Samenvatting
Samenvatting Aardrijkskunde aantekeningen alles voor havo examen
- Vak
- Aardrijkskunde
- Niveau
- HAVO
Complete aantekeningen voor het havo examen aardrijkskunde met alle moeilijke onderwerpen en rijtjes/begrippen om te leren
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
Voorbeeld 3 van de 22 pagina's
In winkelwagengesponsord bericht van onze partner
Verkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
AK stofVerschillen in welvaart
3 manieren om welvaart te meten
- Bbp/hoofd - Bruto binnenlands product per hoofd
- De samenstelling van de beroepsbevolking (landbouw, industrie, diensten)
hoe hoger de diensten hoe rijker een land.
- VN-ontwikkelingsindex (inkomen, levensverwachting en analfabetisme)
Nadelen Bbp/hoofd
- gemiddelde
- geen verschillen in regio’s
- informele sector wordt niet meegerekend
- dollar is niet overal evenveel waard -> uitgaan van koopkracht
Gevolgen:
- Sociale polarisatie
- Segregatie
- Informal cities
- favela’s
Verschil tussen minifundia’s en latifundia’s
- Food en cash crops / arbeids en kapitaal intensief en extensief
Bevolkingsspreiding is erg onregelmatig verdeeld over de wereld. Dit valt te
verklaren
- Natuurlijke mogelijkheden
- De ligging
- Wel of geen koloniaal verleden
H1.3
Landen worden ingedeeld in 3 vormen op basis van democratisch gehalte
- Democratie: burgers hebben invloed op bestuur
- Beperkte democratie: Burgers hebben wel stemrecht, maar worden sterk
gecontroleerd door de overheid. Verkiezingen worden gemanipuleerd en
vrouwen mogen niet stemmen
- Dictatuur: Land wordt autoritair bestuurd door 1 partij. Burgers hebben geen
vrijheid en mensenrechten worden overtreden.
Onderwijs kan bijdragen aan het democratisch gehalte van een land
waarom is onderwijs zo vaak slecht:
- Slechte gebouwen
- Slechte lesmaterialen
- Overvolle klassen
- Te weinig onderwijzers
, - Lage alfabetiseringsgraad
H1.4
Hoe armer land hoe groter het aandeel van de agrarische beroepsbevolking
AUS - Diensten -> zeer weinig landbouw -> Centrum
BRA - Industrie goederen -> weinig landbouw -> Semi-periferie
AFR - Agrarische grondstoffen -> lage prijs -> weinig welvaart -> periferie
Intern: Natuur zit tegen, slecht bestuur, corruptie, oorlog
Extern: Relatie tussen arm en rijk
- Ongelijkheid tussen import (grondstoffen <> eindproducten)
Agrarische revolutie -> verzamelen naar landbouw -> nomadisch naar sedentair ->
toename bevolkingsdichtheid
Industriële revolutie -> Ambacht naar fabriek -> meer arbeid in steden -> Urbanisatie
+ stijging koopkracht
- Dienstenmaatschappij door stijgende welvaart
Zwaartepunt van economie verschuift van sector door:
- Stijging arbeidsproductiviteit
- Stijging welvaart
Mechanisering: minder arbeiders nodig
Vraag naar hoogwaardige goederen en diensten = stijgende welvaart
Internationale arbeidsverdeling (oa global shift) verschuift, zichtbaar aan:
Verdeling beroepsbevolking
samenstelling export pakket (Centrum = zakelijk, Semi periferie = industriële
producten en periferie = grondstoffen)
wereldhandel groeit door:
- opdeling productieketen
- transport wordt sneller en goedkoper door internet en containers
- door internet producten ‘just in time’ geleverd
- handelsgrenzen verdwijnen steeds meer > wto > markt liberalisering
WTO = world trade organization
marktliberalisering = handel met zo min mogelijk regels
gevolg van global shift = multipolaire wereldeconomie
, ontwikkeling in handelsstromen:
kenmerken handelskolonialisme
- kolonies leveren grondstoffen en slaven
- langs de kust ontstaan handelskolonies en plantages
- moeilijk bereikbare of gebieden zonder grondstoffen niet gekoloniseerd
waarom zijn sommige landen rijk en andere arm?
intern = binnen een land
extern = erbuiten
interne natuurlijke oorzaken:
- te droog /te koud (klimaat)
- onvruchtbaar (bodem)
- land locked (ligging)
- te bergachtig (reliëf)
- weinig hulpbronnen (natuur)
gunstige omstandigheden kunnen een land helpen maar is geen garantie voor
welvaart - zwitserland bijv
interne menselijke oorzaken
- slecht bestuur
- hoog gini-coëfficiënt
- bevolking is erg jong/vergrijst -> hogere kosten -> kleinere beroepsbevolking
Externe factoren
- exploitatiekoloniën: uitgebuit voor geld of vestigingskolonie
- Land aantrekkelijk voor MNO’s?
H1.5
Hoe groeit een land:
- Geboorte - sterftecijfer = natuurlijke bevolkingsgroei
- Vesting - vertrek = vestigingsoverschot (sociale groei/migratie)
Hoe lager de welvaart hoe hoger de vruchtbaarheid en hoe sneller de natuurlijke
bevolkingsgroei
De wereldbevolking groeit steeds sneller
-> Snelle daling sterftecijfer
Groei vooral in arme landen
-> Snelle daling sterftecijfer terwijl vruchtbaarheid hoog blijft
Relatieve groei daalt, maar absoluut neemt nog toe
-> vruchtbaarheid daalt, maar veel vrouwen in vruchtbare leeftijd
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melanienofficial. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,96. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen