Hier de aantekeningen van de hoorcolleges van het vak normatieve professionaliteit. Dit is exclusief het eerste hoorcollege. Het vak wordt in het eerste jaar gegeven op de Universiteit Utrecht bij de opleiding Pedagogische Wetenschappen.
Hoorcollege 13-2-2019
Belinda Hibbel - Ethiek
Ethiek
Juridisch: wat mag van de wet.
Praktisch: is iets haalbaar of te doen.
Ethisch: is iets rechtvaardig. Je kijkt naar de belangen van de betrokkenen in de situatie.
Ethiek: Niet het antwoord maakt iets ethisch, maar de manier van redeneren.
Utilitarisme
Laat zich leiden door te kijken welk handelen de beste consequenties heeft.
Wat is moreel handelen?
Consequenties.
Maximalisatie van geluk.
Bezwaar:
Voorspelbaarheid uitkomst: Pas achteraf kun je oordelen of je ergens goed aan hebt gedaan.
Rechtvaardigheid: mag ik het geluk van mijn eigen kind afwegen tegen dat van andere
kinderen. Er is altijd een groep voor wie het utilitarisme niet de beste uitkomst is.
Is geluk zo waardevol dat het als richtlijn voor handelen mag gelden?
Waarden, deugden en normen
Waarden: vrijheid (positief en negatief), authenticiteit en geluk.
Vrijheid: Heeft iedereen belang bij, maar wat het begrip betekent is vaag. Gaat vrijheid
samen met verantwoordelijk? Wat als de vrijheid van 1 de vrijheid van de ander beperkt.
Authenticiteit: de authentieke mens is hij die een juiste balans kent tussen interne en
externe bronnen van zijn identiteit. Interne bronnen zijn driften, motivaties en wensen.
Externe bronnen zijn plichten.
Geluk: Komt voort uit andere waarden. Je bent gelukkig wanneer deze waarden er zijn.
Deugden: waarde als karaktereigenschap.
Normen: handelingsrichtlijnen.
Deontologische ethiek
Handelingen zijn juist als je naar zelfgekozen principes of methoden handelt. Dus de manier van
redeneren maakt iets ethisch bij de ethiek.
Je kijkt of je mening gebaseerd is op zelf gekregen meningen en principen.
Wat is moreel handelen?
Absolute geboden: categorisch imperatief (met kleine c)> algemene gedragsregels.
Categorisch imperatief (met hoofdletter C):Wanneer algemene gedragsregels elkaar
tegenspreken, moet je degene kiezen waarvan je wil dat iedereen hem uitdraagt. Dit is een
overschatting van de redelijkheid: je gaat ervan uit dat iedereen zijn eigen belang net zo
zwaar telt als de belangen van een ander.
Kant: we moeten niet kijken naar de gevolgen maar naar de uitgangspunten. Op welke principes is
het gebaseerd.
, A convenient Truth: Peter Singer.
1. Is de medische ingreep die Ashley ondergaan heeft wel of niet ethisch verantwoordelijk
volgens Singer.
De ingreep is ethisch verantwoord omdat het de kwaliteit van Ashleys leven verhoogt.
2. Beschrijf de drie bezwaren die er tegen de behandeling van Ashley zijn.
2. Welke kanttekeningen plaatst Singer bij die bezwaren?
2. Is Singer een utilitarist of een deontoloog?
1. De ingreep is ethisch verantwoord omdat het de kwaliteit van Ashleys leven verhoogt.
2. - Het is onnatuurlijk, maar je kan zeggen dat alle medische ingrepen onnatuurlijk zijn en ze
zou in de natuur ten prooi vallen voor roofdieren.
- Het kan leiden tot meer medische ingrepen bij kinderen die veel verder gaan, maar het ethische
commité heeft deze behandeling goedgekeurd en zij hebben al het bewijs gezien ipv een
klein beetje. Verder is het voor andere kinderen met zo’n afwijking toch ook nog steeds in
het beste belang en is het drugsgebruik voor ADHD bijvoorbeeld een ernstige probleem.
- Het tast de waardigheid van Ashley aan, volgens haar ouders heeft zij meer waardigheid na de
ingreep aangezien haar mentale ontwikkeling dan op hetzelfde niveau ligt als haar fysieke
ontwikkeling. Verder geven we geen waardigheid aan huisdieren terwijl die mentaal verder
zijn ontwikkeld dan Ashley dus kan je dan wel zeggen dat zij dat verdiend (desondanks het
verschil in diersoort).
3. Zie hierboven
4. Utilitarist: het geluk van Ashely en andere direct betrokkenen (ouders) is leidinggevend voor
wat juist handelen is. Moreel goed is dat wat het minste lijden (dus meeste geluk) oplevert.
Je mag je eigen kind voortrekken in triviaale dingen, maar wanneer dit gebeurd is bij je eigen kind is
het de bedoeling dat je eerst andere kinderen van basaale dingen gaat voorzien voordat je je eigen
kinderen van luxe dingen gaat zien.
Hoorcollege 20-2-2019
Ethiek – Belinda Hibbel
Utilitarisme VS. Deontologie
- Maximalisatie van geluk.
o Wegen van geluk/consequenties.
o Dat wat het meeste geluk opbrengt voor zoveel mogelijk betrokkenen is moreel juist.
- Principes zijn leidend.
o Zelfgekozen uitgangpunt als moreel kompas.
o Een handeling is moreel juist als het voorkomt uit een norm die richtinggevend zou
moeten zijn.
Is alles betrekkelijk?
a. Objectivisme (onderscheid tussen waarden en normen die beter zijn dan andere) vs.
Relativisme (je kan niets over het onderscheid zeggen door je perspectief).
b. Funderingsprobleem: kloof tussen ‘zijn’ en ‘behoren’. Er is geen basis of een fundament
waarop de waarden en normen rusten.
Oefening: moet besnijdenis mogen?
Mee eens: deontologisch > het is een principe kwestie dat je een jong kind niet mag verminken.
Mee oneens: utilistisch > je kijkt naar de gevolgen en deze zijn niet schadelijk.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper brendabaars. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
