College aantekeningen
Economie aantekeningen alles voor havo examen
Economie aantekeningen voor het havo examen met alle moeilijke onderwerpen uitgelegd incl formules en rijtjes die uit het hoofd geleerd moeten worden.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
Voorbeeld 3 van de 18 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Economie vraag en aanbodSoorten markten (door economen onderscheiden)
- Goederenmarkt
- dienstenmarkt
- vermogensmarkt
- valutamarkt
Abstracte Markt: Geheel van vraag en aanbod van een product, niet bezoekbaar
Concrete markt: een markt waar je heen kunt om te handelen
Op elk product zit een marge (verschil tussen inkoop- en verkoopprijs)
Vraag - Vraag naar goederen en diensten door consumenten -> goederen en
diensten
QV = vraagfunctie, als P (prijs) stijgt daalt QV
Prijselasticiteit (EPV)
hoe reageert de consument op een prijsverandering
Formule: Verandering van de vraag (gevolg) % : Verandering van prijs (oorzaak) %
Ezelsbruggetje! Quarter/pounder Harry/potter
Uitkomsten
tussen -1 en 1 -> inelastisch
Kleiner dan -1 / groter dan 1 -> elastisch
0 volkomen inelastisch (prijs heeft geen invloed op vraag)
Let op! Bij een elastische vraag reageert de vraag meer dan evenredig op prijs
- = altijd een negatief verband tussen prijs en hoeveelheid
Kruislingse elasticiteit (EK)
laat zien hoe de gevraagde hoeveelheid van goed B reageert op een
prijsverandering van goed A
Formule: verandering van vraag goed B % / verandering van vraag goed A%
Negatieve uitkomsten: Complementair goed (vult elkaar aan)
- koffie - koffiemelk
- auto - benzine
Positieve uitkomst: substitutiegoed (vervangt elkaar)
- auto - trein
- pepsi - cola
,Productie van een spijkerbroek
- tussen elke schaal bevindt zich een markt
- elke schakel verdient een marge
- bedrijfskolommen zijn verbonden
Parallellisatie
- Als een bedrijf zich op meerdere bedrijfskolommen richt (HEMA)
Specialisatie
- Als een bedrijf zich op 1 bedrijfskolom gaat richten (Reussport)
Integratie
- Als bedrijven meerdere schakels binnen eigen bedrijfskolom omvatten
(grotere kledingmerken)
Differentiatie
- Als bedrijven meerdere schakels afgestoten zodat het niet zelf stoffen maakt
maar inkoopt
Berovingsprobleem
- Als er na het afsluiten contract een machtsverhouding ontstaat v.b C&A
Omzet = PxQ
TK = variabele kosten + constante kosten
Winst = omzet - kosten
afzet = aantal verkochte producten
Constante kosten (TCK)
- Onafhankelijk van productie (afschrijvingskosten, huur)
Variabele kosten (TVK)
- Afhankelijk van productie (inkoop grondstoffen, loon)
Gemiddelde totale kosten (GTK)
GTK = GVK + GCK
GVK = TVK/Q
GCK = TCK/Q
TK = TCK + TVK
TVK = TVK x Q
Proportioneel: Variabele kosten stijgen gelijk met Q
Progressief: Variabele kosten stijgen met meer dan Q
Degressief: Tegenovergesteld ^
Marginale opbrengst
- De extra opbrengst bij uitbreiding van de productieomvang met 1 eenheid
Marginale kosten
- De extra kosten bij uitbreiding van de productieomvang met 1 eenheid
Maximale winst
, - wordt behaald bij MO=MK want een verdere uitbreiding van de
productieomvang leidt niet tot extra opbrengst (alleen tot extra kosten)
Externe effecten
Positief
- Toerisme -> werkgelegenheid
- Voetbalwedstrijd -> meer omzet horeca
- Grote industriële bedrijven vestigen zich -> meer werk
Negatief
- Toerisme -> meer vervuiling
- Voetbalwedstrijd -> vandalisme
- Grote industriële bedrijven vestigen zich -> meer vervuiling
Kosten die niet in de prijs zijn meegerekend
- Schoonmaken van vervuilde grond
- Betalen van vernielingen
Interne kosten -> grondstoffen
Externe kosten -> kosten buiten grondstoffen om
Spijkerbroek te koop
Het aanbod
- Wat aangeboden wordt door producenten
- positief verband (bij hoge prijs = meer aanbod = meer winst)
Aanbodlijn = altijd linksonder -> rechtsboven
Vraaglijn = linksboven -> rechtsonder
Prijselasticiteit van aanbod (EA)
Geeft aan hoe sterk aanbod reageert op prijsverandering
Procentuele ^ van aanbod / Procentuele ^ verkoopprijs
Vraag naar arbeid -> werkgevers
Aanbod van arbeid -> werknemers
Loonelasticiteit (EL)
- hoe reageert aanbod van arbeid op verandering van loon %
Formule: % ^ hoeveelheid / % ^ verandering
Loonelasticiteit is vaak inelastisch omdat verandering van loon niet direct tot
verandering van arbeidsaanbod leidt (studietijd)
Loonkosten per product = loonkosten per werknemer/arbeidsproductiviteit
Hoe lager de loonkosten hoe hoger de winst
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melanienofficial. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53068 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen