Deze samenvatting bevat beknopt de achtergrondinformatie over de nieren en de invloed van de zwangerschap. Ook worden de nierafwijkingen die kunnen voorkomen in de zwangerschap besproken: acute en chronische nierziekten, niertransplantaties, pyelitis en nierstenen.
Nierafwijkingen in de zwangerschap
Verloskunde jaar 2023-2024 (VAR)
Inhoud
Achtergrondinformatie ........................................................................................... 1
De nieren tijdens de zwangerschap ....................................................................... 2
Acute nierinsufficiëntie ........................................................................................... 3
Acute nierinsufficiëntie tijdens de zwangerschap ..................................................... 4
Chronische nierziekten ........................................................................................... 5
Chronische nierziekten tijdens de zwangerschap ..................................................... 5
Niertransplantatie .................................................................................................. 7
Niertransplantatie tijdens de zwangerschap ............................................................ 7
Pyelitis ................................................................................................................. 9
Pyelitis tijdens de zwangerschap ........................................................................... 9
Nierstenen ...........................................................................................................10
Nierstenen tijdens de zwangerschap.....................................................................10
Bronnen ..............................................................................................................11
Achtergrondinformatie
Het urinewegstelsel bestaat uit de volgende
structuren: twee nieren, twee ureters, de
urineblaas en de urethra.
De nieren zijn twee boonvormige
organen onder het diafragma tegen de
achterwand van de buikholte. Door de
aanwezigheid van de lever ligt de rechternier
iets lager dan de linkernier. Ze zijn ongeveer
10-13 cm lang en 5 cm dik. Elk hebben ze een gewicht van ongeveer 150 gram. Centraal
in de nier bevindt zich het pyelum (nierbekken), de ruimte waarin de urine wordt
opgevangen die wordt geproduceerd door het nierweefsel. Het nierweefsel bestaat uit
twee lagen: de cortex en de medulla. Het nefron is de kleinste functionele eenheid in
de nier.
De functies van de nieren:
❖ Ze zorgen voor homeostase ❖ Water-zoutregulatie
❖ Produceren erytropoëtine (reguleert de ❖ Uitscheiding toxinen
aanmaak van erytrocyten) ❖ Osmoregulatie
❖ Produceren renine (speelt een rol bij de Ze produceren calcitriol, een
stofwisseling van natrium) metaboliet van vitamine D
❖ Zuur-base regulatie
De nierfunctie
Om de nierfunctie vast te stellen kan een speciaal en langdurig onderzoek worden
verricht, dit wordt in de praktijk eigenlijk niet gedaan. In de praktijk wordt de nierfunctie
geschat met de eGFR (Estimated GFR):
, ❖ Hierbij wordt kreatinine als maat gebruikt, dit is een
afbraakproduct van creatinine van het spierweefsel
(lichaamseigen) die door de nieren wordt
uitgescheiden. Geen ander orgaan is in staat dit uit
te scheiden.
❖ Hoe hoger het serumkreatinine, hoe lager het eGFR.
Bij geen urineproductie is de nierfunctie 0 want het
kreatinine stapelt zich op.
❖ Echter is die schatting helemaal niet zo goed, deze
wijkt met zo’n 30% af. Andere factoren beïnvloeden
namelijk ook de serumkreatinine, zoals spiermassa,
etniciteit en dieet (bijv. bij vasten). De schatting
wordt nauwkeuriger naarmate de nierfunctie slechter wordt. De formule is niet
gevalideerd in kinderen en zwangeren.
❖ Voor het bepalen van de nierfunctie moet je ook naar het albumine/creatinine ratio
kijken. Dit wordt gedaan door microscopisch onderzoek, pas bij een ernstig
verhoogde albuminurie. De urine moet meermaals onderzocht worden. Een urine-
infectie kan de uitslag verstoren.
Ochtendurine albumine/creatinine ratio (mg/mmol)
Normaal (A1) <3
Matig verhoogd (A2) 3-30
Ernstig verhoogd (A3) >30
❖ Verder aanvullend onderzoek kan zijn: echo van de nieren, specifiek bloedodnerzoek,
24-uurs urine of een nierbiopsie.
De nierfunctie kan tot 80% dalen zonder klachten
De nieren tijdens de zwangerschap
❖ Nieromvang groter, 1-2cm groter
❖ Nier- en systemische hemodynamica krijgen tot 30% volume toename en
vasodilatatie.
❖ Glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) neemt met 50% toe → leidt tot daling in het
kreatinine, ureum en urinezuur.
❖ Renale plasmastroom (RPF) neemt met 80% toe
❖ Er is enige uitzetting van het nierbekken
❖ Er is een daling voor de drempel van dorst & ADH-afgifte is verlaagd → hierdoor meer
waterinname en minder uitscheiding.
❖ De bloeddruk daalt door daling van de weerstand, zoutretentie. en ongevoeligheid
voor hormonen van het RAAS systeem.
❖ Milde verhoging van proteïnurie, glucosurie, lagere serumosmolaiteit en verlaging
serumnatriumspiegels. Testosteron neemt iets toe, reden hiervoor onbekend.
❖ Geen anatomische
veranderingen in de
bijnieren.
Bij vrouwen met een
nieraandoening kan de
werking van de nieren
achteruit gaan tijdens of na
de zwangerschap. Meestal
gaat het tijdelijk achteruit,
soms kan dit blijvend zijn.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saen. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,36. Je zit daarna nergens aan vast.
