Samenvatting van het boek Pathologie hoofdstuk 9, onderdeel van toets-stof B1K! theorie examen Anatomie fysiologie en pathologie voor de opleiding doktersassistent NTI
Het hormoonstelsel is samen met het zenuwstelsel verantwoordelijk voor de besturing van de
organen en weefsels van het lichaam. Hormoonklieren brengen hormonen in het bloed. Het bloed
transporteert deze naar de plaats van bestemming waar ze hun werking hebben op bepaalde
lichaamscellen. Het is belangrijk dat precies de goede hoeveelheid vrijkomt om het gewenste effect
te bereiken. De productie wordt gereguleerd volgens het principe van negatieve feedback
(terugkoppeling). Een te grote of te kleine productie van een hormoon leidt tot disfunctioneren van
de aangestuurde cellen.
Endocrinologie: het specialisme van (de aandoeningen van) het hormoonstelsel.
De hypofyse (hersenaanhangsel) is de belangrijkste hormoonklier en is rechtstreeks verbonden met
het zenuwstelsel. De volgende belangrijke hormonen worden geproduceerd in de hypofyse:
- Glandotrope hormonen: hormonen die andere hormoonklieren stimuleren.
- Groeihormoon is van belang omdat het de groei en ontwikkeling van (nieuwe) cellen en
weefsel stimuleert.
- ADH (antidiuretisch hormoon) zorgt voor het terugwinnen van water uit de primaire urine in
de nieren: het bevordert de terugresorptie. Hiermee remt het de hoeveelheid water die
wordt uitgescheiden via de urine, en zorgt het voor een vermindering van de urineproductie.
Hyperactiviteit van de hypofyse
Als de voorkwab te actief is wordt er meer groeihormoon geproduceerd.
Oorzaak: door een goedaardige tumor in de hypofysekliercellen (een adenoom).
Complicatie: ziekte van Graves, syndroom van Cushing,
Symptomen: Hypofysaire reuzengroei; bij kinderen die nog in de groei zijn leidt dit tot een extreem
grote lichaamslengte, Acromegalie: veranderingen in de normale verhoudingen van het lichaam
terwijl de lichaamslengte niet groter wordt (bijv. vergroting voeten, handen, kaken, neus, oren). Als
acromegalie niet wordt behandeld zullen diverse organen gaan groeien wat kan leiden tot
oogafwijkingen, suikerziekte en verschillende hart en vaatziekten.
Behandeling: verwijderen van de tumor. Bij beschadiging van de hypofyse tijdens deze operatie zal
de patiënt vervangende hormonen moeten gaan gebruiken.
Hypoactiviteit van de hypofyse: Diabetes insipidus
Een verminderde productie van het ADH.
Oorzaak: soms een goedaardige tumor die de achterkwab van de hypofyse in de verdrukking brengt,
beschadigingen van de hypofyse door een trauma of een mislukte hypofyseoperatie.
Symptomen: leidt tot een verminderde terugresorptie in de nieren waardoor de hoeveelheid water
die wordt uitgescheiden in de urine enorm toeneemt. Kan wel tussen 12 en 20 liter per dag zijn en
van hele lichte kleur. Er is veel dorst en een groot risico op uitdroging!
Diagnose: door middel van test; paar uur niets drinken. Bij een normaal persoon stopt de
urineproductie. Bij een persoon met Diabetes insipidus gaat deze productie door.
Behandeling: aanvullen van het tekort aan ADH door middel van een (synthetisch) vervangend
hormoon via injecties of neusspray. Waar mogelijk zal de oorzaak van de te trage hypofyse
opgespoord en behandeld worden. Belangrijk is om het tekort aan vocht aan te vullen.
Anatomie, fysiologie en pathologie – deel 1
Boek: Pathologie deel 2
Samenvatting gemaakt door Imke Renkens - Maart 2019
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Imkatjuh. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.
