AZ-SEH-3 Zorg verlenen aan een niet-vitaal bedreigd kind of een volwassen zorgvrager na trauma
Samenvatting van alle benodigde stof vanuit de begrippenlijst.
[Meer zien]
Laatste update van het document: 6 maanden geleden
Inhoud
Kleine traumatische letsels aan de extremiteiten...................................................................................2
Grote traumatische letsels aan de extremiteiten..................................................................................21
Traumatische letsels aan de thorax, abdomen en bekken.....................................................................26
Letsels van het aangezicht.....................................................................................................................36
Letsels en aandoeningen van de ogen...................................................................................................45
Letsels en aandoeningen van keel, neus en oor....................................................................................53
Gipsverbandleer....................................................................................................................................60
Brandwonden........................................................................................................................................67
1
,Kleine traumatische letsels aan de extremiteiten
Eerste opvang
➢ Triage (wat is het ongevalsmechanisme, is er neurovasculaire schade, geven van pijnstilling,
denk aan dominantie van aangedane ledemaat)
➢ Lichamelijk onderzoek (is er een klinische verdenking op een fractuur of luxatie, waar is
sprake van?)
Differentiaal diagnosen:
- Fractuur: “wond van het bot waarbij de continuïteit van het botweefsel is onderbroken”
- Luxatie: “ontwrichting of dislocatie, het uit de kom schieten, van een gewricht”
- Distorsie: “verstuiking of verzwikking, het gewrichtsletsel waarbij geen botbreuken zijn
opgetreden maar wel één of meer banden/ligamenten zijn opgerekt of (in/af)gescheurd”
- Contusie: “beschadiging van het onderhuids bindweefsel door stomp geweld (huid blijft
meestal intact” - Nieuw v.s. oud letsel.
- Cave mishandeling!
Fracturen
Anatomie bot
1. Diafyse: middelste deel van pijpbeen (bevind zich tussen de
‘uiteinde van het bot’ en bevat mergholte)
2. Epifyse: uiteinde van het pijpbeen
3. Metafyse: sponsachte uiteinde van de diafyse
4. Articulair kraakbeen: dunne laag kraakbeen die het deel van de
diafyse beschermt waar het bot met een ander bot samen zit
5. Periost (bindweefselvlies): bindweefselvlies dat de binnenkant
bekleed en de bloedvaten toevoert
6. Mergholte: ruimte binnenin de diafyse
7. Endost: vlies aan de binnenzijde van de mergholte
Botgenezing
1. Ontstekingsfase: ontstekingscellen gaan het bot binnen op moment dat er een fractuur/schade
is, osteoclasten ruimen dode botcellen op zodat nieuwe botcellen ruimte hebben om te groeien.
- Verse fractuur
- Weke-delen schade
- Hematoom (binnen enkele uren)
2. Vorming zachte callus: start enkele dagen na fractuur door vorming van collageen, kraakbeen
en fibrokraakbeen (dit vormt een brug tussen de botdelen en wordt het zachte callus genoemd).
Na enkele weken is dit sterk genoeg om bloedvaten te doen groeien
(vascularisatie). In deze fase ook “woven bone” (osteoblasten worden gestimuleerd tot de
aanmaak van nieuw bot) stimulatie, nieuw bot wat nog zacht is en nog een ontwikkelende
structuur heeft. Is nog niet zichtbaar op X-röntgen.
3. Vorming van harde callus: na 2-3 weken van zachte callus naar “woven bone”, daarna door
de osteoblasten naar normaal botweefsel omgezet (de endochondrale ossificatie, duurt
gemiddeld 6-12 weken). Toename van mechanische sterkte en tevens ook zichtbaar op
Xröntgen.
4. Remodellering: laatste fase van botgenezing. De osteoclasten en -blasten zullen het bot
opbouwen en afbreken tot er een normale structuur is ontstaan (dit kan wel tot 3-5 jaar duren).
2
,Gestoorde botgenezing
➢ Oorzaken: onvoldoende immobilisatie (breuk niet goed genoeg in gips), onvoldoende repositie
(geen mooie repositie bij een fractuur), slechte vascularisatie fractuurdelen.
➢ Vormen: delayed union (vertraging van de botgenezing; het duurt langer voor de botdelen naar
elkaar toe groeien), non-union (uitblijven van de botgenezing; wordt ook wel pseudoartrose
genoemd en houd in dat de fractuurgenezing 6 maanden na het ontstaan is uitgebleven).
Indelingen fracturen
➢ Anatomische locatie: intra-articulair (B of C) / extra-articulair (A) /
meta- en epifysair (bij kinderen door de groeischrijf) / diafysair (breuk
door de schacht van de lange pijpbeen)
➢ Richting van de breuklijn: schuin/dwars
of spiraal
➢ Ernst van de verbrijzeling: gesloten vs
open, greenstick/torus of comminutief
➢ AO-classificatie
Fractuur behandeling
➢ Conservatief (niet operatief): niet gedisloceerde stabiele fracturen, gedisloceerde stabiele
fracturen na gesloten repositie, niet-gedisloceerde instabiele fracturen (altijd in overleg)
➢ Operatief: bij gedisloceerde en/of instabiele fracturen
3
, Doel hiervan is repositie, stabilisatie, oefenmogelijkheid en belastbaarheid
Anatomische aanduidingen
Dorsaal: bovenkant/rugkant van
bijvoorbeeld je onderarm Volair:
onderkant/binnenkant van
bijvoorbeeld je onderarm
Radiaal: naar binnen (radialis-kant)
bewegen
Ulnair: naar buiten (ulnair-kant)
bewegen
Mediaal: naar het midden toe
Lateraal: naar de zijkant toe
Proximaal: richting het lichaam/aanhechting
Distaal: van het lichaam af / richting uiteinde
Superior: richting het hoofd / boven
Inferior: richting de voeten / beneden
Anterior (ventraal): richting de voorkant
Posterior (dorsaal): richting de achterkant
Supinatie: pols naar buiten draaien
Pronatie: pols naar binnen draaien
Flexie: buigen
Extensie: strekken
Abductie: beweging van de middellijn
af Adductie: beweging naar het midden
van het lichaam
Inversie: rotatie naar binnen
Eversie: rotatie naar buiten
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper amberverhaak. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €16,56. Je zit daarna nergens aan vast.
