Hoofdregel: straffen kunnen alleen worden opgelegd nadat de rechter heeft
geconstateerd dat de verdachte een strafbare feit heeft gepleegd.
Het doel van straffen :
1. Vergelding
2. Preventie; generaal en speciaal
Soorten straf :
Gevangenisstraf
o Alleen bij misdrijven
o Tijdelijke gevangenisstraf bedraagt maximaal 30 jaar
Hechtenis
o Bij overtredingen en bij enkele misdrijven
o Maximale hechtenisstraf bedraagt een jaar
Taakstraf
o Kan in beginsel worden opgelegd voor alle delicten, tenzij het overtredingen
betreft waarop naar de wettelijke omschrijving als hoofdstraf alleen een
geldboete is gesteld.
o Mag niet worden opgelegd bij veroordeling wegens een ernstig zedenmisdrijf
of geweldsmisdrijf. Ook niet wanneer de verdachte in de 5 eraan voorgaande
jaren al eerder een taakstraf opgelegd heeft gekregen wegens een
soortgelijk misdrijf.
o Deze beperkingen gelden niet wanneer de verdachte naast de taakstraf ook
een onvoorwaardelijke gevangenisstraf, hechtenisstraf of tbs opgelegd krijgt.
o Taakstraf mag hoogstens 240 uur bedragen
1
, o Net als bij vrijheidsstraffen wordt de eventueel in voorarrest doorgebrachte
tijd afgetrokken van de straf.
o De rechter kan bepalen dat vervangende hechtenis toegepast kan worden in
het geval de taakstraf niet/onvoldoende is verricht.
o Het OM, dat belast is met de tenuitvoerlegging van de straf, zal controleren
of de straf naar behoren wordt verricht.
o Naast de rechter, mag de OvJ bij een strafbeschikking ook een taakstraf van
maximaal 180 uur opleggen, en bij een transactie maximaal 120 uur.
Geldboete
o Categorieën staan in art. 23 lid 4 WvSr
o Draagkrachtbeginsel van art. 24 WvSr houdt in dat de rechter bij de
oplegging van een geldboete rekening moet houden met de financiële
situatie van de verdachte.
o Als veroordeelde niet betaalt:
Stap 1: verhogen boete met 15 euro
Stap 2: verdere verhoging boete (tweede aanmaning)
Stap 3: OM kan besluiten het bedrag te verhalen op goederen van de
veroordeelde
Stap 4: als dit niet kan, dan kan i.p.v. de geldboete vervangende hechtenis
ten uitvoer worden gelegd (ten hoogst 1 jaar)
o Ook hier kan de OvJ een geldboete leggen bij het uitvaardigen van een
strafbeschikking. Daarnaast is het mogelijk een transactievoorstel te doen
aan de verdachte; hij hoeft dan niet voor de rechter te komen.
Bijkomende straffen
Deze wordt vaak opgelegd in combinatie met een hoofdstraf. Op grond van art. 9 lid 5 WvSr kan
een bijkomende straf ook worden opgelegd zonder hoofdstraf.
Soorten bijkomende straffen :
1. Verbeurdverklaring
Bepaalde, in de wet aangeduide, voorwerpen kunnen aan de veroordeelde
ontnomen worden (art. 33a WvSr).
Dit is bedoeld als vergelding
2. Ontzetting van rechten
Uitoefening van een ambt of beroep kan tijdelijk of levenslang worden
ontnomen. Bepaalde rechten, zoals het kiesrecht, kunnen ook ontnomen
worden (art. 28 WvSr)
3. Openbaarmaking van de rechterlijke uitspraak
De uitspraak wordt gepubliceerd in een publicatieblad, zodat de veroordeelde in
zijn goede naam wordt aangetast.
2
, Maatregelen
Hoofdregel: het is mogelijk dat een maatregel wordt opgelegd bij vrijspraak (art. 36b lid 1
sub 3 WvSr). Ook in het geval van OVAR kunnen bepaalde maatregelen worden
opgelegd.
Maatregelen kunnen samen met een straf of een andere maatregel worden opgelegd,
maar ook zelfstandig.
Het doel van maatregelen :
1. De samenleving beveiligen
2. Rechtsherstel bewerkstelligen
Soorten maatregelen :
1. Onttrekking aan het verkeer
Bepaalde voorwerpen die gevaarlijk of verboden zijn, kunnen worden ontnomen
(art. 36b WvSr).
Dit is bedoeld ter beveiliging van de samenleving.
De OvJ kan dit ook aan de verdachte opleggen bij strafbeschikking.
2. Ontnemingsmaatregel
Het ontnemen van het uit strafbare feiten verkregen profijt (wederrechtelijk
verkregen voordeel), zoals het geld verdiend van drugshandel.
Er bestaat ook een apart opsporingsonderzoek : het strafrechtelijk financieel
onderzoek (SFO)
De rechter stelt vast hoeveel voordeel de veroordeelde uit criminele activiteiten
heeft verkregen.
De rechter kan dit ontnemingsbedrag verhalen op het hele vermogen,
inclusief het legaal verkregen vermogen.
De OvJ kan dit ook opleggen bij strafbeschikking, en hij kan een schikking
voorleggen (art. 511c WvSv).
3. Schadevergoedingsmaatregel
Op grond van art. 36f WvSr kan de strafrechter dit opleggen.
Ook immateriële schade kan in aanmerking komen voor vergoeding
(smartengeld).
Als de zaak te ingewikkeld is schadevergoeding wordt aan burgerlijke rechter
overgelaten.
Bij niet-betaling kan vervangende hechtenis worden toegepast, maar de
veroordeelde moet het bedrag alsnog betalen.
Mogelijkheden oplegging schadevergoeding :
1. Het kan door de OvJ worden opgelegd bij een strafbeschikking.
2. Het kan als voorwaarde bij een transactie worden opgelegd.
3. Het kan door de rechter worden opgelegd als voorwaardelijke
veroordeling; de verdachte wordt veroordeeld tot een straf als hij de
schadevergoeding niet betaalt.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper intissar_guds. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,99. Je zit daarna nergens aan vast.
