Met deze samenvatting heb ik het tentamen van Grondslagen en Geschiedenis van de Psychologie in 1 keer met een 9,5 gehaald! Alle literatuur wordt er in duidelijke Nederlandse taal beschreven.
Taak 1: Once upon a time…
Probleemstelling:
Leerdoelen:
1. Welke effecten hebben uitvindingen / technologische ontwikkelingen op de
maatschappij?
2. Wat is de relatie tussen de grootte van de neocortex en groepsgrootte?
(Grafiek bij B)
3. Waarom zijn grotere breinen beter voor overleving?
4. Wat zijn de redeneringsmethoden van de oude Grieken?
5. Wat is de invloed van het schrift op de geschiedenis zoals wij hem kennen?
6. Waarom heeft religie in de loop van de geschiedenis zoveel macht gehad?
En waarom is dat nu minder?
7. Wat zijn de nadelen van het schrift?
Antwoorden:
1. Welke effecten hebben uitvindingen / technologische ontwikkelingen op de
maatschappij?
UITVINDING VAN HET SCHRIFT
Preliterature culture
Gebruiken geen geschrift en dragen kennis mondeling over. (onstaan van
mythes)
Animisme = Verklaring van de werking van de wereld en het universum door
middel van geesten met mensachtige kenmerken
Kennis is gelimiteerd tot 2 generaties, omdat het erna verloren zal gaan.
Wetenschap kan niet bestaan zonder schrift!
First writing systems
Geschreven taal verscheen afzonderlijk in minstens vier culturen; voorafgegaan
door proto-writing.
Proto-writing = het gebruik van symbolen en ideografische of vroege
mnemonische symbolen of beide om een beperkt aantal concepten te
vertegenwoordigen, in tegenstelling tot echte schrijfsystemen, die de taal
van de schrijver vastleggen.
Pictogram = Een informatieoverdrachtsteken dat bestaat uit een afbeelding die
lijkt op de persoon, het dier of het voorwerp dat het vertegenwoordigt
(afbeelding van de woorden die men uit wil drukken)
Chinees lijkt hier nog het meest op
Fonogram = Tekens van geluid of lettergreep
Written documents form an external memory
,Schrift biedt informatie over de kennis die men had in een bepaald moment van
de geschiedenis.
Kennis wordt met de tijd steeds groter, nieuwe wetenschappers hoeven niet
dingen die al ontdekt zijn nog eens te herkennen, aangezien het al opgeschreven
is.
Geschreven archieven vormen de basis voor de cumulatieve aard van de
wetenschap
Bij wetenschappelijke problemen wordt er eerst gekeken naar voorgaande
literatuur over die kwestie en bouwen hierop voort.
Socrates geloofde niet in het nut van het schrift (dacht dat studenten hier lui
van werden en niet meer hun eigen geheugen trainde, maar zich zouden baseren
op schrift).
Ironie want als Plato zijn gesprekken met Socrates nooit op zou hebben
geschreven, zouden mensen vandaag de dag niet weten dat Socrates dit vond,
laat staan wat hij allemaal gezegd heeft. (Mond op mond veranderen gegevens
snel, en behouden niet lang genoeg)
The reader
Voor het grootste deel van de geschiedenis was er slechts een kleine groep
mensen die konden lezen. (Groot deel van de mensen mocht niet leren lezen)
Vroege teksten waren moeilijk om te lezen door afwezigheid van spaties (scriptio
continua). Pas spaties vanaf 8e eeuw, dit maakte stil lezen mogelijk.
Scholastic method = Studeermethode waarbij studenten aangemoedigd
worden om teksten zonder kritisch na te denken onthouden en reciteren, omdat
hen wordt geleerd dat deze teksten onveranderbare waarheden bevatten.
Werd verbannen door de Protestantse Kerk (20 e eeuw) Wetenschap werd
succesvol doordat mensen kritisch na gingen denken over huidige literatuur en
het probeerde te verbeteren.
UITVINDING VAN CIJFERS
Het feit dat alle Indo-Europese talen dezelfde wortels delen voor de nummers één
tot tien, wijst er verder op dat hun namen al bestonden voordat de
oorspronkelijke taal rond 2000 v.Chr. in de vele takken begon te splitsen.
35000-20000 v.C.: vroegste bewijzen van tellen, onderscheid maken tussen
1, 2 en 3 d.m.v. streepjes/markeringen
Bestond oorsprokelijk uit: een, twee en veel (sube
Basisvijf: Getallen boven 5 zijn lastiger te lezen a.d.h.v. streepjes (IIIIIII)
Oplossing: groeperen van streepjes in groepjes van 5 ( IIII of IIII III)
5 kreeg later speciaal symbool (V) (vijf vingers, dus heel natuurlijk)
, 2000 v.C. : Later realiseerde men dat grote getallen het best konden worden
weergegeven als veelvouden van kleinere aantallen, zogenaamde
basisnummers. Het meest gekozen basisnummer was 10.
In sommige systemen was het basisnummer 60 (1 hr = 60 min) of 20 (97
= quatre-vingt dix-sept)
Moeite met 10 als basisnummer te integreren kwam tot uiting bij nummers
11-19 (teens): eleven i.p.v. ten-one)
600 v.C.: Gebruik van symbolen - De Griekse en Romeinse getallenstelsels waren
ontoereikend omdat hun notatie geen betekenis toekent aan de plaats van de
cijfers.
Oplossing = place coding
500 v.C., India: Place coding = Systeem waarin de betekenis van een teken niet
alleen afhangt van zijn vorm, maar ook van zijn positie in een string.
Vb. 123 1 wijst op de honderdtallen, 2 wijst op tientallen, 3 op de eenheden
Place coding werkt alleen maar goed als er een symbool is voor de afwezigheid
van een bepaalde kwantiteit. 0 werd toegevoegd (onderscheid maken tussen
bv. 202 en 22)
Zorgt er voor dat complexe nummers in een compacte vorm weergegeven
worden.
2. Wat is de relatie tussen de grootte van de neocortex en groepsgrootte?
(Grafiek bij B) Artikel
ARTIKEL: COEVOLUTION OF NEOCORTICAL SIZE, GROUP SIZE AND
LANGUAGE IN HUMANS
Groepsgrootte direct gerelateerd aan grootte van de neocortex in niet-
menselijke primaten (apen)
Specifieke bovengrens voor groepsgrootte bepaald door cognitieve
beperkingen = cohesie en integriteit vastgesteld door de informatie-
verwerkingscapaciteit van hun neocortex
Aantal relaties die een dier kan bijhouden in een complex veranderende
sociale wereld = grootte van zijn groep
Evolutie: de grootte van de neocortex van een soort wordt bepaald door
het bereik van de groepsgrootte dat vereist is voor de habitats waarin het
leeft (ecologische factoren, milieu)
Anders dan de verwachting van Dumbar dat relaties de groepsgrootte
voorspellen!
Algemeen aanvaard dat de samenhang van groepen en primaten in de
loop van de tijd wordt onderhouden door sociale verzorging (social
grooming)
Social grooming wordt gebruikt om vriendschappen op te zetten en te
onderhouden die primaatgroepen hun unieke structuur geven
Voorspelde grootte van de groep bij mensen is relatief groot in vergelijking
met niet-menselijke groepsgroottes
Groepen zijn afhankelijk van persoonlijke kennis o.b.v. face-to-face
interactie voor stabiliteit en samenhang door de tijd heen
, Vanwege de toename van groepsgrootte behoefte aan taal in dienst van
de relaties
Geen plicht voor bepaalde menselijke samenlevingen om te leven in
groepen van de voorspelde omvang alleen een bovengrens voor de
groepsgrootte die kan worden onderhouden door direct persoonlijk contact
Beperking door neocorticale verwerking alleen tot het aantal personen met
wie een stabiele relatie kan worden onderhouden
Geen verbintenis tot enige specifieke manier om die groepen te
structureren
Groepen mogen niet georganiseerd zijn o.b.v. genetische principes
Taal en grotere hersengrootte ontwikkelt zich niet in samenhang met
jagen
Verbeterde hulpmiddelen voor jagen als consequentie van een groter
brein
Taal laat ons grotere groepen vormen
Categoriseren van mensen in typen
Andere personen instrueren hoe ze zich moeten gedragen t.o.v.
specifieke soorten individuen in de samenleving
Categoriseren van mensen makkelijker om te leren hoe een algemeen
type individu zich gedraagt dan dat ze een relatie hebben met elk individu
Grote groepen zijn minder samenhangend
Wanneer we zeer intense relaties willen aangaan, hebben we de neiging
dit te doen via het veel primitievere medium van lichamelijk contact dan
via taal
"92% van alle sociale verzorging is dyadisch!
Sociometrische studies suggereren dat we alleen in staat zijn om zeer
intense relaties te onderhouden met 10-12 andere individuen tegelijk!
Contact calls door mensachtige primaten om de afstand tussen
individuen van dezelfde groep te coördineren
Natuurlijke voorloper op menselijke taal
"Richman (1987) ontdekte dat gelada's (aap) veel van de ritmische en
melodische eigenschappen van menselijke spraakpatronen hebben!
Richman denkt dat ze dit hebben gebruikt voor emotionele conflicten in
sociale situaties
Gelada's leven in de grootste natuurlijk voorkomende groepen van alle
niet-menselijke primaten MAAR hebben een kleine neocortex in
vergelijking met andere apen!
Contact calls / taal moeten er iets mee te maken hebben
Nauwe integratie en uitwerking zoals bij mensen kan afhankelijk zijn van
toename van neocorticale grootte vanwege de behoefte aan
rekencapaciteit!
3. Waarom zijn grotere breinen beter voor overleving? Artikel
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, creditcard of Stuvia-tegoed voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper umfpnstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.
