Uitwerking opdracht 4
Methode
Deelnemers
De doelgroep van deze studie was werkende ouders of verzorgers van jonge kinderen. Op basis van deze criteria
zijn zes deelnemers geselecteerd; drie mannen en drie vrouwen, met een leeftijd van 21 tot 46 jaar. Ze hebben allen één
of twee thuiswonende kinderen (2 tot 11 jaar), een partner en twee van de deelnemers verwachten een baby. Alle
deelnemers wonen in Nederland. Hierna volgt een korte beschrijving van de individuele deelnemers, de volledige
transcripten van de interviews zijn terug te vinden in appendix B.
Deelnemer A (I76C) is een 42-jarige vrouw, woont samen met haar partner en 5-jarig zoon in een grote stad in het
midden van het land en werkt parttime als politieagent.
Deelnemer B (L22E) is een 36-jarige man, hij heeft een partner, een zoontje van 2 en ze verwachten nog een baby.
Deelnemer C (R70B) is een 42-jarige man die samenwoont met zijn partner, 10-jarige dochter en 5-jarige zoon.
Hij werkt als docent 3,5 dag in de week.
Deelnemer D (X18A) is een 41-jarige vrouw en woont samen met haar partner en 4-jarige dochter in een grote stad
in het westen van het land.
Deelnemer E (F91B) is een 46-jarige man, woont samen met zijn partner en zijn (geadopteerde) zoon van 11 in een
voorstad van een grote stad. Hij is werkt bij een groot internationaal concern en is daarvoor veel op reis.
Deelnemer F (P21D) is de jongste deelnemer, een 21-jarige vrouw die samenwoont met haar partner en 3-jarige
zoon. Ze is in verwachting van de tweede en woont in een klein dorp in het oosten van het land.
Analyse
De data is geanalyseerd en gecodeerd volgens de (substantieve) benadering thematische analyse. Dat houdt in dat
er systematisch gezocht is naar betekenisvolle patronen in de data: thema’s. Deze thema’s zijn geaard in de data; ze
komen voort uit de verklaringen van de deelnemers en zijn in verband gebracht met psychologische variabelen uit het
theoretische model van beredeneerd gedrag (RAA – reasoned action approach). Om de verschillende interviews met
elkaar te vergelijken, is er zoveel mogelijk cross-sectioneel geanalyseerd, waardoor dezelfde codestructuur toegepast is
op alle interviews.
De eerste fase was het beschrijvend indexeren en sorteren in thema’s in aan de hand van de topiclijst (appendix A);
er is onderscheid gemaakt tussen achtergrond (achtergrond informatie, huidig en gewenst slaapgedrag), slaapgedrag
(voordelen en nadelen gewenst slaapgedrag), sociale context (slaappatronen en normen omgeving), gedragsbepalende
factoren (belemmerende en bevorderende factoren) en toekomstbeeld.
Daarna de fase van diepgaand analyseren en coderen van de betekenisvolle patronen in de data en het ontwikkelen
van meer abstracte thema’s en categorieën. Alle geïndexeerde thema’s werden geanalyseerd en vergeleken met het
RAA-model. Elk datafragment is opnieuw bekeken en ingedeeld in abstractere categorieën, op basis hiervan ontstond
een nieuwe codestructuur: achtergrond (gezin, werk en vrije tijd), huidig slaapgedrag, attitude (instrumenteel en
ervaringsgericht), waargenomen norm (injunctieve en descriptieve norm), waargenomen gedragscontrole
(overtuigingen over eigen controle, belemmerende en bevorderende factoren) en toekomstwensen.
Tijdens de volgende fase van het analyseproces is er bij de categorieën onder attitude nog onderscheid gemaakt
tussen de voordelen en nadelen van het gewenste slaapgedrag. Ook de waargenomen normen werden verder verfijnd; de
injunctieve norm werd onderverdeeld in de waargenomen sociale beoordeling en de neiging zich eraan te conformeren;
de descriptieve norm in het waargenomen gedrag van anderen en de mate van identificatie met die ander.
Later is besloten dat huidig slaapgedrag toch beter past als childcode onder achtergrond, dit omdat de
achtergrondfactoren niet meer werden gezien als feitelijke achtergrondinformatie, maar als factoren die van invloed zijn
op het gewenste gedrag en dus van belang zijn voor het beantwoorden van de onderzoeksvraag. Ook het huidige
(slaap)gedrag is een achtergrondfactor, en kan daar dus niet los van gezien worden.
Aan het eind van het proces is er besloten nog een extra thema toe te voegen: intentie. Het viel op dat de
deelnemers regelmatig aangaven iets te willen of niet te willen, met betrekking tot het slaapgedrag. Dit leek ook een
opvatting te zijn die, hoewel daar in eerste instantie niet specifiek naar gezocht is, in het kader van de onderzoeksvraag
niet genegeerd mag worden. De volledige codestructuur is terug te vinden in appendix C.
Het viel op dat naarmate de thema’s en categorieën verfijnder en abstracter werden, bepaalde fragmenten onder
meerdere categorieën geschaard konden worden. Op deze manier werden verbanden in kaart gebracht en samenhang en
interacties ontdekt tussen verschillende typologieën.
Resultaten
De resultaten van deze studie worden besproken aan de hand van de thema’s en categorieën die gevonden zijn bij
de analyse en op volgorde van de codestructuur (appendix C). De belangrijkste bevindingen van de zes afgenomen
