Historische Overzicht
Hoofdstuk 8 - Burgers en Stoommachines (1800-1900)
In Groot-Brittannië maakten handwerktuigen plaats voor machines die werden aangedreven
door stoommachines. Deze mechanisatie ging gepaard met schaalvergroting, waardoor de
industrie ontstond. Met machines werden standaardproducten gemaakt door honderden
arbeiders. Deze ingrijpende verandering van productiemethode wordt de industriële
revolutie genoemd. De industrialisatie begon in Groot-Brittannië, daarna volgde de rest.
Door deze revolutie ontstond de industriële samenleving. Hierin woonde het grootste deel
van de bevolking in de stad en waren industrie en diensten belangrijk. Steden breidden zich
uit tot ver buiten de oude stadsmuren. in 1850 woonde al meer dan de helft van de Britten in
de stad. Er ontstond een grote klasse van industriearbeiders en een klasse van kapitalisten
die hun geld belegden in de industrie en handel. Tussen deze twee sociale groepen
ontstond een middenklasse die onder meer bestond uit leraren, ambtenaren, artsen,
kantoorpersoneel en winkeliers.
Ondernemers en uitvinders spelen een grote rol bij de revolutie, ook de Britse koloniale
overheersing was belangrijk. De revolutie begon in de textielnijverheid,
handelskapitalistische ondernemers importeerden katoen uit de Britse kolonie India. Er was
een doorbraak met de aansluiting van weefgetouwen en spinnewielen op stoommachines.
De stoommachines zijn ontwikkeld in de mijnindustrie, een ander deel van de
industriesector. Stoommachines werden gebruikt om water weg te pompen, zodat onder
de grond steenkool kon worden gewonnen. De kwaliteit van productie nam ook toe. De
stoommachine maakte ook de stoomtrein mogelijk (uitbreiding van macht).
Vooral na 1890 veranderde zoveel dat wel gesproken wordt van de tweede industriële
revolutie. Ijzer werd steeds meer vervangen door staal (--> wolkenkrabbers). De komst van
elektriciteit bracht de elektrische straatverlichting, de telefoon en de gloeilamp. Ook kwam de
chemische industrie op gang. Bedrijven werden steeds groter. En er werd gebruikgemaakt
van systematisch gebruikmaken (nieuwe vorm van onderzoek) van de wetenschap, zoals
laboratoria.
Na de ondergang van Napoleon maakten Europese regeringsleiders op het Congres van
Wenen (1814-1815) afspraken over de naoorlogse orde. Ze wilde machtsevenwicht zodat
Frankrijk niet opnieuw de vrede kon bedreigen. Gebieden werden opnieuw ingedeeld.
Overal op het Europese vasteland werden burgerrechten beperkt en voorrechten van adel
en kerk hersteld. In het verzet van deze autoritaire orde ontstonden
politiek-maatschappelijke stromingen in het liberalisme, dat de vrijheid vooropstelde. Het
liberalisme kreeg vooral aanhang onder de burgerij; alle sociale groepen tussen de adel en
de arbeidersklasse. Ze waren aanhangers van de verlichting. Het economisch liberalisme
wilde alle ondernemers alle vrijheid geven. Regels die ondernemers vrijheid beperkten,
moesten worden afgeschaft. De productie moest worden bepaald door vraag en aanbod, de
markteconomie was de beste garantie voor groei van de welvaart. Het nationalisme
verzette zich tegen de bestaande orde, ze hadden liefde voor hun eigen natie en wilden een
eigen natiestaat. Het conservatisme wilde de historisch gegroeide toestand zo veel mogelijk
behouden. Ze vonden het idee van gelijkheid en vrijheid gevaarlijk. Dit was sterk onder de
adel, geestelijken en officieren.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rooszichterman. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,59. Je zit daarna nergens aan vast.
